Autor : Marta Markiewicz
2023-01-30 11:38
Jeszcze w tym roku przeglądy lekowe wykonywane w aptekach mają szansę trafić do koszyka świadczeń gwarantowanych. W tej sprawie głos zabrało Ministerstwo Zdrowia, które chce by Agencja Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji nie tylko przygotowała projekt świadczenia, ale również oceniła kto będzie mógł z niego skorzystać i przygotuje jego wycenę. Nieoficjalnie mówi się o 170 złotych, które będą trafiać do aptek realizujących usługę.
Resort zdrowia otrzymał mocne argumenty przemawiające za rozszerzaniem usług farmaceutów w aptekach. Zakończona faza wykonawcza pilotażu przeglądów lekowych okazała się sukcesem i dowiodła, że nowe usługi w aptekach są nie tylko dobrze odbierane przez pacjentów i farmaceutów, ale również mają wysoki poziom akceptacji wśród lekarzy. Co więcej uzyskane w jego trakcie wyniki dowiodły, że przeglądy są nie tylko efektywne klinicznie (zmniejszają wielolekowość, poprawiają samopoczucie pacjenta), ale również niosą za sobą realne oszczędności - zarówno po stronie budżetu państwa, jak również NFZ - jako płatnika odpowiedzialnego za refundacje leków.
Do końca lutego koordynatorzy pilotażu przeglądów lekowych mają czas by wyniki zrealizowanego projektu przekazać do resortu zdrowia. - Na tej podstawie dalszej analizy dokona Agencja Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji, która zdecyduje, jaka populacja pacjentów będzie mogła skorzystać z przeglądu jako świadczenia gwarantowanego- poinformował wiceminister zdrowia Maciej Miłkowski. Dodał, że jednocześnie konieczna jest nowelizacja ustawy o świadczeniach gwarantowanych. Ta jednak będzie procedowana przy okazji innych zmian - co może oznaczać, że będzie to procedowane na zasadach wrzutki legislacyjnej. - Być może cały proces wdrażania przeglądów lekowych- jako świadczenia gwarantowanego - uda się przeprowadzić do końca 2023 roku- ocenił wiceminister zdrowia.
Zadniem koordynatorów pilotażu zaprezentowane w minionym tygodniu wstępne wyniki fazy wykonawczej pilotażu dają podstawy do satysfakcji.
- Cieszę się, że farmaceuci, którzy realizowali nasz pilotaż wykazali tak ogromne zaangażowanie i podjęli się wyzwania, które nie było proste. Pomimo trudnych warunków dla pilotażu mogę powiedzieć, że odnieśliśmy sukces. Udało się nam doprowadzić do przeglądów lekowych u 850 bardzo trudnych pacjentów zmagających się z wielochorobowiścią - podkreśliła dr hab.n.farm. Agnieszka Neumann-Podczaska, koordynator ministerialnego pilotaży przeglądów lekowych, adiunkt w Pracowni Geriatrii Katedry i Kliniki Medycyny Paliatywnej Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu.
Wstępne wyniki pokazały, że w pilotażu udało się osiągnąć spadek wielolekowości ze średniego poziomu 16,3 produktów wykorzystywanych przed przeglądem lekowym do 13,7 produktów po przeglądzie. Farmaceutom udało się również zmniejszyć liczbę wykorzystywanych przez pacjentów preparatów średnio o ponad dwa produkty. Co zdaniem koordynatorów projektu było istotne z punktu widzenia powikłań. - Spadająca wielolekowość powoduje zmniejszenie liczby niepożądanych interakcji lekowych, a także zmniejszenie ryzyka hospitalizacji wynikającej z wielolekowości- wskazała Neumann-Podczaska. W przygotowanych przez farmaceutów indywidualnych planach opieki farmaceutycznej średnia liczba wykrytych problemów lekowych wyniosła u jednego pacjenta 7,1. U rekordzisty farmaceucie udało się wykazać aż 42 problemy lekowe.
