Autor : Magdalena Kopystyńska
2020-06-02 14:54
W polskim systemie prawnym aktualnie obowiązuje Ustawa z dnia 8 czerwca 2001 r. o zawodzie psychologa i samorządzie zawodowym psychologów. Jednak pomimo tego wciąż nie doczekaliśmy się do niej rozporządzeń wykonawczych. Skutkuje to między innymi brakiem ochrony tytułu zawodowego psychologa i prawa wykonywania tego zawodu oraz możliwości składania skarg przez pacjentów/klientów.
Psychologom pomimo usilnych starań nie udało się do tej pory zobligować Sejmu Rzeczpospolitej Polskiej do przyjęcia uregulowań prawnych wobec tak znaczącego i powszechnie praktykowanego zawodu.
Dziś o godzinie 10 odbyło się webinarium zorganizowane przez Ogólnopolski Związek Psychologów, podczas którego członkowie zarządu przedstawili sprecyzowaną wizję ustawy o zawodzie psychologa, opracowaną między innymi na podstawie wyników „Badania przekonań środowiska psychologów na temat ustawy o zawodzie psychologa i samorządzie zawodowym psychologów”. Badanie ankietowe, zrealizowane na 4277 praktykujących psychologach oraz 307 studentach psychologii diagnozowało najważniejsze problemy wynikające z braku regulacji prawnej ich zawodu.
Według niego, samym zainteresowanym najbardziej zależy na regulacji za pomocą przepisów dziesięciu kluczowych kwestii:
prawo do wykonywania zawodu psychologa i tytuł zawodowy psychologa
warunki otrzymania, utrzymania, utracenia oraz odzyskania prawa do wykonywania zawodu psychologa
zakres czynności stanowiący obszar działania zawodu psychologa
określenie rodzaju zawodu, jakim jest psycholog
psychologiczne narzędzia diagnostyczne i ich ochrona prawna
organizacja i system wdrożenia zawodowego
tryb i system kształcenia studentów psychologii
organizacja i system doskonalenia zawodowego psychologów
formy ewidencji psychologów
stosunek ustawy do innych przepisów regulujących pracę psychologów.
Ustawa powinna zatem wprowadzić pojęcie prawa do wykonywania zawodu psychologa (zdaniem 69% ankietowanych) i jednocześnie zastrzec tytuł psychologa dla określonej grupy osób.
Psychologowie domagają się także co najmniej jednej formy ewidencji psychologów, która dawałaby zarówno informację o tym, który psycholog posiada prawo do wykonywania zawodu, jak i o tym, który go nie ma. Wpis zdecydowana większość psychologów widziałaby jako bezpłatny.
- Postulujemy za tym, aby w ewidencji były wszelkie cenne informacje dla pacjentów - czy ktoś ukończył kurs psychoterapii czy ma ukończone szkolenia podyplomowe. Nasz zawód jest bardzo szeroki, a trudno jest być ekspertem we wszystkich dziedzinach – powiedział Sławomir Makowski, przewodniczący OZZP.
Środowisko psychologów popiera powstanie listy zastrzeżonych psychologicznych narzędzi diagnostycznych (inteligencji, osobowości, diagnozy klinicznej oraz neuropsychologicznej), dostępnych tylko dla psychologów z prawem do wykonywania zawodu.
- Ankietowani psychologowie twierdzą, że powinna istnieć zastrzeżona lista metod dostępna tylko dla psychologów [..] ochrona narzędzi pracy psychologa jest istotna ze względu na skuteczność diagnoz – zasugerowała Elżbieta Magia.
Ponad 70% ankietowanych opowiedziało się za obligatoryjnym stażem wdrożeniowym do zawodu psychologa. Staż powinien być warunkiem uzyskania prawa do wykonywania tego zawodu. Czas odbywania stażu, jego długość oraz formy pozostają do dalszej dyskusji w środowisku.
Finanse były kolejną ważną kwestią poruszoną przez uczestników webinarium. - Psychologowie chcą otrzymywać wynagrodzenie za pracę wykonywaną w trakcie stażu i uważają też, że osoby nadzorujące staż powinna spotykać jakaś forma gratyfikacji – powiedziała Elżbieta Magia sekretarz zarządu krajowego Ogólnopolskiego Związku Zawodowych Psychologów. - Zdaniem większości psychologów kształcenie podyplomowe powinno być finansowane z miejsca pracy, w którym pracujemy – dodała.
Zawód psychologa powinien zostać uznany za zawód zaufania publicznego (wg. danych przedstawionych w badaniu za takim rozwiązaniem opowiedziało się ponad 99% respondentów) oraz jako zawód interdyscyplinarny powinien mieć swoje adekwatne do branży, w której pracują psychologowie, określenia. W przypadku psychologów pracujących w ochronie zdrowia najbardziej adekwatnym określeniem wydaje się być zawód medyczny.
- Bardzo ważne jest stworzenie kodeksu etycznego, wtedy nie będzie wątpliwości, czy ktoś narusza ten kodeks, czy nie -powiedział Sławomir Makowski – Przewodniczący ZK OZPP.
- Najważniejsze jest, aby ustawa o zawodzie psychologa i samorządzie zawodowym była jak najbardziej ogólna, uwzględniając te najważniejsze elementy, czyli przede wszystkim regulacje w zakresie prawa wykonywania zawodu i tytułu zawodowego psychologa. Bardzo ważne jest stworzenie bezpłatnej, dostępnej dla obywatela ewidencji psychologów on-line, aby faktycznie było wiadomo, kto jest psychologiem, a kto nim nie jest. Ważne jest, aby ustawa precyzyjnie regulowała obszary, które przynależą do zawodu psychologa […]. istotnym jest, żeby już takie bardziej szczegółowe zapisy, dotyczące pracy i rozwoju zawodowego psychologów były regulowane poprzez poszczególne Ministerstwa, w tym przypadku samorząd byłby ciałem doradczym. Poza tym ustawa powinna regulować także przepisy dotyczące wdrożeni do zawodu. Naszą ideą jest, by ustawa była korzystna dla pacjentów, istotne jest by gwarantowała wysoką jakość usług i sprawiała, że podnoszona jest jakość świadczeń – podsumowała webinarium wiceprzewodnicząca OPZZ Katarzyna Sarnicka.
Więcej na stronie: OZZP
