Autor : Anna Gumułka
2023-06-05 10:08
Jak krótkotrwały pobyt w mieście dużej liczby gości wpływa na miejski mikrobiom? Zbadają to naukowcy z Małopolskiego Centrum Biotechnologii Uniwersytetu Jagiellońskiego (MCB UJ) podczas rozpoczynających się 21 czerwca Igrzysk Europejskich Kraków – Małopolska.
W tym celu będą pobierać i badać wymazy powierzchniowe i kondensat pyłu zawieszonego w powietrzu. Próbki będą pobierane cztery razy - przed rozpoczęciem (7 czerwca), w czasie trwania (21, 25, 30 czerwca), miesiąc po zakończeniu (31 lipca) i trzy miesiące po zakończeniu Igrzysk Europejskich (1 września). Zebranie próbek przed Igrzyskami pozwoli na określenie poziomu tzw. "tła", czyli wartości referencyjnych mikrobiomu - ogółu drobnoustrojów występujących w Krakowie - sprzed zawodów. Z kolei próbki zebrane po umożliwią stwierdzenie, czy miejski mikrobiom wraca do pierwotnego obrazu.
Obiektem szczególnego zainteresowania badaczy będą nowe i egzotyczne wirusy, bakterie i grzyby, jak również klastry wariantów opornych na dostępne leki. - Badania te mają na celu identyfikację zagrożeń oraz opracowanie planów dotyczących stworzenia bezpiecznego makrośrodowiska miasta, a także podejmowanie aktywnych działań minimalizujących wpływ tych zagrożeń – informuje Uniwersytet Jagielloński.
Badacze opracują listę wskaźników i możliwych zagrożeń dla zdrowia, które pojawiają się przy okazji organizowania dużych wydarzeń i związanym z tym przepływie ludności. W perspektywie pomoże to w opracowaniu metod rozpoznawania zagrożeń epidemiologicznych i uzupełni encyklopedię mikroorganizmów występujących w środowisku miejskim. Przykładem może być pojawienie się niezwykle niebezpiecznych patogenów, takich jak wirus Marburg, umiarkowanie niebezpiecznych patogenów, takich jak wirus odry, a także klastrów lekooporności u bakterii.
Obiekty sportowe, które wytypowano do badania to: Tauron Arena, Stadion Miejski im. Henryka Reymana i hala widowiskowo-sportowa Suche Stawy. Dodatkowo przeanalizowany zostanie materiał genetyczny zebrany w otoczeniu zagęszczenia ruchu turystycznego - z przystanków linii tramwajowych dowożących kibiców na wydarzenia sportowe oraz punktów w obrębie Rynku Głównego, w tym m.in. pasaż Sukiennic, Pałac Krzysztofory, Rynek Podziemny, bankomaty w okolicach rynku oraz Kraków Airport.
Wyniki badania zostaną wykorzystane do stworzenia portalu, który skupiać się będzie na trendach patogenów i oporności na antybiotyki. Narzędzie to pomoże w podejmowaniu działań zapobiegawczych, takich jak lepsze monitorowanie miasta w przypadku wydarzeń masowych i będzie oferować sugestie dotyczące wrażliwości patogenów na dostępne leki. Projekt stanowi część globalnej inicjatywy, której celem jest opracowanie systemu wczesnego ostrzegania, o którym niedawno dyskutowano na forum ONZ.
Projekt organizowany jest przez dr. hab. inż. Pawła Łabaja z Grupy Badawczej Bioinformatyki oraz prof. Krzysztofa Pyrcia z grupy Virogenetics, działających w MCB UJ we współpracy z miastem Kraków i spółką Igrzyska Europejskie 2023. Partnerami przedsięwzięcia są też Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne SA w Krakowie, Zarząd Transportu Publicznego w Krakowie i Międzynarodowy Port Lotniczy im. Jana Pawła II Kraków – Balice.
Moi drodzy, wspólnie z @pawel_labaj z @MCB_UJ chcemy sprawdzić jak imprezy masowe wpływają na mikrobiom i wirom środowiska miejskiego. Docelowo pozwoli to stworzyć system wczesnej identyfikacji zagrożeń oraz bezpiecznego miasta przyszłości - Krakowa. Aby to było możliwe, musimy… pic.twitter.com/v0G9EdfG5H
— Krzysztof Pyrc (@k_pyrc) June 2, 2023
Badanie prowadzone jest jako niezależna część szerszej inicjatywny "Global City Sampling Day" organizowanej przez Konsorcjum MetaSUB, a koordynowanej w Krakowie od 2020 roku przez dr. hab. inż. Piotra Łabaja. We współpracy z Wydziałem ds. Przedsiębiorczości i Innowacji Urzędu Miasta Krakowa oraz ZTP i MPK naukowcy z Małopolskiego Centrum Biotechnologii UJ, wraz z wolontariuszami, corocznie 21 czerwca pobierają wymazy z powierzchni w środkach komunikacji publicznej takich jak biletomaty, siedziska, poręcze. Badania są w toku i zaowocują opracowaniem mikrobiomowego „odcisku palca” Krakowa. Również we współpracy z UMK w czasie pandemii SARS-CoV-2 oznaczana była obecność wirusa w przestrzeni miejskiej w ramach projektu MetaCOV konsorcjum MetaSUB, jak i w ramach badań własnych grupy profesora Pyrcia.
Igrzyska Europejskie odbędą się w w Polsce w dniach 21 czerwca – 2 lipca 2023 r. Ich gospodarzami są Małopolska oraz Miasto Kraków. Zawodnicy będą rywalizować w Krakowie, Tarnowie, Krynicy-Zdroju, Zakopanem, Nowym Targu, Nowym Sączu, Oświęcimiu, Myślenicach i Krzeszowicach, a także w innych miastach Polski południowej: Bielsku-Białej, Chorzowie, Wrocławiu i Rzeszowie.
17 maja Światowy Dzień Neurofibromatoz - co wiemy o tej chorobie?
Leczenie chorób oczu: Jesteśmy w czasach przełomu
Geny człowieka nie nadążają z adaptacją do współczesnej diety
Dziennikarka z blisko 25-letnim doświadczeniem. W latach 1999-2022 w PAP relacjonowała wydarzenia na Śląsku i w kraju, specjalizując się w tematyce zdrowotnej, społecznej, naukowej i kulturalnej. W 2004 była korespondentką PAP w Londynie. Kontakt: anna.gumulka@cowzdrowiu.pl