Autor : Anna Jackowska
2022-08-19 11:12
- Badanie to stanowi największy do tej pory wysiłek w celu określenia globalnego obciążenia rakiem, które można przypisać czynnikom ryzyka, i przyczynia się do rosnącej liczby dowodów mających na celu oszacowanie obciążenia związanego z ryzykiem w przypadku określonych nowotworów na poziomie krajowym, międzynarodowym i globalnie - napisał dr Chris Murray. Zgodnie z wynikami najczęstszymi przyczynami raka są palenie, spożywanie alkoholu i wysoki wskaźnik masy ciała (BMI).
Badanie opublikowane w czwartek w czasopiśmie The Lancet wykazało, że 44,4 proc. wszystkich zgonów z powodu raka i 42 proc. utraconych lat w zdrowiu w 2019 roku można przypisać czynnikom ryzyka, którym można było zapobiec.
W badaniu (sfinansowanym przez Fundację Billa i Melindy Gatesów) przeanalizowano związek między czynnikami ryzyka a rakiem, drugą najczęstszą przyczyną zgonów na świecie, wykorzystując dane z projektu Institute for Health Metrics and Evaluation's Global Burden of Disease (IHME). Projekt zbiera i analizuje globalne dane dotyczące zgonów i niepełnosprawności.
Dr Chris Murray, dyrektor IHME i jego współpracownicy skupili się na zgonach z powodu raka i niepełnosprawności w latach 2010-2019 w 204 krajach, badając 23 typy raka i 34 czynniki ryzyka.
- Według naszej wiedzy, badanie to stanowi największy do tej pory wysiłek w celu określenia globalnego obciążenia rakiem, które można przypisać czynnikom ryzyka, i przyczynia się do rosnącej liczby dowodów mających na celu oszacowanie obciążenia związanego z ryzykiem w przypadku określonych nowotworów na poziomie krajowym, międzynarodowym i globalnie - napisał dr Chris Murray.
Według badania najczęstszymi przyczynami raka są palenie, spożywanie alkoholu i wysoki wskaźnik masy ciała (BMI). W sumie czynniki ryzyka są odpowiedzialne za prawie 4,45 mln zgonów z powodu raka rocznie.
Stanowi to 44,4 proc. wszystkich zgonów z powodu raka na całym świecie. Połowa wszystkich zgonów z powodu raka u mężczyzn w 2019 r. (50,6 proc., czyli 2,88 mln) była spowodowana szacowanymi czynnikami ryzyka, w porównaniu z ponad jedną trzecią wszystkich zgonów z powodu raka u kobiet (36,3 proc., czyli 1,58 mln).
- W związku z tym wysiłki na rzecz zmniejszenia ryzyka zachorowania na raka muszą być połączone z kompleksowymi strategiami kontroli raka, które obejmują wysiłki na rzecz wspierania wczesnej diagnozy i skutecznego leczenia - wskazał Murray. - Badanie to ilustruje, że ciężar raka pozostaje ważnym wyzwaniem dla zdrowia publicznego, którego skala rośnie na całym świecie - dodał.
Największą przyczyną zgonów z powodu raka zarówno u kobiet, jak i mężczyzn na całym świecie był rak tchawicy, oskrzeli i płuc. Stanowią one 36,9 proc. wszystkich zgonów z powodu raka.
W dalszej kolejności występuje rak szyjki macicy (17,9 proc.), rak okrężnicy i odbytnicy (15,8 proc.) oraz rak piersi (11 proc.) u kobiet. U mężczyzn to rak okrężnicy i odbytnicy (13,3 proc.), rak przełyku (9,7 proc.) i rak żołądka (6,6 proc.).
Przypominamy: BreastFit. Kobiecy biust. Męska sprawa Ruszyła VII edycja kampanii
Pięć regionów o najwyższych wskaźnikach zgonów na raka ze względu na czynniki ryzyka to:
Europa Środkowa (82 zgony na 100 000 ludności),
Azja Wschodnia (69,8 na 100 000),
Ameryka Północna o wysokich dochodach (66 na 100 000),
południowa Ameryka Łacińska (64,2 na 100 000),
Europa Zachodnia (63,8 na 100 000).
Oczywiście nie wszystkim przypadkom lub zgonom można zapobiec, ale Cancer Research UK, największa na świecie niezależna organizacja badająca raka, podkreśla, że rzucenie palenia, ograniczenie spożycia alkoholu, utrzymanie prawidłowej wagi, bezpieczne korzystanie ze słońca i zbilansowana dieta mogą ograniczyć ryzyko zachorowania. - Nowe badanie jasno określa znaczenie pierwotnej profilaktyki raka, a rosnąca liczba nowotworów związanych z otyłością wyraźnie domaga się naszej uwagi - stwierdził dr William Dahut, dyrektor naukowy American Cancer Society. - Zmiana zachowania może doprowadzić do uratowania milionów istnień ludzkich, co znacznie przyćmi wpływ jakiegokolwiek leku, który kiedykolwiek został zatwierdzony - dodał.
W artykule wstępnym, który został opublikowany wraz z nowym badaniem w The Lancet, dr Diana Safarti i Jason Gurney z Cancer Control Agency w Nowej Zelandii napisali, że możliwe do uniknięcia czynniki ryzyka związane z rakiem mają tendencję do kształtowania się także w zależności od statusu finansowego grup społecznych: „Ubóstwo decyduje o środowisku, w którym żyją ludzie, a środowisko kształtuje styl życia. Działania mające na celu zapobieganie rakowi, muszą obejmować także dostępność do systemu zdrowia, w tym np. do szczepionek przeciw HPV czy wirusowemu zapaleniu wątroby”.
Polecamy także:
Leczenie otyłości: NFZ dodaje nowe świadczenia
Fundusz Medyczny w oczach pacjentów. Jak ocenia go Dorota Korycińska?
Potrzebujemy nauczyć się zarządzać promocją zdrowia i profilaktyką