Autor : Aleksandra Kurowska
2022-01-11 10:07
O tym, czemu i jak firma Siemens wspiera działania compliance w polskiej ochronie zdrowia i na rynku medycznym opowiada nam Anna Różalska, Project Relationship Manager projektu MedKompas.
MedKompas to projekt realizowany przez Ogólnopolską Izbę Gospodarczą Wyrobów Medycznych POLMED, którego głównym założeniem jest promowanie zasad etycznej współpracy pomiędzy przedstawicielami rynku wyrobów medycznych a przedstawicielami placówek ochrony zdrowia. Jest to pierwszy tego typu projekt na polskim rynku. Projekt MedKompas prowadzony jest w ramach globalnego programu Siemens Integrity Initiative, będącego częścią umowy podpisanej przez Europejski Bank Inwestycyjny z firmą Siemens AG.
Aleksandra Kurowska: Zacznijmy od początku – czym jest projekt MedKompas i do kogo jest skierowany?
Anna Różalska: To już jedenasty rok inicjatyw Siemens Integrity Initiative na rzecz szerzenia wiedzy w zakresie różnych obszarów związanych z etyką w biznesie - bez względu na branżę czy dziedzinę, w której działamy. W ramach Siemens Integrity Initiative wsparcie otrzymało 85 projektów z ponad 50 krajów To jedna z największych inicjatyw sektora prywatnego, której celem jest przeciwdziałanie nieuczciwości lub czynom zabronionym z punktu widzenia prawa. W Polsce SII objęło finansowaniem projekt MedKompas skierowany do sektora ochrony zdrowia, który realizowany jest przez Izbę POLMED i. Celem projektu MedKompas jest edukowanie pracowników ochrony zdrowia, zarówno lekarzy, jak i administracji placówek medycznych, w jaki sposób skutecznie przeciwdziałać korupcji i innym nadużyciom. Naszym celem jest dostarczenie uporządkowanej wiedzy na temat przeciwdziałania wszelkim czynom zabronionym, zwłaszcza w kontekście korupcji, prania brudnych pieniędzy czy innego rodzaju oszustw. Wspieramy także placówki ochrony zdrowia w zakresie wdrażania regulacji wewnętrznych dotyczących zasad zgodnego postępowania. Na ten moment realizujemy już trzecią edycję. Zakończenie obecnej planowane jest na jesień 2023 r.
Co zadecydowało o tym, że akurat projekt Izby POLMED został wybrany?
Konkurs – z uwagi na zasady transparentności. Różne podmioty mogły składać propozycje, w jaki sposób chciałyby edukować w zakresie przeciwdziałania korupcji i nieuczciwości w biznesie. Izba POLMED przygotowała ciekawy projekt, który doskonale odpowiada na wyzwania bardzo wrażliwego sektora, jakim jest ochrona zdrowia. W Polsce procesy dotyczące compliance nie wszędzie są jeszcze wdrażane. W wielu placówkach medycznych nie ma jeszcze powołanej funkcji odpowiedzialnej za edukację w zakresie zgodności i szerzenie wiedzy wśród pracowników.
Porozmawiajmy o realizacji projektu MedKompas. Czy dyrektorzy szpitali chętnie się w niego angażują?
Z moich obserwacji wynika, że chęć współpracy się rozwija, a świadomość rośnie. Na początku wdrażanie programu MedKompas było wyzwaniem z uwagi na nietypowy charakter projektu, prowadzonego na styku ochrony zdrowia i przemysłu technologii medycznych. Ale obecnie, z każdym rokiem przybywa chętnych do udziału w projekcie. Oczywiście są tu obiektywne trudności, bo placówkom medycznym bardzo brakuje zasobów ludzkich, a pandemia tylko ten problem pogłębiła. Jednak jest coraz więcej ośrodków, które przy zaangażowaniu kadry zarządzającej aktywnie edukują swoich pracowników na temat compliance. Pomogły tu także rozwiązania unijne, ponieważ obecnie pojawił się projekt ustawy o ochronie sygnalistów, wdrażający przepisy dyrektywy unijnej. To był i jest punkt odniesienia, który pomaga nam podejmować rozmowy z dyrektorami placówek medycznych – przeciwdziałanie występowaniu nieprawidłowości jest naszym wspólnym celem i dotyczy całego środowiska medycznego, zarówno szpitali, jak i dostawców. Razem musimy budować świadomość wśród wszystkich grup pracowników. Bo po pierwsze, nie jest to jedynie sprawa zarządcza – kwestie zgodności dotyczą każdego. Po drugie – rozróżnienie, co jest korupcją, a co nie, co jest zachowaniem nieetycznym, a co nie, nie jest kwestią ani prostą, ani tak oczywistą, jakby się wydawało.
