Autor : Lidia Raś
2023-10-03 12:17
Obecnie świadczenie pielęgnacyjne przeznaczone jest jedynie dla osób, które zdecydowały się zrezygnować z pracy zarobkowej, by opiekować się osobą z niepełnosprawnością. Od 1 stycznia 2024 to się zmieni. Świadczenie pielęgnacyjne będzie przysługiwać na innych zasadach.
Świadczenie pielęgnacyjne otrzymają m.in.: matka lub ojciec, inne osoby, na których ciąży obowiązek alimentacyjny, także małżonkowie, opiekun faktyczny dziecka (osoba faktycznie opiekująca się dzieckiem, jeżeli wystąpiła z wnioskiem do Sądu rodzinnego o przysposobienie dziecka) albo rodzina zastępcza, osoby prowadzące rodzinny dom dziecka - jeżeli sprawują opiekę nad osobą w wieku do ukończenia 18. roku życia, legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.
Zgodnie z art. 17 ust. 1 Ustawy o świadczeniu wspierającym, świadczenie pielęgnacyjne będzie przysługiwać wyłącznie osobom, które opiekują się niepełnosprawnymi do ukończenia przez nich 18. roku życia.
Jeszcze jedną istotną zmianą jest to, że jeśli rodzic/opiekun sprawuje opiekę nad więcej niż jednym dzieckiem z niepełnosprawnościami, świadczenie pielęgnacyjne będzie podwyższane o 100 proc. na drugie i każde kolejne dziecko z niepełnosprawnościami. To oznacza, że od 1 stycznia, kiedy ustawa o świadczeniu wspierającym wejdzie w życie, na każde dziecko będzie wypłacane odrębne świadczenie pielęgnacyjne.
Od 2024 roku pobieranie świadczenia pielęgnacyjnego nie będzie wymagać rezygnacji z pracy zarobkowej - to kluczowa zmiana w przepisach - o ile zainteresowani wybiorą nowe zasady.
Ustawa reguluje to następująco: Pomimo podjęcia zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej lub ustalenia opiekunowi osoby niepełnosprawnej prawa do emerytury, renty, renty rodzinnej z tytułu śmierci małżonka przyznanej w przypadku zbiegu prawa do renty rodzinnej i innego świadczenia emerytalno-rentowego, renty socjalnej, zasiłku stałego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zasiłku przedemerytalnego, świadczenia przedemerytalnego lub rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego, o którym mowa w ustawie z dnia 31 stycznia 2019 r. o rodzicielskim świadczeniu uzupełniającym lub świadczenia pieniężnego przyznanego na zasadach określonych w ustawie z dnia 8 lutego 2023 r. o świadczeniu pieniężnym przysługującym członkom rodziny funkcjonariuszy lub żołnierzy zawodowych, których śmierć nastąpiła w związku ze służbą albo podjęciem poza służbą czynności ratowania życia lub zdrowia ludzkiego albo mienia" zgodnie z art. 63.13 - osoba ta nie traci prawa do pobierania świadczenia pielęgnacyjnego albo specjalnego zasiłku opiekuńczego albo zasiłku dla opiekuna.
Co to jest świadczenie wspierające? Od kiedy będzie obowiązywać?
Zmiany w zasadach stosowania świadczenia pielęgnacyjnego związane są z wprowadzeniem od 1 stycznia 2024 nowego świadczenia - wspierającego. To powoduje, że świadczenie pielęgnacyjne będzie można pobierać na starych lub nowych zasadach. Ale - uwaga - osoba z niepełnosprawnością, która ukończy 18.rok życia będzie pobierać nowe świadczenie wspierające.
Jeżeli dorosła osoba z niepełnosprawnością zdecyduje się złożyć wniosek o przyznanie tego świadczenia, nie będzie możliwe wypłacanie świadczenia pielęgnacyjnego opiekunowi.
Ustawa o świadczeniu wspierającym wprowadza jednak przepisy, mające chronić prawa nabyte osób, które miały prawo do świadczenia pielęgnacyjnego przed 31 grudnia 2023. Osoby te będą mogły w dalszym ciągu pobierać wymienione świadczenie zgodnie z dotychczasowymi przepisami.
Ubieganie się o świadczenie pielęgnacyjne nie łączy się z koniecznością uzyskania żadnych nowych decyzji przez osobę z niepełnosprawnością - tak, jak dotychczas, istotne będzie wyłącznie posiadanie orzeczenia o niepełnosprawności z odpowiednimi wskazaniami (dla dzieci) lub orzeczenia o stopniu niepełnosprawności w stopniu znacznym (dla osób 16-18 lat).
Jak poinformowało nas Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej, w przypadku ubiegania się przez opiekuna osoby niepełnosprawnej o świadczenie pielęgnacyjne na nowych, obowiązujących od 1 stycznia 2024 r. zasadach, wymogi ustawowe dotyczące orzeczeń o niepełnosprawności, którymi powinna legitymować się osoba wymagająca opieki od ponad 19 lat pozostaną bez zmian.
