Autor : Aleksandra Kurowska
2021-05-31 10:16
Zespół MZ ds. reformy szpitali skończył prace i w odróżnieniu do szeregu innych zespołów, w tym przypadku opublikowano efekt jego pracy. Przypomnijmy, że w zespole zasiadali urzędnicy i szpitale oraz samorządowcy protestowali przeciwko takiemu składowi. Wypracowany dokument liczy 57 stron.
Ministerstwo Zdrowia przedstawia raport pn. „Założenia reformy podmiotów leczniczych wykonujących działalność leczniczą w rodzaju świadczenia szpitalne”. Dokument jest efektem prac zespołu powołanego przez ministra zdrowia 23 grudnia 2020 roku. Jak informuje MZ, założenia wpisane w raport będą wykorzystane jako podstawa szykowanej reformy.
-Reforma szpitalnictwa jest odpowiedzią na problemem rozdrobnienia i niedopasowania szpitali do potrzeb zdrowotnych w kraju - mówi Adam Niedzielski, minister zdrowia cytowany w informacji towarzyszącej raportowi. - Powoduje to nieefektywne wykorzystanie naszego najcenniejszego zasobu, czyli kadry medycznej, a w odczuciu pacjentów - ograniczenie dostępności. Również walka z epidemią wykazała, że Minister Zdrowia musi mieć instrumenty ingerowania w zakres świadczeń realizowany w szpitalach - dodaje.
Minister tłumaczy zmiany: finanse i dobro pacjentów
Niedzielski stwierdza, że celem działań rządu jest poprawa sytuacji ekonomiczno-finansowej placówek medycznych, ale też - a nawet przede wszystkim - zwiększenie jakości leczenia poprzez wdrożenie systemowych rozwiązań dotyczących jakości i efektów leczenia takich jak np.: koncentracja leczenia specjalistycznego oraz zwiększenie dostępności udzielanych świadczeń.
Cztery obszary działania szpitali do zmiany
Eksperci zajęli się oceną i propozycjami zmian w strukturze właścicielskiej, restrukturyzacji szpitali, jakości zarządzania szpitalami oraz
reorganizacji systemu szpitalnictwa.
Zespół wypracował trzy warianty:
ograniczenia liczby podmiotów nadzorujących szpitale (I),
wzmocnienia nadzoru nad szpitalami przez administrację rządową (II)
utworzenie Agencji Rozwoju Szpitali i dokonywaniem ewaluacji szpitali (III).
To ten trzeci zarekomendowano - jak informuje MZ w wyniki analizy szans i wyzwań oraz po uwzględnieniu głosu przedstawicieli jednostek samorządu terytorialnego.
Kategoryzacja szpitali
Wybrany wariant przewiduje wprowadzenie kategoryzacji szpitali, którą będzie przeprowadzać Agencja Rozwoju Szpitali (ARS). ARS będzie dokonywała oceny szpitali biorąc pod uwagę ich sytuację ekonomiczno-finansową, ale również działalność operacyjną (np. strukturę i stopień realizacji świadczeń opieki zdrowotnej), zgodność realizowanych świadczeń z Mapami Potrzeb Zdrowotnych oraz jakość udzielanych świadczeń.
W wyniku dokonanej oceny ARS będzie przyznawała szpitalowi odpowiednią kategorię, odnoszącą się do sytuacji ekonomiczno-finansowej i innych kryteriów (np. zgodność z mapami potrzeb zdrowotnych). Kryteria na podstawie, których szpitale będą otrzymywać poszczególne kategorie (A, B, C, D) są w trakcie opracowywania.
A – szpital w dobrej sytuacji finansowej dopasowany profilem do potrzeb regionalnych – szpital nie kwalifikuje się do restrukturyzacji. Ponadto, może być priorytetowo traktowany w przyznawaniu funduszy na działania rozwojowe, a także planowane jest wdrożenie rozwiązań mających na celu dodatkowe premiowanie np. w postaci zwiększenia wartości kontraktu, co będzie stanowiło dodatkową motywację
do aspirowania do tej kategorii;
B – szpital wymagający wdrożenia działań naprawczych i optymalizacyjnych – szpital przygotowuje program optymalizacyjny podlegający zatwierdzeniu przez ARS.
