Autor : Redakcja
2023-05-23 10:17
Powszechne i bezpłatne szczepienia chroniące przed zachorowaniem na wiele groźnych nowotworów wywołanych przez zakażenie tym wirusem ruszają 1 czerwca – w Dzień Dziecka. Instrukcja PZH to zbiór odpowiedzi na pytania, które w sprawie szczepień HPV być może sami chcielibyście zadać.
Kwalifikacja do szczepienia przeciw HPV nie różni się od kwalifikacji do innych szczepień - przypomina PZH.
Jedynym trwałym, bezwzględnym przeciwwskazaniem do szczepień jest reakcja anafilaktyczna, która wystąpiła po poprzedniej dawce szczepionki lub podaniu jakiegokolwiek jej składnika.
Do przeciwwskazań czasowych należą:
ostra choroba o umiarkowanym lub ciężkim przebiegu, niezależnie od tego, czy przebiega z gorączką, czy bez gorączki
zaostrzenie przewlekłego procesu chorobowego.
W tych przypadkach szczepienie odraczamy do czasu ustąpienia objawów choroby infekcyjnej lub do czasu wyrównania stanu klinicznego pacjenta lub uzyskania remisji w przebiegu z choroby przewlekłej.
Łagodne lub umiarkowane odczyny po podaniu poprzedniej dawki szczepionki nie stanowią przeciwwskazania do szczepienia.
Nie zaleca się podawania szczepionek przeciw HPV kobietom w ciąży. Natomiast fakt karmienia piersią nie stanowi przeciwwskazania do szczepienia przeciw HPV.
Szczepionki przeciw HPV można podawać jednocześnie lub w dowolnych odstępach czasu z innymi szczepionkami. Nie wymaga się wykonywania dodatkowych badań w procesie kwalifikacji do szczepienia przeciw HPV. Kwalifikację do szczepień przeciw HPV prowadzi lekarz.
Przebiega wg tych samych zasad co kwalifikacja do innych szczepień ochronnych - przypomina PZH.
Celem kwalifikacji do szczepień jest identyfikacja wskazań i ewentualnych przeciwwskazań do szczepienia lub sytuacji wymagających szczególnej ostrożności.
Podstawowym warunkiem kwalifikacji do szczepienia przeciw HPV powinien być dobry lub stabilny stan ogólny pacjenta – tzn. nieobecność objawów ostrej choroby (z gorączką lub bez) lub zaostrzenia choroby przewlekłej.
Kwalifikacja do szczepień przeciw HPV obejmuje:
badanie podmiotowe (wywiad lekarski, w którym można wykorzystać dedykowany kwestionariusz),
badanie przedmiotowe (nakierowane głównie na wykluczenie objawów ostrej infekcji),
przekazanie informacji o procedurze szczepienia i najczęstszych niepożądanych odczynach poszczepiennych (NOP), jakie mogą się pojawić w związku z podawaną szczepionką.
Podobnie jak w przypadku innych szczepionek pacjent powinien mieć możliwość zapoznania się z ulotką dołączaną do opakowania danego preparatu szczepionkowego.
Szczepienia dzieci przeciw HPV – jest zarządzenie prezesa NFZ
Tak, szczepionkę przeciw HPV można podawać z innymi szczepionkami podawanymi nastolatkom lub dorosłym podczas tej samej wizyty.
Optymalnie, w inną okolicę anatomiczną, np. przeciwległe ramię.
Przy podaniu w tą samą okolicę anatomiczną, należy zachować co najmniej 2,5 cm odstępu między iniekcjami.
Stosujemy ogólną zasadę wykonywania szczepień – w przypadku grupy szczepionek inaktywowanych, do której należą szczepionki przeciw HPV, możliwe jest jednoczasowe podanie z inną szczepionką inaktywowaną lub „żywą”.
Zbadano i wykazano bezpieczeństwo jednoczasowego podawania szczepionek przeciw HPV ze szczepionkami przeciw krztuścowi, błonicy, tężcowi, inaktywowaną szczepionką przeciw polio, przeciw grypie, szczepionkami przeciw zapaleniom wątroby typu A i B, meningokokom, COVID 19.