Ponadto Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej wyjaśniło, że ustawa zakłada, iż osoby (opiekunowie), które nabyły lub nabędą prawo do świadczenia pielęgnacyjnego na zasadach obowiązujących przed wejściem w życie ustawy o świadczeniu wspierającym i na dzień 1 stycznia 2024 r. lub późniejszy będą uprawnione do świadczenia pielęgnacyjnego na dotychczasowych warunkach, będą mogły zachować na podstawie przepisów przejściowych ustawy o świadczeniu wspierającym (art. 63) prawo do świadczenia pielęgnacyjnego na zasadzie ochrony praw nabytych na dotychczasowych warunkach , tj. np. bez możliwości podejmowania zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej.
Takie osoby, zachowują prawo do świadczenia pielęgnacyjnego albo specjalnego zasiłku opiekuńczego na zasadach obowiązujących do dnia 31 grudnia 2023 r., również w przypadku, gdy osobie nad którą sprawują opiekę zostało wydane nowe orzeczenie o stopniu niepełnosprawności albo orzeczenie o niepełnosprawności. Warunkiem zachowania prawa odpowiednio do świadczenia pielęgnacyjnego albo specjalnego zasiłku opiekuńczego na zasadach określonych w zdaniu pierwszym jest złożenie wniosku o nowe orzeczenie o stopniu niepełnosprawności albo o niepełnosprawności w terminie 3 miesięcy od dnia następującego po dniu, w którym upłynął termin ważności dotychczasowego orzeczenia o stopniu niepełnosprawności albo orzeczenia o niepełnosprawności, a następnie złożenie wniosku o ustalenie prawa odpowiednio do świadczenia pielęgnacyjnego albo specjalnego zasiłku opiekuńczego w terminie 3 miesięcy, licząc od wydania orzeczenia o stopniu niepełnosprawności albo o niepełnosprawności (art. 63 ust. 3 ustawy).
Orzekanie o niepełnosprawności: trzeba i listy, i zmian systemowych
Aby uzyskać świadczenie, należy złożyć wniosek:
· przez Internet — za pomocą rządowego portalu Emp@tia, przy wykorzystaniu Profilu Zaufanego
lub
· w wersji papierowej — osobiście lub listownie — wypełniając dokumenty i składając je do odpowiedniej jednostki terenowej, odpowiedzialnej za realizację świadczeń rodzinnych w danej gminie - ośrodek pomocy społecznej lub urzędzie gminy lub miasta.
Złożenie wniosku jest bezpłatne.
Realizacją zadań związanych z przyznawaniem oraz wypłatą przyznanego świadczenia pielęgnacyjnego zajmuje się gminny organ właściwy, czyli wójt, burmistrz, prezydent miasta lub upoważniony kierownik/pracownik ośrodka pomocy społecznej lub innej jednostki organizacyjnej gminy, właściwy ze względu na miejsce zamieszkania osoby ubiegającej się, który rozstrzyga indywidualną sprawę w drodze decyzji administracyjnej, od której stronie przysługuje odwołanie w terminie i trybie wskazanym w pouczeniu decyzji.
Co istotne, w celu uzyskania szczegółowych informacji oraz wiążącego rozstrzygnięcia konkretnej i indywidualnej sprawy dotyczącej prawa do świadczenia pielęgnacyjnego należy zwrócić się do ww. gminnego organu.
KOMENTARZ ZUS DLA CowZDROWIU.pl
- Za osobę pobierającą świadczenie pielęgnacyjne, wójt, burmistrz lub prezydent miasta opłaca składkę na ubezpieczenia emerytalne i rentowe od podstawy odpowiadającej wysokości świadczenia pielęgnacyjnego, przez okres niezbędny do uzyskania okresu ubezpieczenia (składkowego i nieskładkowego) odpowiednio 20-letniego przez kobietę i 25-letniego przez mężczyznę. Okres, za który zostały opłacone składki przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta wlicza się do stażu pracy (w przypadku renty z tytułu niezdolności do pracy oraz uzyskania minimalnego stażu pracy dającego gwarancję podwyższenia emerytury do kwoty minimalnej) jak również ma wpływ na wysokość świadczenia(w przypadku zarówno renty, jak i emerytury).
Od 2014 do marca 2023 r. w „Dzienniku Gazecie Prawnej”, gdzie kierowała serwisem gazetaprawna.pl. Ponadto zajmowała się tematyką społeczną, ekologiczną, prawną i kulturalną oraz nagrywała podcasty i wideo. Wcześniej związana m.in. z Polska Press i Mediami Regionalnymi. Kontakt: lidia.ras@cowzdrowiu.pl