Autor : Aleksandra Kurowska
2020-06-29 13:49
Płatny urlop szkoleniowy, normy zatrudnienia, uznawanie dorobku - to jedne z kwestii, które ureguluje nowa ustawa. W IV kwartale rząd miałby przyjąć projekt regulujący kompleksowo kwestie związane z medycyną laboratoryjną. Za prace nad nią odpowiada wiceminister Józefa Szczurek-Żelazko. Jakie rozwiązania obejmie ten dokument?
-Środowisko diagnostów laboratoryjnych dostrzega konieczność ewolucji przepisów regulujących nasz zawód. Mamy nadzieję, że zgłaszane przez nas postulaty znajdą odzwierciedlenie w finalnych propozycjach legislacyjnych. Ufam, że uda nam się wypracować wspólnie z Ministerstwem Zdrowia najlepsze możliwe rozwiązania - mówi o planowanych zmianach legislacyjnych prezes Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych Alina Niewiadomska.
Choć projektu nie ma jeszcze w konsultacjach, to ustalono, że zawierać będzie uaktualnienie i doprecyzowanie czynności diagnostyki laboratoryjnej oraz wskazanie, że czynnościami diagnostyki laboratoryjnej będą także badania wykonywane na potrzeby organu ścigania lub wymiaru sprawiedliwości.
Uznawanie dorobku
Minister zdrowia będzie mógł na wniosek osoby legitymującej się dorobkiem naukowym lub zawodowym, na podstawie opinii ekspertów, uznać dorobek za równoważny ze zrealizowaniem programu szkolenia specjalizacyjnego. Wnioski o uznanie dorobku osoby zainteresowane składają do Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego, które sprawdza pod względem formalnym wniosek i przekazuje do zaopiniowania powołanemu zespołowi ekspertów.
W skład zespołu będą wchodzić 4 osoby, w tym konsultant krajowy w danej dziedzinie i przedstawiciel CMKP.
Diagności laboratoryjni, którym Minister Zdrowia uzna dorobek, będą mogli od razu przystąpić do egzaminu specjalizacyjnego.
Płatny urlop szkoleniowy
Ustawa ma wprowadzić do sześciu dni płatnego urlopu szkoleniowego rocznie, który diagnosta laboratoryjny może wykorzystać na realizację ustawicznego rozwoju zawodowego. Przepisy ustawy nakładają na diagnostów laboratoryjnych prawo i obowiązek ustawicznego rozwoju zawodowego, a w zmianie przepisów chodzi o to, by nie musieli wykorzystywać własnego urlopu wypoczynkowego na ten cel.
Urlop będzie płatny według zasad obowiązujących przy obliczaniu wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy. Urlop nie zależy od wymiaru czasu pracy oraz od okresu zatrudnienia diagnosty laboratoryjnego u danego pracodawcy.
Urlop ten będzie udzielany na określone szkolenie, w ramach doskonalenia zawodowego lub szkolenia specjalizacyjnego.
Szkolenia też dla innych w laboratoriach
Projekt przewiduje też wprowadzenie obowiązku doskonalenia zawodowego dla innych osób uprawnionych do wykonywania czynności medycyny laboratoryjnej w laboratorium, które są wymienione w art. 5 projektu ustawy. Na osoby, o których mowa w art. 5 ustawy, zostaje nałożony obowiązek doskonalenia zawodowego przez samokształcenie oraz udział w kursach doskonalących. Zakres ich doskonalenia zawodowego obejmuje wiedzę i umiejętności niezbędne do realizacji zadań zawodowych. Za udział w poszczególnych formach doskonalenia zawodowego i kształcenia podyplomowego przysługują punkty edukacyjne. Osobom realizującym ustawiczny rozwój zawodowy także przysługuje urlop szkoleniowy w wymiarze do 6 dni roboczych rocznie, płatny według zasad obowiązujących przy obliczaniu wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy.
Praca pod nadzorem
Do wykonywania określonych czynności medycyny laboratoryjnej, pod nadzorem diagnosty laboratoryjnego, będą uprawnione również osoby, które ukończyły studia w zakresie biologii, biologii medycznej, mikrobiologii lub mikrobiologii medycznej i uzyskały tytuł zawodowy magistra lub ukończyły studia w zakresie biotechnologii, biotechnologii medycznej i uzyskały tytuł zawodowy magistra lub magistra inżyniera. Ponadto, podobnie jak to jest obecnie, osobą uprawnioną do wykonywania samodzielnie określonych czynności medycyny laboratoryjnej jest również osoba, która:
1) posiada tytuł zawodowy technika analityki medycznej;
2) rozpoczęła przed dniem 31 grudnia 2009 r. studia na kierunku analityka medyczna i uzyskała tytuł zawodowy licencjata.
Praca w formie indywidualnych i grupowych praktyk zawodowych
Przewiduje się wprowadzenie przepisów umożliwiających wykonywanie zawodu diagnosty laboratoryjnego w formie indywidualnych i grupowych praktyk zawodowych - diagności laboratoryjni wykonujący zawód w ramach praktyki zawodowej podlegaliby wpisowi do rejestru podmiotów wykonujących działalność leczniczą prowadzonego przez Krajową Radę Diagnostów Laboratoryjnych.
Rejestr Podmiotów Laboratoryjnych
W ustawie czynności z zakresu medycyny laboratoryjnej, które nie są świadczeniami zdrowotnymi (działalność laboratoryjna), zostaną uznane za działalność gospodarczą regulowaną. Podmioty wykonujące tę działalność (podmioty laboratoryjne) podlegałyby obowiązkowi wpisu do Rejestru Podmiotów Laboratoryjnych. Organami prowadzącymi ten rejestr byliby wojewodowie.
