„Działalność zdrowotna i społeczna” jest jedną z działalności gospodarczych zdefiniowanych w klasyfikacji gospodarczej Organizacji Narodów Zjednoczonych.

Działalność ta, będąca elementem sektora usług, jest definiowana jako połączenie usług związanych ze zdrowiem człowieka, opieką stacjonarną (w tym opieką długoterminową) i opieką społeczną (ale powiązaną ze zdrowiem).

Zatrudnienie w branży zdrowotnej na tle całkowitego zatrudnienia

W 2019 r. spośród wszystkich osób pracujących w krajach OECD, aż 10 proc. było zatrudnionych w opiece zdrowotnej i społecznej. W 2000 r. wskaźnik ten wynosił 9 proc. (wykres 8.1).

W krajach skandynawskich i Holandii wskaźnik ten wynosi aż 15 proc. Od 2000 do 2019 r. odsetek pracowników opieki zdrowotnej i społecznej na tle wszystkich zatrudnionych wzrósł we wszystkich krajach z wyjątkiem:

Szwecji (spadek z 16,7 proc. do 15,7 proc. - przy czym nadal jest to jeden z najwyższych odsetków),

Słowacji (spadek z 6,9 proc. do 5,7 proc),

Polski (spadek z 6,1 proc. do 6,0 proc.).

Szczególnie szybko zaś wskaźnik ten wzrósł w ciągu ostatnich dwóch dekad w Japonii (o ponad 5 p.p.) oraz w Irlandii i Luksemburgu (o ok. 4 p.p.).

Liczba miejsc pracy

Od 2000 r. liczba miejsc pracy w sektorze opieki zdrowotnej i społecznej wzrasta szybciej niż w innych sektorach gospodarki. Średnio w krajach OECD zatrudnienie w tym sektorze wzrosło o 49 proc. w latach 2000-2019, wyprzedzając nawet wzrost w sektorze usług, podczas gdy zatrudnienie w rolnictwie i przemyśle nadal spadało w tym okresie (wykres 8.2).

Coraz więcej ofert pracy

Sektor opieki zdrowotnej i społecznej jest także bardziej odporny światowe kryzysy. Kiedy całkowite zatrudnienie zanotowało spadek podczas światowego kryzysu gospodarczego w latach 2008-2009, w wielu krajach OECD zatrudnienie w tym sektorze nadal rosło.

Z kolei podczas pandemii COVID‑19, wśród internetowych ofert pracy wzrosła liczba tych dotyczących ochrony zdrowia. Liczba internetowych ofert pracy dla opiekunów osób starszych i niepełnosprawnych wzrosła o 35 proc. w Australii; o 35 proc. dla licencjonowanych pielęgniarek w Kanadzie; aż o 91 proc. dla pracowników opieki zdrowotnej w Stanach Zjednoczonych i o 25 proc. w Wielkiej Brytanii.

Pielęgniarki i personel niemedyczny

Pielęgniarki i pielęgniarze stanowią najliczniejszą grupę pracowników opieki zdrowotnej i społecznej w wielu krajach OECD, stanowiąc około 20-25 proc. wszystkich pracowników. Personel niemedyczny (w tym np. asystenci opieki zdrowotnej w szpitalach czy pracownicy opieki domowej) również odnotowuje stosunkowo duży udział, niekiedy przekraczający nawet liczbę pielęgniarek.

System należy do kobiet

W większości krajów OECD ponad 75 proc. pracowników opieki zdrowotnej i społecznej stanowią kobiety. Większość z nich pracuje w zawodach wymagających niższych kwalifikacji i gorzej opłacanych, ale już prawie połowa wszystkich lekarzy średnio w krajach OECD w 2019 to kobiety.

Czytaj także:

Efekty polskiej strategii walki z pandemią na tle krajów OECD

Polacy krytycznie o dostępie do opieki zdrowotnej wysokiej jakości

Ochrona zdrowia w krajach OECD - jest najnowszy raport