Autor : Aleksandra Kurowska
2024-09-28 07:11
Świadczenia 2024: ZUS już wypłaca nowe świadczenie. To prawie 4 tys. zł miesięcznie bez względu na dochód dla osób z niepełnosprawnością. Ile wynosi w zależności od uzyskanych punktów? Dla kogo i na jakich warunkach?
Ile obecnie wynosi świadczenie wspierające?
Jakie dokumenty są potrzebne, by dostać decyzję o świadczeniu wspierającym?
Jak złożyć wniosek o świadczenie wspierające do ZUS?
Świadczenie wspierające to nowa forma pomocy dla dorosłych osób z niepełnosprawnościami. Jest wypłacane przez ZUS.
Od 1 stycznia 2024 r. i przysługuje osobom po ukończeniu 18 roku życia. Jednak ze względu na formalności wypłaty ruszyły później.
Na co są pieniądze ze świadczenia wspierającego? Mają pokrywać część wydatków związanych z zaspokojeniem szczególnych potrzeb życiowych osób z niepełnosprawnościami. Ale nie trzeba przedstawiać żadnych rachunków czy faktur. Nie trzeba pokazywać jakie się ma dochody, także z wypłacanych innych świadczeń dla niepełnosprawnych.
Zobacz także:
Świadczenia: bon senioralny. Ile zł? Dla kogo? Jest projekt ustawy
Świadczenie wspierające otrzymasz, jeśli spełnisz równocześnie warunki:
1) jesteś osobą dorosłą, czyli masz skończone 18 lat,
2) jesteś obywatelką lub obywatelem Polski albo Unii Europejskiej (UE) lub Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA), a jeśli nie – przebywasz w Polsce i masz dostęp do rynku pracy,
3) mieszkasz w Polsce,
4) masz decyzję wojewódzkiego zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności, w której poziom potrzeby wsparcia został ustalony na poziomie punktów uprawniającym do świadczenia.
Trzeba mieć status osoby z niepełnosprawnością. Niezbędne jest tego potwierdzenie przez dokument:
• orzeczenia o niepełnosprawności i jej stopniu – wydanego przez zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności,
• orzeczenia o niezdolności do pracy lub orzeczenia o niezdolności do samodzielnej egzystencji – wydanego przez lekarzy orzekających w ZUS,
• orzeczenia o inwalidztwie – wydanego przed wrześniem 1997 r. przez komisje lekarskie do spraw inwalidztwa i zatrudnienia,
• orzeczenia wydanego przez inny organ, np. Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS).
Dodatkowo warunkiem jest otrzymanie pozytywnej decyzji wojewódzkiego zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności (WZON) i odpowiednia liczba punktów, o których piszemy poniżej.
Wysokość świadczenia zależy od liczby punktów ustalonych przez WZON dla danej osoby.
Aktualne kwoty świadczenia wynoszą:
Liczba punktów uzyskanych przez osobę z niepełnosprawnością | Procent renty socjalnej, jaki przysługuje | Kwota świadczenia wspierającego obecnie (stawka obowiązuje do 28 lutego 2025 r.) |
70-74 | 40 proc. | 713 zł |
75-79 | 60 proc. | 1069 zł |
80-84 | 80 proc. | 1425 zł |
85-89 | 120 proc. | 2138 zł |
90-94 | 180 proc. | 3206 zł |
95-100 | 220 proc. | 3919 zł |
• osoby, które mają od 87 do 100 pkt w decyzji WZON, mogą ubiegać się o świadczenie od 2024 r.,
• osoby, które mają od 78 do 86 pkt, mogą ubiegać się o świadczenie od 2025 r.,
• osoby, które mają od 70 do 77 pkt, mogą ubiegać się o świadczenie od 2026 r.
Uwaga: harmonogram ten nie dotyczy osób z niepełnosprawnością, na które ich opiekunowie 1 stycznia 2024 r. lub później pobierali świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy albo zasiłek dla opiekuna. Wtedy warunek uzyskania co najmniej 70 punktów nie obowiązuje.
KROK 1. Złóż wniosek o wydanie decyzji do WZON
Złóż wniosek o wydanie decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia do wojewódzkiego zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności (WZON) właściwego ze względu na miejsce stałego pobytu.
Wniosek taki składa się go w formie elektronicznej albo papierowej.
Wniosek powinien zostać wypełniony według ustalonego wzoru, a dołączyć do niego należy:
kwestionariusz samooceny trudności w zakresie wykonywania czynności związanych z funkcjonowaniem,
kopię orzeczenia o niepełnosprawności,
dokument potwierdzający status opiekuna prawnego, kuratora osoby z niepełnosprawnością lub osoby reprezentującej ośrodek pomocy społecznej lub centrum usług społecznych (jeśli dotyczy),
upoważnienie do reprezentowania pełnoletniej osoby z niepełnosprawnością (jeśli dotyczy).