Nadzór nad wykonywaniem zawodu
Będzie też doprecyzowanie przepisów w zakresie sprawowania przez Krajową Radę Diagnostów Laboratoryjnych nadzoru nad wykonywaniem zawodu diagnosty laboratoryjnego oraz doprecyzowanie zasad przeprowadzania wizytacji medycznych laboratoriów diagnostycznych. Konsekwencją nieprawidłowości stwierdzonych w toku wizytacji, jeżeli chodzi o postępowanie diagnosty laboratoryjnego sprzeczne z zasadami etyki diagnosty laboratoryjnego lub zawinione naruszenie przepisów o wykonywaniu zawodu diagnosty laboratoryjnego bądź czynności diagnostyki laboratoryjnej, byłoby powiadomienie Rzecznika przez Krajową Radę Diagnostów Laboratoryjnych. Jeżeli diagnosta laboratoryjny rażąco naruszyłby warunki wykonywania działalności leczniczej, Krajowa Rada Diagnostów Laboratoryjnych zawiadamiałaby organ prowadzący rejestr podmiotów wykonujących działalność leczniczą, o którym mowa w art. 100 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej, celem wykreślenia medycznego laboratorium diagnostycznego z tego rejestru.
Przeszkolenie
Będą jaśniejsze zapisy o obowiązku odbycia przeszkolenia dla osób, które ukończą studia na kierunku analityka medyczna lub medycyna laboratoryjna, ale w okresie 5 lat od dnia ukończenia tych studiów nie złożą wniosku o przyznanie prawa wykonywania zawodu diagnosty laboratoryjnego - osoby takie będą obowiązane odbyć przeszkolenie w trybie i zakresie ustalonym przez Krajową Radę Diagnostów Laboratoryjnych.
Normy zatrudnienia
Będą obowiązkowe minimalne normy zatrudnienia diagnostów laboratoryjnych. W medycznym laboratorium diagnostycznym planuje się wprowadzenie minimalnej normy zatrudnienia diagnostów laboratoryjnych, zgodnie z którą w medycznym laboratorium diagnostycznym w pełnym wymiarze czasu pracy będzie kierownik oraz co najmniej dwóch diagnostów laboratoryjnych. Wprowadzenie normy zatrudnienia jednoznacznie definiuje poziom minimalnej obsady kadrowej w medycznych laboratoriach diagnostycznych, która gwarantuje bezpieczne i kompleksowe świadczenie czynności medycyny laboratoryjnej. Optymalne działanie medycznych laboratoriów diagnostycznych w sposób bezpośredni przekłada się na bezpieczeństwo i wiarygodność wyników badań, a w konsekwencji na jakość udzielanych świadczeń, jak również przyniesie wymierne korzyści finansowe.
Zmiany uprawnień do pełnienia funkcji kierownika laboratorium
Kierownikiem będzie mogła być osoba posiadającą tytuł specjalisty w jednej z dziedzin medycyny mających zastosowanie w medycynie laboratoryjnej, odpowiedzialna za organizację i funkcjonowanie laboratorium, w tym za spełnianie wymogów określonych w przepisach prawa. Wskazane zostały w projekcie ustawy podstawowe obowiązki kierownika laboratorium. Funkcję kierownika laboratorium można będzie pełnić w pełnym wymiarze godzin pracy w jednym laboratorium.
Rzecznik odpowiedzialności zawodowej
Ustawa określi, jak będzie wybrany i co będzie robić Rzecznik Odpowiedzialności Zawodowej. Obecnie Rzecznik Odpowiedzialności Zawodowej nie został wymieniony wśród organów samorządu, choć instytucja ta została uregulowana bezpośrednio po organach samorządu. W tym przedmiocie proponuje się także zmiany dotyczące dokonywania wyborów do organów samorządu w głosowaniu tajnym, czynnego i biernego prawa wyborczego, przypadków wygaśnięcia mandatu członka organów samorządu, zadań Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych.
Kształcenie podyplomowe
Ustawa ma zawierać określenie na takich samych zasadach jak obecnie kształcenia przeddyplomowego przygotowującego do wykonywania zawodu diagnosty laboratoryjnego. Natomiast kształcenie podyplomowe zostało uaktualnione i doprecyzowane. W obecnie obowiązujących regulacjach diagnosta laboratoryjny ma prawo i obowiązek pogłębiania i aktualizowania wiedzy i umiejętności zawodowych, w tym w szczególności ma prawo do uzyskiwania tytułu specjalisty w dziedzinach mających zastosowanie w ochronie zdrowia oraz jest zobowiązany do podnoszenia kwalifikacji zawodowych przez uczestnictwo w ciągłym szkoleniu celem aktualizacji posiadanego zasobu wiedzy oraz stałego dokształcania się w zakresie nowych osiągnięć w zakresie diagnostyki laboratoryjnej.
Jak podaje MZ, zaproponowane w projekcie rozwiązania są oparte na dotychczasowym systemie szkolenia specjalizacyjnego. Zgodnie z projektem ustawy formami doskonalenia zawodowego diagnosty laboratoryjnego są:
1) kursy doskonalące;
2) kursy kwalifikacyjne;
3) kursy realizowane za pośrednictwem sieci internetowej z ograniczonym dostępem;
4) posiedzenia naukowo-szkoleniowe;
5) kongresy, zjazdy, konferencje lub sympozja naukowe;
6) studia podyplomowe;
7) samokształcenie.
Redaktor naczelna, od ponad 20 lat pracuje w mediach. Była redaktor naczelna Polityki Zdrowotnej, redaktor m.in. w Rzeczpospolitej, Dzienniku Gazecie Prawnej. Laureatka branżowych nagród dla dziennikarzy i mediów medycznych oraz Polskiej Izby Ubezpieczeń. Kontakt: aleksandra.kurowska@cowzdrowiu.pl