Autor : Maja Marklowska-Tomar
2020-08-08 11:56
Podstawowym celem diagnostyki molekularnej (RT-PCR) w kierunku SARS-CoV-2 przed przyjęciem do szpitala jest prewencja ognisk epidemii w placówkach opieki zdrowotnej oraz ochrona personelu medycznego. Testowanie RT-PCR może być również uzasadnione u pacjentów o wyższym ryzyku ciężkiego przebiegu COVID-19 oraz w przypadku bezobjawowej postaci choroby w momencie przyjęcia do szpitala.
Do takich wniosków doszli eksperci Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji w oparciu o analizę doniesień naukowych na temat testowania pacjentów w kierunku SARSCoV-2 za pomocą RT-PCR przed przyjęciem do szpitala. Przejrzeli również strony internetowe instytucji i organizacji międzynarodowych (CDC, WHO, NICE), strony rządowe wybranych państw, towarzystw naukowych oraz zasoby internetowe. Swoje poszukiwania ukierunkowali na odnalezienie doniesień naukowych i zaleceń określających zasadność wykonywania testów na obecność zakażenia SARS-CoV-2 przed interwencjami medycznymi wykonywanymi w warunkach szpitalnych.
"W ramach przeprowadzonego przeglądu doniesień naukowych nie zidentyfikowano dokumentów jednoznacznie wskazujących listę wszystkich zabiegów i procedur, przy których niezbędne jest wcześniejsze wykonanie testu RT-PCR w kierunku SARS-CoV-2" - czytamy w opracowaniu analitycznym wydanym przez AOTMiT, zatytułowanym "Wykonywanie testów RT-PCR na obecność zakażenia SARS-CoV-2 przed szpitalnymi procedurami medycznymi – przegląd rozwiązań międzynarodowych".
U kogo należy wykonywać badanie RT-PCR?
Do procedur obarczonych najwyższym ryzykiem transmisji SARS-CoV-2, a tym samym wymagających wykonania badania RT-PCR zaliczono te, które generują aerozol (np. bronchoskopia, echokardiografia przezprzełykowa, intubacja i ekstubacja, wentylacja nieinwazyjna) oraz zabiegi wymagające znieczulenia bądź sedacji (CDC, VUMC, Children’s Healthcare of Atlanta, wytyczne kolumbijskie). Wskazuje się też na konieczność wykonania RT-PCR u kobiet w ciąży, u których zachodzi potrzeba wykonania cesarskiego cięcia czy chorych poddawanych wysokodawkowej chemioterapii (Kaleida Health, Polskie Towarzystwo Hematologów i Transfuzjologów).
Zalecenia wskazują na zasadność rutynowego testowania pacjentów poddawanych zabiegom operacyjnym przede wszystkim na terenach o zwiększonej zachorowalności na COVID-19. Podkreśla się konieczność testowania w przypadku wystąpienia objawów lub kontaktu pacjenta z osobą zakażoną (VUMC, wytyczne australijskie). W regionach o ograniczonej dostępności testu RT-PCR zaleca się przeprowadzenie w pierwszej kolejności wstępnego wywiadu i badań fizykalnych pod kątem COVID-19 (ICM/AAHKS, University of Nebraska Medical Center). W przypadku zabiegów planowanych, jako opcję dla testowania z wykorzystaniem RT-PCR wskazuje się samoizolację od 7 do 14 dni przed zabiegiem (zespół ekspercki pod kierunkiem prof. Wallnera, University of Nebraska Medical Center, Health Canada).
Co na ten temat można znaleźć w wytycznych?
Polskie Towarzystwo Traumatologiczne w wytycznych wskazuje, że osoby z wysokim ryzykiem zarażenia, bez objawów klinicznych, powinny zostać poddane kwarantannie trwającej 14 dni. Podobnie NHS w wytycznych dotyczących zasad przeprowadzania zabiegów w warunkach szpitalnych podczas COVID-19 wskazuje, że pacjenci powinni izolować się przez 14 dni przed przyjęciem wraz z członkami gospodarstwa domowego. Gdy jest to możliwe, kwarantannę należy uzupełnić testem przed przyjęciem (przeprowadzonym maksymalnie z 72-godzinnym wyprzedzeniem).
W przypadku zabiegów nagłych i pilnych, gdy nie ma możliwości wykonania szybkich testów antygenowych lub RT-PCR, rekomenduje się przyjąć podejście zakładające, że pacjent jest zakażony SARS-CoV-2 (University of Nebraska Medical Center). Podkreśla się, że u pacjentów z objawami wskazującymi na COVID-19, którzy wymagają natychmiastowego zabiegu i nie zostali poddani testowi RT-PCR, należy wykonać TK klatki w celu wykrycia charakterystycznych zmian związanych z COVID19 (Polska - Wytyczne postępowania w oddziałach zabiegowych szpitali niejednoimiennych podczas pandemii COVID-19 z 9 kwietnia 2020 r.; ICM & AAHKS, Hiszpania - Spanish Association of Surgeons; European Society of Trauma and Emergency Surgery).
W zaleceniach zwraca się także uwagę na optymalny czas przeprowadzania badania. Czułość badania molekularnego zależy od fazy zakażenia. Wykrywanie obecności materiału genetycznego wirusa jest możliwe tylko w aktywnej fazie choroby. Na wynik badania RT-PCR może wpływać procedura pobierania próbek, źródło próbek (górne lub dolne drogi oddechowe), czas pobierania próbek (inny okres rozwoju choroby), transport materiału oraz wydajność zestawów do wykrywania.
Pełna treść opracowania analitycznego AOTMiT znajduje się tutaj: http://www.aotm.gov.pl/www/wp-content/uploads/covid_19/aotmit_przeglad_rozwiazan_pcr_przed_hospitalizacja_v%201.0.pdf
Źródło: AOTMiT