C – szpital wymagający wdrożenia programu restrukturyzacyjnego – szpital przygotowuje program restrukturyzacyjny podlegający zaopiniowaniu przez NFZ i zatwierdzeniu przez ARS oraz zatrudnia doradcę restrukturyzacyjnego delegowanego przez ARS, który nadzoruje proces restrukturyzacji.
D – szpital wymagający wdrożenia programu restrukturyzacyjnego i przejęcia zarządzania przez ARS – następuje czasowe przejęcie nadzoru i zarządzania przez ARS, przygotowywany i wdrażany jest program restrukturyzacyjny podlegający zaopiniowaniu przez NFZ.
Pojawiają się już jednak wątpliwości. Jak skomentował w mediach społecznościowych Jerzy Przystajko, aptekarz i działacz partii Razem: "Jak myślę o zaproponowanej reformie szpitalnictwa z ARS i podziałem szpitali na kategorie A-D, to nie daje mi spokoju myśl, że do kat. A (tej z bonusem - większymi kontraktami) wejdą głównie placówki z większych miast. I że wyjdzie z tego pogłębianie nierówności w dostępie do OZ [ochrony zdrowia].
Cele reformy szpitalnictwa
Wśród efektów, jakie reformą chce MZ osiągnąć wymieniono m.in.:
− poprawę efektywności ekonomicznej szpitali poprzez "dokonanie ich obiektywnej ewaluacji i przypisanie do odpowiedniej kategorii";
− utworzenie profesjonalnego, centralnego systemu nadzoru poprzez powołanie Agencji Rozwoju Szpitali,
− optymalizacja jakości leczenia i poziomu bezpieczeństwa pacjenta poprzez wdrożenie systemowych rozwiązań dotyczących jakości i efektów leczenia (koncentracja leczenia specjalistycznego) oraz zwiększenie dostępności udzielanych świadczeń;
- poprawa jakości zarządzania. W przedstawionym raporcie zaproponowano również rozwiązania mające wpłynąć na poprawę jakości zarządzania szpitalami, jak również zagwarantować stałe podnoszenie kwalifikacji zarządzającej nimi kadry menedżerskiej. Zespół rekomendował utworzenie korpusu menedżerskiego. Korpus menedżerski zakładałby certyfikację przez ARS osób, które mogłyby zarządzać szpitalami publicznymi.
− zmiany w systemie podstawowego szpitalnego zabezpieczenia świadczeń opieki zdrowotnej, czyli tzw. „sieci szpitali”.
− zmiana finansowania. Ważne jest również uproszczenie struktury, zaproponowanie finansowania mieszanego, co wiąże się ze zmniejszeniem roli ryczałtu, a także wyłączenie ambulatoryjnej opieki specjalistycznej z podstawowego systemu zabezpieczenia.
− wdrożenie skutecznych mechanizmów poprawiających rentowność szpitali i ich stabilność finansową;
− brak dublowania oferowanych świadczeń i eliminacja konieczności utrzymywania w części szpitali wykwalifikowanego personelu medycznego,
− wykorzystanie efektu skali – interwencje obejmujące wszystkie podmioty np. wymiana sprzętu, zakupy wspólne; stworzenie Centrum Usług dla szpitali;
− efektywniejsze wykorzystanie dostępnych zasobów kadrowych (koncentracja) i nowoczesnej infrastruktury medycznej;
− wzmocnienie kadry zarządzającej, upowszechnianie narzędzi i metod zarządzania w ochronie zdrowia oraz certyfikacja umiejętności kadry zarządzającej.
Ministerialny raport dostępny jest tutaj:
Redaktor naczelna, od ponad 20 lat pracuje w mediach. Była redaktor naczelna Polityki Zdrowotnej, redaktor m.in. w Rzeczpospolitej, Dzienniku Gazecie Prawnej. Laureatka branżowych nagród dla dziennikarzy i mediów medycznych oraz Polskiej Izby Ubezpieczeń. Kontakt: aleksandra.kurowska@cowzdrowiu.pl