W jakich obszarach rynku ochrony zdrowia widzi Pani ryzyka, które mogłyby stanowić o brakach zgodności?
Chciałabym przede wszystkim zacząć od tego, że szpital to organizacja, w której obecne są wszystkie elementy zarządzania. Nie chciałabym się odnosić do konkretnych obszarów, bowiem każdy z nich może mieć inne ryzyka. Jeżeli mówimy o procesach zgodności to odnosimy się nie tylko do korupcji czy szeroko rozumianej nieuczciwości, ale również do zamówień publicznych, ochrony danych osobowych, do współpracy z partnerami handlowymi, których obowiązują przepisy dotyczące uczciwej konkurencji, do działu HR/kadr i płac w kontekście przeciwdziałania występowania konfliktu interesów. To są zagadnienia powszechnie znane, każde z nich ma swoją legislację i sprawdzone sposoby zapewniania zgodności. Niezależnie od obszaru organizacji kluczowa jest umiejętność rozpoznania niezgodności i przeciwdziałanie jej, zanim czyn zabroniony będzie miał miejsce. Stąd rola wiedzy z zakresu ryzyk oraz UWAŻNOŚĆ, które zaczynają wychodzić na pierwszy plan. Bez względu na to, ile byśmy nie mieli procedur i ile szkoleń nie zrobili, to za każdym potencjalnym czynem zabronionym stoi człowiek, którym mogą kierować różne powody, intencje a czasami nawet automatyzmy. Dlatego też, niezwykle istotna jest rola uważności na czynnik ludzki, którą można budować poprzez edukację pod kątem ryzyk oraz uwypuklania konsekwencji popełniania czynów zabronionych, co może w przyszłości przyczynić się do zaciągnięcia ręcznego hamulca i wycofanie się z popełnienia przestępstwa. Na koniec dodam jeszcze, że brak wiedzy nie zwalnia z odpowiedzialności karnej, i być może teraz to tak groźnie zabrzmi, ale niestety konkretne przykłady pokazały, że do takich sytuacji dochodziło w przeszłości, czego z pewnością nikt już nie chce powtórzyć. Najistotniejsza jest umiejętność rozpoznania, co jest czynem zabronionym, a co nie – i dotyczy to obu stron, zarówno przedstawicieli ochrony zdrowia, jak i dostawców. My, jako przedstawiciele rynku technologii medycznych, także musimy zachowywać należytą staranność we współpracy z ochroną zdrowia, np. podczas szerzenia wiedzy o naszych rozwiązaniach.
Dziękujemy za rozmowę.
Polecamy także:
Sygnaliści z ochroną: przetargi, zdrowie publiczne, prawa pacjentów
Wyroby medyczne: Gdy z chaosu wyłania się ład
Nowelizacja Wykazu wyrobów medycznych na zlecenie - okiem POLMEDu
Projekt MedKompas: jak zapobiegać korupcji w ochronie zdrowia
Redaktor naczelna, od ponad 20 lat pracuje w mediach. Była redaktor naczelna Polityki Zdrowotnej, redaktor m.in. w Rzeczpospolitej, Dzienniku Gazecie Prawnej. Laureatka branżowych nagród dla dziennikarzy i mediów medycznych oraz Polskiej Izby Ubezpieczeń. Kontakt: aleksandra.kurowska@cowzdrowiu.pl