Zasiłek pielęgnacyjny

Zasiłek pielęgnacyjny przyznaje się, by częściowo pokryć wydatki wynikające z konieczności zapewnienia opieki i pomocy osobie, która niezdolna jest do samodzielnej egzystencji.

Ustawa o świadczeniach rodzinnych w art. 16.2. określa komu zasiłek ten przysługuje, zaś w art. 16.5 – kto nie może go otrzymać.

I tak:

Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje:
- niepełnosprawnemu dziecku;
- osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16. roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
- osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16. roku życia legitymującej się orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, jeżeli niepełnosprawność powstała w wieku do ukończenia 21. roku życia;
- osobie, która ukończyła 75 lat. 

Zasiłek pielęgnacyjny nie przysługuje:
- osobie uprawnionej do dodatku pielęgnacyjnego;
- osobie umieszczonej w instytucji zapewniającej nieodpłatnie całodobowe utrzymanie;
- jeżeli członkowi rodziny przysługuje za granicą świadczenie na pokrycie wydatków związanych z pielęgnacją tej osoby, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.

Co ze specjalnym zasiłkiem opiekuńczym w 2024 roku?

Ile wynosi zasiłek pielęgnacyjny w 2023 roku

W roku 2023 wysokość zasiłku pielęgnacyjnego wynosi 215,84 zł miesięcznie.

Zasady ustalania prawa do zasiłku pielęgnacyjnego

Jeżeli wniosek o ustalenie prawa do zasiłku pielęgnacyjnego zostanie złożony do gminy w ciągu trzech miesięcy od dnia wydania orzeczenia o niepełnosprawności lub orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, prawo do jego pobierania ustala się począwszy od miesiąca, w którym złożono wniosek o ustalenie niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności (art. 24 ust. 2a ustawy).

Jeżeli wniosek zostanie złożony po upływie 3 miesięcy od dnia wydania orzeczenia o niepełnosprawności lub orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, prawo do tego świadczenia ustala się począwszy od miesiąca, w którym złożono wniosek o ustalenie prawa do zasiłku pielęgnacyjnego (art. 24 ust. 2 ustawy).

Prawo do zasiłku pielęgnacyjnego ustala się najczęściej na czas nieokreślony. Jeśli jednak orzeczenie o niepełnosprawności lub orzeczenie o stopniu niepełnosprawności zostało wydane na czas określony, prawo do zasiłku pielęgnacyjnego ustala się do ostatniego dnia miesiąca, w którym upływa termin ważności orzeczenia.

Zasiłek pielęgnacyjny a dodatek pielęgnacyjny

Świadczenie pielęgnacyjne

Świadczenie pielęgnacyjne przyznawane jest nie osobie z niepełnosprawnością, ale jej opiekunowi, który nie pracuje zarobkowo, ponieważ opiekuje się osobą posiadającą orzeczenie o niepełnosprawności, łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osobie w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji, albo osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności. 

Art. 17 ustawy o świadczeniach rodzinnych reguluje kto może być beneficjentem świadczenia. W 2023 roku lista osób uprawnionych do otrzymania świadczenia pielęgnacyjnego obejmuje m.in.: matkę lub ojca, opiekuna faktycznego dziecka ( jeżeli wystąpił z wnioskiem do Sądu rodzinnego o przysposobienie dziecka), osoby będące rodziną zastępczą lub inne osoby, na których ciąży obowiązek alimentacyjny.

Od 1 stycznia 2024 roku art. 17 Ustawy o świadczeniach rodzinnych świadczenie pielęgnacyjne przysługiwać będzie: matce albo ojcu, innym osobom, na których ciąży obowiązek alimentacyjny, a także małżonkom, ponadto opiekunowi faktycznemu dziecka oraz rodzinie zastępczej, osobie prowadzącej rodzinny dom dziecka, dyrektorowi placówki opiekuńczo-wychowawczej, dyrektorowi regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej albo dyrektorowi interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego – jeżeli sprawują opiekę nad osobą w wieku do ukończenia 18. roku życia legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.

Świadczenie przysługuje, gdy niepełnosprawność osoby wymagającej wsparcia powstała nie później niż do ukończenia 18. roku życia lub w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej, jednak nie później niż do ukończenia 25. roku życia.

Świadczenie pielęgnacyjne - zasady

Od 1 stycznia 2024 r. będzie można pobierać świadczenie pielęgnacyjne na starych lub nowych zasadach. Wynika to z wprowadzenia od 1 stycznia 2024 roku nowego świadczenia - wspierającego.

Wybór opcji będzie związany m.in. z możliwością podjęcia pracy zarobkowej i pobierania świadczenia. Jest już też znana wysokość świadczenia pielęgnacyjnego w 2024 roku.

Co to jest świadczenie wspierające

Jak będzie można uzyskać świadczenie wspierające? W listopadzie 2023 do konsultacji społecznych trafił projekt rozporządzenia zawierający skalę, na podstawie której będzie przeprowadzana ocena potrzeby wsparcia osoby niepełnosprawnej. Zawiera "Test 32 czynności", który, jak twierdzą opiekunowie osób z niepełnosprawnością, zwłaszcza przy problemach intelektualnych, może dawać znacząco inne wyniki w różne dni.