P. Merks: przegląd lekowy musi "zagrać" w polskich warunkach
W wyniku przeglądów lekowych jego realizatorom udało się uzyskać istotny statystycznie spadek liczby dolegliwości na które skarżył się chory - ze średniej 4,1 przy pierwszej wizycie do 2,8 po interwencji farmaceuty, lekarza oraz reakcji pacjenta. - Aż 83 proc. pacjentów uczestniczących w przeglądzie lekowym zadeklarowało na koniec ogólną poprawę samopoczucia, a 68,3 proc. oceniło, że po przeglądzie odczuło zmniejszenie wcześniej występujące bólu. Poprawę uzyskano również w kontekście wskaźnika obejmującego liczbę interakcji leki-lek, które z poziomu 1,7 spadły po interwencji farmaceuty i lekarza do 0,6. W końcu aż 93,8 proc. pacjentów uczestniczących w pilotażu uznało, że rekomendacje wynikające z dokonanego przeglądu lekowego zwiększyło poziom ich wiedzy o przyjmowanych preparatach i zwiększyło bezpieczeństwo przyjmowania tych preparatów- wylicza Agnieszka Neumann-Podczaska.
Braki leków w UE to problem wszystkich państw [BADANIE PGEU]
Farmaceutom - realizatorom pilotażu - udało się również nawiązać współpracę z lekarzami. W przypadku 70 proc. pacjentów, którzy otrzymali indywidualne plany opieki farmaceutycznej, lekarze przekazali farmaceutom informację zwrotną dotyczącą proponowanych zmian. 222 lekarzy pierwszego kontaktu wysoko (4,4 na 5) oceniło poprawność rekomendacji przedstawionych przez farmaceutów i podkreślili, że sam przegląd pomógł pacjentom lepiej zrozumieć proces leczenia.
Zdaniem prof. Katarzyny Wieczorowskiej-Tobis, specjalistki w dziedzinie geriatrii i medycyny paliatywnej, kierownik Katedry i Kliniki Medycyny Paliatywnej, gdzie stworzyła Pracownię Geriatrii Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, sam farmaceuta nie wystarczy, żeby działania były efektywne. - Potrzebne jest triada tzn. farmaceuta, pacjent, który zaakceptuje jego rekomendacje oraz lekarz, który pochyli się nad zaproponowanym planem zmian w farmakoterapii i je zaopiniuje. Jest to ważne również z punktu widzenia opieki koordynowanej, ponieważ chcielibyśmy, żeby to lekarz rodzinny był osobą, do której farmaceuta skieruje swoje rekomendacje i to lekarz rodzinny będzie dalej decydować, w którym momencie potrzebna będzie konsultacja zmiany farmakoterapii ze specjalistą. Nie chcielibyśmy, żeby te rekomendacje farmaceutów były kierowane bezpośrednio do specjalistów- wskazała geriatra.
Pozytywną ocenę projektu przeglądów wystawiła również prof. Agnieszka Mastalerz-Migas, konsultant krajowa w dziedzinie medycyny rodzinnej, prezes Polskiego Towarzystwa Medycyny Rodzinnej, która podkreśliła, że farmaceuta nie tylko może, ale wręcz powinien być partnerem lekarza rodzinnego.
- Bardzo się cieszę, że jesteśmy właśnie w takim momencie, kiedy mamy szansę tę współpracę zbudować. Przeglądy lekowe mają swoje miejsce szczególnie tam, gdzie mamy do czynienia z pacjentem niekoniecznie starszym, ale takim, który przyjmuje wiele leków jednocześnie. Myślę, że ich realizacja poprawi sytuację chorych pod każdym względem. Od samego początku bardzo kibicowałam temu rozwiązaniu i wspierałam je. Cieszę się, że pilotaż zakończył się sukcesem, a jego wyniki dają nadzieję na to, że warto wprowadzić przeglądy lekowe jako świadczenie gwarantowane- wskazała Agnieszka Mastalerz-Migas.
Polecamy również:
IQVIA o rynku aptecznym: rekordowa sprzedaż w grudniu
J. Zabielska-Cieciuch: 2022 to początek rewolucji w POZ
Suplementy groźne dla seniorów? MZ ma informacje dla posłów