Autor : Katarzyna Lisowska
2021-05-27 11:53
Po 15 miesiącach pandemii sytuacja finansowa uzdrowisk i gmin, w których one się znajdują, jest katastrofalna. Teraz, żeby wrócić do normalnej działalności zarówno lecznice jak i samorządy potrzebują wsparcia. Czy na takie mogą liczyć? Czy gminy uzdrowiskowe zyskają na Krajowym Planie Odbudowy? Co z Programem Polskie Uzdrowiska?
O sytuacji uzdrowisk i gmin uzdrowiskowych dyskutowano w czwartek w Senacie podczas obrad Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej.
O tym, w jakiej sytuacji znajdują się po 15 miesiącach pandemii gminy uzdrowiskowe mówił Jan Golba, prezes Stowarzyszenia Gmin Uzdrowiskowych. Jak wskazał w Polsce jest 45 gmin uzdrowiskowych i 8 miejscowości o takim statusie. - Przed pandemią miały one duży potencjał i prężnie się rozwijały. Tak, że swoim standardem nie odbiegały od podobnych placówek poza krajem. Obecnie, niektóre już wstrzymują planowane inwestycje, bo nie maja na to środków - przekonywał prezes Golba. Jak wyjaśniał, gminy uzdrowiskowe ze względu na swój charakter mają zawężone możliwości prowadzenia na swoim terenie działalności gospodarczej. W praktyce 90 proc. aktywności opiera się głównie na branży uzdrowiskowej i turystycznej. 1 miejsce pracy w ośrodkach leczniczych generuje aż 5 miejsc pracy w otoczeniu (gastronomia, handel, usługi). - Liczba zatrudnionych w lecznictwie to ok. 16,5 tys. osób, w otoczeniu uzdrowiskowym (turystyka, rekreacja, gastronomia, transport, handel, usługi, kultura) − ponad 85 tys. osób - wliczał Golba i zaznaczył, że uzdrowiska zostały dotknięte negatywnymi skutkami finansowymi pandemii najbardziej w skali całego kraju.
Gminy uzdrowiskowe poza KPO
- O ile 90 proc. gospodarki całego kraju w okresie pandemii funkcjonowało w miarę normalnie, to 90 proc. gospodarki uzdrowisk całkowicie zamarło – wskazywał i przypomniał, że w trakcie pandemii pojawiła się "jaskółka" i ministerstwo rozwoju uznało, że wyjątkowa specyfika gmin uzdrowiskowych predysponuje je do objęcia skierowanym do nich programem pomocowym. - Program Polskie Uzdrowiska dawał gminom uzdrowiskowym szansę na wyjście z ekonomicznych kłopotów i stwarzał możliwość nie tylko podtrzymania gospodarki tych gmin, ale też gwarantował rozwój uzdrowisk po pandemii. Miał on być finansowany w ramach środków pochodzących z Krajowego Planu Odbudowy, jak wiemy finalnie takie wsparcie dla gmin uzdrowiskowych nie zostało tam wpisane - mówił Jan Golba.
Na wsparcie mają szanse jedynie same lecznice.
O tym, że gminy uzdrowiskowe nie otrzymały wsparcia finansowego w ramach tarcz antykryzysowych, a wiele nie dostało go również w ramach Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych (RFIL) mówiła prezydent Kołobrzegu Anna Mieczkowska. Chociaż, jak wykazywała samorządy te w 2020 r. w porównaniu z 2019 r. odnotowały gwałtowny spadek dochodów z tytułu opłaty uzdrowiskowej. Jak podkreśliła, w czasie pandemii pomoc państwa w wysokości 673 mln zł uzyskały 203 gminy górskie, wśród których oczywiście też były gminy uzdrowiskowe, ale już takie gminy w innych regionach pomocy nie otrzymały. - Zachodniopomorski Zespół Parlamentarny wyliczył, że gminom nadmorskim wystarczyłoby dziś 14 mln zł na wydźwignięcie się z kryzysu. Chcemy wiedzieć czy taką pomoc otrzymamy - pytała przedstawicieli rządu obecnych na posiedzeniu.
Uzdrowiska apelują o umorzenie zaliczek z NFZ
Przedstawiciel gmin uzdrowiskowych zwrócili się także do resortu zdrowia o umorzenie, lub zastosowanie abolicji zaliczek wypłacanych przez NFZ podmiotom uzdrowiskowym w 2020 r. w ramach umów na realizację świadczeń zdrowotnych. Jak zwracała uwagę prezydent Kołobrzegu lecznice powinny rozliczyć otrzymane zaliczki jeszcze w czerwcu. - Zakłady nie mają możliwości wypracowanie zaliczek, a ponoszą koszty stałe. Umorzenie całości zaliczek wypłaconych w 2020 r. powinno być potraktowane jako zapłata za pokrycie kosztów stałych oraz utrzymywanie pracowników i infrastruktury w gotowości do realizacji świadczeń zdrowotnych, objętych umowami z NFZ - wskazywała.
Co dalej z okresem rozliczeniowym dla uzdrowisk?
Wiceminister zdrowia, Waldemar Kraska odnosząc się do tego apelu wskazał, że z pewnością okres rozliczeniowy ze względu na zaistniałą sytuację zostanie wydłużony do końca roku. Zapowiedział również, że z jego informacji wynika, że ustalenia podstawy wyliczeń dotacji dla gmin uzdrowiskowych w 2022 r. będzie opierało się o stawki z 2019 r., czyli sprzed wybuchu pandemii COVID-19, co będzie gwarancją rekompensaty z tytułu utraconych dochodów.
Senatorowie poprali na zakończenie obrad apel samorządów gmin uzdrowiskowych, skierowany do rządu, dotyczący dodania w KPO pomocy dla miast i gmin uzdrowiskowych i zmniejszenia rygorów dla placówek, które mogłyby prowadzić rehabilitację pocovidową.
Czytaj też:
Rak płuca: MZ szuka realizatorów badań. Max. 380 zł za tomografię
A. Matyja: minister zdrowia zwycięży pandemię, lekarzy obciąży zgonami
Rząd przyjął nowelę ustawy o ABM. Jakie zmiany zamierza wprowadzić?