Autor : Maja Marklowska-Tomar
2020-05-30 12:36
Ponad 5 mln komunikatów poprawnych oraz poprawnych z ostrzeżeniami przyjęto w ciągu 12 miesięcy od uruchomienia Zintegrowanego Systemu Monitorowania Obrotu Produktami Leczniczymi (ZSMOPL). Rekordowy komunikat – z 59 818 transakcjami – zarejestrowano 20 marca 2020 r.
Uruchomiony w kwietniu ubiegłego roku przez Centrum Systemów Informacyjnych Ochrony Zdrowia ZSMOPL zbiera i przetwarza dane o obrocie produktami leczniczymi, środkami spożywczymi specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobami medycznymi. Podmiotami raportującymi do tego systemu są apteki i punkty apteczne, działy farmacji szpitalnej, hurtownie farmaceutyczne oraz podmioty odpowiedzialne. Przekazują za jego pośrednictwem dane o obrocie, zgłaszają plany dostaw czy braki produktów leczniczych.
ZSMOPL to główne narzędzie informatyczne, dzięki któremu zoptymalizowano nadzór rynku farmaceutycznego w Polsce. Na podstawie zebranych za jego pośrednictwem danych Ministerstwo Zdrowia może efektywnie realizować politykę lekową państwa, a Główny Inspektorat Farmaceutyczny prowadzić skuteczny nadzór nad obrotem produktami leczniczymi.
Rozwój systemu krok po kroku
29 marca 2019 r., a więc dwa dni przed oficjalnym uruchomieniem ZSMOPL, do systemu podłączonych było 13 660 (86,3 proc.) z 15 816 wszystkich zarejestrowanych aptek oraz 401 (78,9 proc.) z 508 hurtowni farmaceutycznych. 1 kwietnia raporty do ZSMOPL przesłało 67 proc. aptek oraz 55 proc. hurtowni podłączonych do systemu. Wśród wszystkich przekazanych komunikatów 64 proc. stanowiły poprawne i poprawne z ostrzeżeniem, 13 proc. błędne, a 23 proc. wycofane. Do 5 kwietnia 2019 r. przesłano do ZSMOPL ponad 106 tys. komunikatów. Ale już 10 czerwca do systemu podłączonych było 15 705 aptek oraz 451 hurtowni działających w Polsce, a łączna liczba przetworzonych komunikatów sięgnęła 1,75 mln, z czego około 1 mln stanowiły komunikaty poprawne i poprawne z ostrzeżeniem. Dziennie w ZSMOPL rejestrowano 17 tys. komunikatów.
Od początku funkcjonowania system był stale rozwijany. Odpowiadając na potrzeby właściciela biznesowego, zespół dev-ops CSIOZ w ciągu trzech miesięcy od udostępnienia systemu wdrożył ponad 100 funkcjonalności.
Obecnie do ZSMOPL przyłączonych jest 15295 aptek i 440 hurtowni. W ciągu roku jego funkcjonowania przyjęto w nim ponad 5 mln komunikatów poprawnych i poprawnych z ostrzeżeniami. Mimo pojawiających się błędów raportowania nieprawidłowej ilości leków, podawania daty transakcji "z przyszłości", braku daty ważności serii, czy błędnego identyfikatora hurtowni farmaceutycznej, jakość raportowania znacznie się poprawiła. 94,1 proc. komunikatów trafiających do systemu z aptek to komunikaty poprawne. W przypadku hurtowni jest to wskaźnik na poziomie 84,8 proc.
Jakie są korzyści z uruchomienia ZSMOPL?
ZSMOPL to narzędzie wspierające pracę Państwowej Inspekcji Farmaceutycznej w kontekście prowadzonego przez nią nadzoru nad obrotem produktami leczniczymi. Z myślą o takiej właśnie funkcji przystępowano do jego projektowania. Od samego początku system ewoluował i był udoskonalany pod względem jego funkcjonalności, po to, aby korzystanie z niego było jak najbardziej efektywne. Jako jedną z podstawowych zalet systemu Główny Inspektorat Farmaceutyczny wskazuje to, że po raz pierwszy może korzystać z jednego źródła informacji dostarczanych z trzech sektorów runku obrotu farmaceutycznego: aptek, hurtowni i podmiotów odpowiedzialnych. - Biorąc pod uwagę liczbę jednostek, których na polskim rynku jest łącznie około 16 tys., rola ZSMOPL w integrowaniu i porządkowaniu przepływu danych z rynku jest nie do przecenienia - podkreślają w CSIOZ.
Również dla podmiotów rynku farmaceutycznego w Polsce ZSMOPL jest użytecznym narzędziem ułatwiającym i porządkującym przepływ informacji. Do tej pory bowiem apteki i hurtownie musiały dostarczać danych organom nadzoru na każde ich wezwanie. Obecnie na bieżąco raportują do systemu.
Innowacyjne narzędzie do zmiany postrzegania sektora
Rok po uruchomieniu ZSMOPL to innowacyjne i funkcjonalne narzędzie gromadzące na potrzeby organów realizujących i nadzorujących politykę lekową państwa informacje dotyczące stanu ilościowego produktów leczniczych w kraju, ich lokalizacji w poszczególnych hurtowniach na terenie Polski, planów dostaw produktów leczniczych od podmiotów odpowiedzialnych oraz zgłaszanych braków. Ma to, jak podkreślają instytucje, które korzystają z tego systemu, pozytywny wpływ na kształtowanie efektywnej polityki lekowej, a tym samym przyczynia się do poprawy zaopatrzenia polskich aptek i dostępności leków dla pacjentów.
Jak podkreślają w GIF, ZSMOPL spełnia jeszcze jedną ważną funkcję, o której nie myślano podczas projektowania tego systemu. Okazało się bowiem, że przyczynił się on do oczyszczenia rynku z nierzetelnych jego uczestników. Rzutuje to nie tylko na podniesienie jakości dostarczanych danych, ale i zmienia obraz całego sektora farmaceutycznego. Zmiany te dostrzegają także eksperci rynku farmaceutycznego, którzy w ankiecie portalu mZdrowie.pl na temat "Polityki Lekowej Państwa 2018-2022" docenili fakt uruchomienia i rolę, jaką spełnia ZSMOPL.
Polecamy także:
COVID-19: ilu polskich medyków hospitalizowanych, ilu na
Pacjenci kardiologiczni będą mówić jednym głosem
Ważna zmiana dla przyszpitalnych poradni. NFZ zmienia stawkę