Warto podkreślić, że brak informacji o możliwości koadministracji (podczas jednej wizyty podaje się więcej niż jedną szczepionkę) w Charakterystyce Produktu Leczniczego szczepionki przeciw HPV, takiej koadministracji nie wyklucza.
Standardowo po szczepieniu należy obserwować pacjenta przez 15 minut w związku z możliwością pojawienia się ciężkich reakcji alergicznych (reakcji anafilaktycznej). Zdecydowana większość takich reakcji występuje w ciągu pierwszych kilku/kilkunastu minut po wstrzyknięciu szczepionki.
Przedłużony okres obserwacji, co najmniej 30 min, zaleca się u osób z reakcją anafilaktyczną w wywiadzie (po innej szczepionce lub w związku z innym niż zawartym w szczepione alergenem).
Identyfikacja osób z dodatnim wywiadem w kierunku anafilaksji znacznie zmniejsza ryzyko wystąpienia takich reakcji po 15 minutach od szczepienia.
W razie wystąpienia reakcji anafilaktycznej po szczepieniu przeciw HPV należy zapewnić natychmiastowy dostęp do odpowiedniego leczenia przeciwwstrząsowego (lekiem pierwszego wyboru jest adrenalina).
Personel medyczny realizujący szczepienia powinien być przeszkolony w zakresie rozpoznania i skutecznego leczenia ciężkich reakcji alergicznych.
Szczepienie przeciwko HPV: Szkolenie dla POZ rusza w czerwcu
Ze względu na podawanie szczepionki przeciw HPV nastolatkom, może pojawić się niepożądane działanie pod postacią omdlenia, wywoływane przez ból lub niepokój.
mdlejące osoby mogą upaść i zranić się, jeśli nie będą siedzieć lub leżeć w momencie utraty przytomności,
szczepienie w pozycji leżącej lub siedzącej zapobiega omdleniom związanym z zabiegiem szczepienia,
osoby szczepione powinny być obserwowane przez 30 minut po szczepieniu,
jeżeli pacjent zemdleje po szczepieniu, powinien być obserwowany przez personel medyczny do czasu odzyskania przytomności (zwykle w ciągu kilku minut), aby było możliwe określenie ewentualnego dalszego postępowania medycznego.
Nie wymaga się wykonywania dodatkowych badań w procesie kwalifikacji do szczepienia przeciw HPV.
Nie zaleca się wykonania testów alergicznych ze składnikami szczepionki.
Szczepionki przeciw HPV nie zawierają w składzie białka jaja kurzego. Można je bezpiecznie podawać osobom uczulonym na białko jaja kurzego. Wyniki badań potwierdzają bezpieczeństwo szczepionek przeciw HPV podawanych u nastolatków niezależnie od nasilenia reakcji alergicznej na białko jaja kurzego.
Większość aktualnych zaleceń rekomenduje szczepienia dziewcząt i chłopców w wieku 11-13 lat.
Szczepionki przeciw HPV zalecane są dziewczętom i chłopcom. Można je podawać już od ukończenia 9 lat. Wiek 12-13 jest najlepszy do szczepienia i najczęściej stosowany w powszechnych programach szczepień przeciw HPV. Szczepienie jest wtedy najkorzystniejsze. Odpowiedź poszczepienna jest znacznie lepsza niż w starszych grupach wieku. Wynika to stąd, że szczepienie jest najskuteczniejsze przed potencjalnym narażeniem na zakażenie HPV, do którego dochodzi najczęściej drogą kontaktów seksualnych. Szczepienie w wieku nastoletnim pozwala wyprzedzić czas, w którym może dojść do zakażenia. Dodatkowo schemat szczepienia w wieku nastoletnim obejmuje podanie mniejszej liczby dawek (2 a nie 3) szczepionki, co oznacza mniej wkłuć i mniej stresu związanego ze szczepieniem.
Szczepienie można także wykonać w późniejszym wieku, jednakże optymalnie przed inicjacją seksualną, czyli możliwym kontaktem z wirusem HPV. Skuteczność takiego postępowania jest wówczas największa.
Sytuacje, które nie są przeciwwskazaniami do szczepień przeciw HPV:
miejscowe i uogólnione odczyny po podaniu poprzedniej dawki szczepionki,
podjęcie współżycia,
stosowanie hormonalnych środków antykoncepcyjnych,
karmienie piersią.