Ocena poziomu wsparcia może być przeprowadzana przez członków zespołu w miejscu zamieszkania osoby ubiegającej się o decyzję (lub innym wcześniej uzgodnionym).
KROK 2.
Kiedy otrzymasz ostateczną decyzję WZON o potrzebie wsparcia, masz 3 miesiące na złożenie do ZUS wniosku o przyznanie świadczenia wspierającego. To ważne, bo "pozytywna" decyzja wojewódzkiego zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności nie oznacza, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych uruchomi wypłaty z automatu.
Wniosek możesz złożyć wyłącznie drogą elektroniczną przez:
• Platformę Usług Elektronicznych (PUE) ZUS,
• portal Emp@tia,
• bankowość elektroniczną.
Jak wygląda formularz do oceny potrzeb osoby z niepełnosprawnością i wysokości świadczenia wspierającego?
Poniżej znajdą Państwo link do wzoru formularza, który wypełni zespół ds. orzekania o niepełnosprawności, określając poziomy wsparcia przy świadczeniu wspierającym. Może on być złożony za pośrednictwem powiatowego zespołu.
We wniosku jest zawarta punktacja, od której zależy czy kiedy i jakiej wysokości świadczenie zostanie wypłacone. Przepisy zawierają formularz i listę 32 czynności - od wyników "testu" sprawności i samodzielności zależy przyznanie świadczenia.
Chodzi o czynności związane z obszarami codziennego funkcjonowania brane pod uwagę przy ustalaniu potrzeby wsparcia. Na liście są wpisane czynności obejmujące:
zmianę pozycji ciała;
poruszanie się w znanym środowisku;
poruszanie się w nieznanym środowisku;
sięganie, i chwytanie i manipulowanie przedmiotami użytkowymi; przemieszczanie się środkami transportu;
klasyfikację docierających bodźców; przekazywanie informacji innym osobom;
prowadzenie rozmowy;
opanowanie nowej umiejętności praktycznej;
koncentrowanie się na czynności;
korzystanie z urządzeń i technologii służących z korzystania z informacji i porozumiewania się;
mycie i osuszanie całego ciała;
mycie i osuszanie rąk i twarzy;
pielęgnowanie poszczególnych części ciała;
troskę o własne zdrowie;
korzystanie z toalety;
ubieranie się;
jedzenie i picie;
stosowanie zalecanych środków terapeutycznych;
realizowanie wyborów i decyzji;
pozostawanie w domu samemu;
nawiązywanie kontaktów;
kontrolowanie własnych zachowań i emocji;
utrzymywanie kontaktów z bliskimi;
tworzenie bliskich relacji z innymi osobami;
kupowanie artykułów codziennej potrzeby;
przygotowywanie posiłków;
dbanie o dom i ubrania;
dokonywanie transakcji finansowych;
rekreację i organizację czasu wolnego;
załatwianie spraw urzędowych;
realizowanie dziennego rozkładu zajęć.
Tabela do oceny samodzielności i potrzeb osoby z niepełnosprawnością jest w Dzienniku Ustaw tutaj
Zespół oceni poziom potrzeby wsparcia osoby dokonując w jednym miejscu i czasie: obserwacji, wywiadu bezpośredniego oraz oceny funkcjonowania.
Jakie są terminy? Warto się pospieszyć. Jeśli osoba ubiegająca się o świadczenie wspierające złoży wniosek o wypłatę świadczenia w ciągu 3 miesięcy od decyzji WZON, to dostanie świadczenie, z wyrównaniem od dnia, od wydania tej decyzji.
-Jeśli złożysz do nas wniosek po tym terminie, przyznamy Ci świadczenie od miesiąca, w którym złożysz wniosek - informuje ZUS.
Świadczenie wspierające nie zależy od dochodu, więc teoretycznie można podjąć pracę, jeżeli pozwala na to stan zdrowia.
Jest również nieoskładkowane, zwolnione z podatku dochodowego i wolne od egzekucji komorniczej.
Świadczenie nie należy się, jeśli osoba przebywa: w domu pomocy społecznej, rodzinnym domu pomocy, zakładzie opiekuńczo-leczniczym, zakładzie pielęgnacyjno-opiekuńczym, placówce zapewniającej całodobową opiekę osobom z niepełnosprawnością, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku, o której mowa w przepisach o pomocy społecznej, zakładzie karnym, zakładzie poprawczym, areszcie śledczym albo w schronisku dla nieletnich.
Redaktor naczelna, od ponad 20 lat pracuje w mediach. Była redaktor naczelna Polityki Zdrowotnej, redaktor m.in. w Rzeczpospolitej, Dzienniku Gazecie Prawnej. Laureatka branżowych nagród dla dziennikarzy i mediów medycznych, a także Polskiej Izby Ubezpieczeń oraz Związku Przedsiębiorców i Pracodawców. Kontakt: aleksandra.kurowska@cowzdrowiu.pl
//