Na wstępie Małgorzata Lorek, dyrektor Narodowego Centrum Krwi zapewniła, że NCK monitoruje zużycie krwi, realizowane programy zapewnienia samowystarczalności zaopatrzenia w krew odnoszą sukcesy i każdy pacjent, który potrzebuje krwi ją dostaje. Stwierdziła, że pomiędzy zgłaszanymi potrzebami szpitali a ilością pozyskiwanej krwi jest równowaga, krwi nie można pobierać „na zapas”, a liczba krwiodawców rośnie. Prof. Iwona Hus, prezes Polskiego Towarzystwa Hematologów i Transfuzjologów przedstawiła prezentację opartą na danych z raportu, podkreślając istniejące zagrożenie deficytem krwi wobec procesów demograficznych, wzrostu liczby osób transfuzjozależnych i przewlekłe chorych oraz braku wzrostu liczby krwiodawców. Prof. Hus skupiła się również na medycznym znaczeniu krwi w leczeniu niedokrwistości w chorobach przewlekłych, wskazując z jednej strony na regularne  przetoczenia jako warunek utrzymania życia i zdrowia chorych, a z drugiej na uboczne, poważne skutki zdrowotne powodowane przez transfuzjozależność. Na przykładzie MDS podjęła kwestię terapii innowacyjnymi technologiami lekowymi, które istotnie zastępują przetoczenia koncentratu krwinek czerwonych. Omówione zostały rekomendacje zawarte w raporcie i kierowane do decydentów systemu ochrony zdrowia, a dotyczące

• systematycznego zwiększania podaży krwi przez zwiększanie świadomości społecznej krwiodawstwa,

• monitorowania i zarządzania brakami krwi na poziomie regionalnym i centralnym,

• wymogu dalszych badań co do wyboru między restrykcyjną a liberalną polityką transfuzji krwi w niedokrwistościach spowodowanych chorobami przewlekłymi, a także

• zapewnienia dostępu do nowoczesnych leków w zapobieganiu powikłaniom transfuzji krwi oraz do celowanych terapii zmniejszających zapotrzebowanie na przetoczenia krwi.

Po wystąpieniach wywiązała się dyskusja. Posłanka Marcelina Zawisza podniosła kwestię potencjalnych zachęt dla honorowych krwiodawców, np. darmowych leków. Dyrektor Małgorzata Lorek wskazała, że należy zachować ostrożność w zachęcaniu do honorowego krwiodawstwa - nie może ono stracić swojego niekomercyjnego charakteru m.in. z uwagi na wiarygodność dawców i bezpieczeństwo krwi. Prof. Radziwon przypomniał, że zachęt dla krwiodawców honorowych zabrania stosowna dyrektywa europejska.

Dr Krzysztof Mądry, Adiunkt w Katedrze i Klinice Hematologii, Transplantologii i Chorób Wewnętrznych CSK UCK WUM, zwrócił uwagę na istniejące problemy z przetoczeniami u pacjentów z przewlekłą niedokrwistością, na brak miejsc na oddziałach do przetoczeń. Stwierdził, że optymalnym rozwiązaniem byłaby terapia farmakologiczna zastępująca przetoczenia. Jako przykład podał lek luspatercept, który dodatkowo zapobiega przeładowaniu żelazem. Zaapelował o skrócenie czasu obserwacji po przetoczeniach do 6 godzin oraz o stworzenie przy stacjach krwiodawstwa centrów transfuzji. Prof. Hus poparła te postulaty.

Przewodniczący Podkomisji zachęcił do skierowania postulatów na piśmie do sekretariatu Podkomisji. Dyrektor Lorek podniosła, że decyzja ws. czasu obserwacji po przetoczeniu jest w gestii Instytutu Hematologii i Transfuzjologii. W imieniu Ministra Zdrowia poinformowała także, że trwa proces refundacyjny leku wspomnianego przez dr. Mądrego. Terapia ta ma negatywną opinię prezesa AOTMiT, ale negocjacje z Komisją Ekonomiczną jeszcze się nie zaczęły. Zdaniem MZ lek ten nie jest refundowany w żadnym kraju o podobnym PKB per capita co w Polsce.

Katarzyna Lisowska ze Stowarzyszenia Hematoonkologiczni pl opowiedziała o trudnościach w znalezieniu placówki do przetoczeń dla podopiecznych Stowarzyszenia. Zaapelowała o dostęp do leków, dzięki którym można uniknąć przetoczeń i wizyt w szpitalach w czasach COVID-19.

Prof. dr hab. Marek Piotr Radziwon, konsultant krajowy ds. transfuzjologii klinicznej, poinformował, że temat skrócenia czasu obserwacji po przetoczeniu jest już przygotowywany. Podkreślił brak transfuzjologów klinicznych w lecznictwie.

Aleksandra Rudnicka z Polskiej Koalicji Pacjentów Onkologicznych podniosła problemy, z którymi boryka się system ochrony zdrowia: brak łóżek, kadr i hospicjów hematologicznych, niewłaściwie zorganizowana opieka ambulatoryjna, ciągłe problemy z przetoczeniami w czasie COVID-19. Podkreśliła, że nowe technologie lekowe zastępujące przetoczenia są korzystne dla systemu ochrony zdrowia, dla krwiodawstwa, dla zdrowia i jakości życia przewlekle chorego.

Poseł Jerzy Hardie- Douglas zapytał o brak decyzji co do stosowania restrykcyjnej versus liberalnej polityki przetoczeń. Dr Bożena K. Budziszewska - konsultant województwa mazowieckiego ds. hematologii - poinformowała, że dzisiaj brak jest badań w zakresie wyboru polityki przetoczeń dla osób z chorobami nowotworowymi (m.in. z MDS) i brak jednoznacznej odpowiedzi, jaka polityka będzie dla nich korzystniejsza. Jest możliwe, że będzie to polityka liberalna, ale dzisiaj z uwagi na małą podaż krwi jest stosowana polityka restrykcyjna.

Przewodniczący Podkomisji poseł Marek Hok zamknął posiedzenie, zachęcając do przesyłania uwag na piśmie do sekretariatu Podkomisji.

Obejrzyj całe posiedzenie: Podkomisja stała do spraw zdrowia publicznego (ZDR03S) (sejm.gov.pl).

W tygodniu poprzedzającym posiedzenie sejmowej Podkomisji stałej ds. zdrowia publicznego przygotowaliśmy cykl wywiadów z ekspertami, którzy przybliżyli zagadnienie medycznego znaczenia krwi w leczeniu niedokrwistości w chorobach przewlekłych:

Dr K. Mądry m.in. o jakości życia pacjentów z MDS

Prof. Radziwon: Każda terapia zastępująca przetoczenia jest pożądana

Prof. Hus o optymalnej opiece nad pacjentami z transfuzjozależnością