Autor : Aleksandra Kurowska
2021-12-07 14:51
Podejście „mieszaj i dopasowuj” może być stosowane zarówno w przypadku szczepień podstawowych, jak i dopalaczy - ogłosiły EMA i ECDC we wtorkowym komunikacie. Podawanie najpierw szczepionki wektorowej przeciw Covid-19, a później preparatu wykorzystującego mRNA daje dobrą odpowiedź immunologiczną. Taki schemat można wykorzystywać zarówno przy podstawowym dwudawkowym cyklu szczepień, jak i przy podawania dawki przypominającej.
W Polsce trwa podawanie trzeciej dawki lub też drugiej w przypadku osób, które korzystały z jednodawkowego szczepienia.
Do dyspozycji w Polsce i w Unii są dwie szczepionki wektorowe przeciwko Covid-19, firm AstraZeneca oraz Johnson & Johnson. Mamy też dwie szczepionki, które wykorzystują technologię mRNA - dostarczane wspólnie przez firmy Pfizer i BioNTech oraz przez firmę Moderna.
UE doświadcza obecnie rosnącej liczby zakażeń podczas trwającej pandemii COVID-19, a także wzrostu liczby hospitalizacji. Szczepienia nadal zapobiegają ciężkiej chorobie lub śmierci wielu milionów obywateli UE, a dane pokazują, że liczba hospitalizacji i zgonów pozostaje najniższa w tych państwach członkowskich, w których odsetek szczepień jest najwyższy - czytamy w komunikacie.
Europejska Agencja Leków (EMA) i Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC) we wtorek wydały wspólny komunikat w którym wzywają wszystkich mieszkańców UE do przyjęcia pełnego cyklu szczepień przeciwko Covid-19 oraz stosowania się do zaleceń dotyczących szczepień przypominających.
Szczegółowe rekomendacje w zakresie miksowania szczepień dostępne są tutaj
Jak podkreślają Europejska Agencja Leków i Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób:
obecnie dostępne dowody konsekwentnie wskazują na dopuszczalną tolerancję i wzmocnioną odpowiedź immunologiczną przy zastosowaniu sekwencyjnego heterologicznego schematu szczepionki wektorowej/szczepionki mRNA w porównaniu z reżimem homologicznej szczepionki wektorowej;
niektóre badania wykazały wyższą reaktogenność (np. ból, gorączkę, ból głowy, zmęczenie) szczepień heterologicznych, ale wyniki nie są spójne.
W odniesieniu do immunogenności, badania są zgodne, wykazując, że schemat heterologiczny jest zdolny do wywoływania znacznie zwiększonych odpowiedzi immunologicznych, w tym ulepszonych komórek B pamięci, w porównaniu z schematem z homologicznym wektorem wirusowym. Niewielki wzrost humoralnych odpowiedzi immunologicznych w odniesieniu do szczepienia homologicznego mRNA jest czasami obserwowany, ale nie zawsze, co ogólnie potwierdza podobną odpowiedź przeciwciał;
Zwiększona immunogenność wydaje się być zgodna ze zwiększoną skutecznością szczepionki przeciwko objawowemu zakażeniu SARS-CoV-2 schematu heterologicznego wektora-mRNA w porównaniu z immunizacją wektorem homologicznym w oparciu o kilka dobrej jakości badań obserwacyjnych;
Wstępne, ale spójne dowody wskazują, że schemat heterologiczny jest w stanie wywołać rozszerzony zakres odpowiedzi immunologicznych, z lepszą humoralną i komórkową reaktywnością krzyżową przeciwko różnym wariantom problemów, co przełoży się na lepszą skuteczność w oparciu o dotychczasowe badania;
W oparciu o dotychczasowe dowody i istniejącą wiedzę kliniczną, podanie drugiej dawki szczepionki mRNA poprzednim biorcom pojedynczej dawki szczepionek wektorowych jest strategią szczepienia korzystną z immunologicznego punktu widzenia, z pozytywnym wpływem na osiągnięty poziom ochrona przed infekcjami i chorobami. Jest mniej dowodów na temat schematów szczepień heterologicznych mRNA, ale wystarczająco dużo, aby wskazać, że takie podejście może być również stosowane, gdy potrzebna jest elastyczność lub przyspieszenie kampanii szczepień. Dane dotyczące bezpieczeństwa po takich schematach heterologicznych mRNA są obecnie badane w celu ustalenia, czy istnieje zwiększone ryzyko zapalenia mięśnia sercowego;
Podanie szczepionki z wektorem adenowirusowym jako drugiej dawki po szczepionce mRNA można rozważyć, jeśli istnieje problem z dostępnością szczepionek mRNA, ale na podstawie ograniczonych dostępnych danych może być mniej korzystne z immunologicznego punktu widzenia niż sekwencja przeciwna;
· Dane dotyczące długoterminowej ochrony po heterologicznym lub homologicznym szczepieniu pierwotnym są ograniczone, ale kilka badań sugeruje spadek ochrony przed objawową infekcją w ciągu 6 miesięcy po szczepieniu heterologicznym. Niektóre z tych badań pokazują również, że zmniejszenie skuteczności szczepionki Vaxzevria jest większe i szybsze niż w przypadku innych schematów oraz że osłabienie skuteczności jest ogólnie szybsze u starszych, słabych osób i osób z chorobami współistniejącymi;
Potrzebne są dalsze badania, aby zbadać stosowanie schematów heterologicznych u osób z obniżoną odpornością.
Zobacz także:
COVID-19: ilu medyków zachorowało, a ilu zmarło? Nowe dane MZ
Redaktor naczelna, od ponad 20 lat pracuje w mediach. Była redaktor naczelna Polityki Zdrowotnej, redaktor m.in. w Rzeczpospolitej, Dzienniku Gazecie Prawnej. Laureatka branżowych nagród dla dziennikarzy i mediów medycznych oraz Polskiej Izby Ubezpieczeń. Kontakt: aleksandra.kurowska@cowzdrowiu.pl