Autor : Anna Jackowska
2024-03-08 14:18
WHO przypomina, że istnieją mocne dowody na to, że szkody spowodowane spożyciem alkoholu w różny sposób występują u mężczyzn i kobiet, a branża sprzedażowa dostosowała swój marketing tak, aby był skierowany do różnych płci. - Mimo to polityka kontroli alkoholu pozostaje w dużej mierze ślepa na płeć - twierdzi WHO, wzywając rządy do uwzględnienia płci przy opracowywaniu polityki antyalkoholowej. W Polsce do picia alkoholu w czasie ciąży przyznało się 7,1 proc. badanych kobiet.
Obok zaangażowania w walkę z wpływem innych produktów, takich jak papierosy, na zdrowie publiczne, WHO w coraz większym stopniu zwraca uwagę na przeciwdziałanie szkodliwościom związanym z alkoholem. Wskazała na badania, które wykazały, że branża sprzedażowa w coraz większym stopniu skupia się na kobietach, począwszy od opakowań po reklamy podkreślające aspekty feminizmu lub kobiecej przyjaźni. Z kolei marketing ukierunkowany na mężczyzn powiązuje alkohol z tradycyjnym pojęciem męskości.
Przypominamy także:
Walka z paleniem: kampanie antynikotynowe nie zastąpią przepisów
Jak podaje Krajowe Centrum Przeciwdziałania Uzależnieniom (wcześniej Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych), czynniki ryzyka spożywania alkoholu przez kobiety kształtują się w pewnych zakresach inaczej niż u mężczyzn. Organizm kobiety wykazuje mniejszą, niż organizm mężczyzny, zdolność do obrony przed negatywnymi konsekwencjami picia alkoholu. Przede wszystkim stężenie alkoholu we krwi zależy od ilości wypitego alkoholu i masy ciała. Kobiety są przeciętnie mniejsze od mężczyzn i mają mniejszą wagę, ale nawet jeśli kobieta waży tyle samo co mężczyzna, to po wypiciu identycznej porcji alkoholu jej organizm otrzyma go 40 proc. więcej. Związane jest to z tym, że kobiety mają więcej tkanki tłuszczowej i mniej płynów w organizmie; ta sama ilość alkoholu zostaje rozpuszczona w mniejszej ilości płynów w stosunku do masy całego ciała.
Poza tym kobiety mają w żołądku znacznie mniej niż mężczyźni enzymów odpowiedzialnych za metabolizowanie alkoholu, a jednocześnie mają więcej estrogenów, które sprzyjają intensywniejszemu wchłanianiu alkoholu. Ponadto należy pamiętać, że każda ilość alkoholu spożywanego przez kobiety w ciąży działa toksycznie na rozwijające się w ich łonie dziecko. U kobiet pijących alkohol podczas ciąży znacznie wcześniej występują przedwczesne porody oraz poronienia.
Z badań „Wzory konsumpcji alkoholu” prowadzonych w 2020 r. na zlecenie Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych (obecnie KCPU) wynika, że niemal trzy czwarte kobiet spożywa alkohol.
W badaniu sprawdzono, na ile rozpowszechniony jest problem picia alkoholu przez kobiety w ciąży, a także jak wielu lekarzy, w szczególności ginekologów, poruszało ten temat, jak również kwestię picia alkoholu w okresie karmienia piersią, podczas rozmów z pacjentkami.
Do picia alkoholu w czasie ciąży przyznało się 7,1 proc. badanych kobiet będących kiedykolwiek w ciąży. Odsetek ten jest niższy w zestawieniu z wynikami badań zlecanych przez PARPA w 2008 r. (12,1 proc.) oraz w 2005 r. (16,5 proc.). Jest natomiast wyższy niż w badaniach sondażowych zrealizowanych na zlecenie Głównego Inspektoratu Sanitarnego w 2017 r., gdy do spożywania alkoholu w czasie ciąży przyznało się 4,8 proc. badanych.
Częściej kobiety wskazywały, że lekarz/ginekolog w czasie wizyt nie poruszał tematu alkoholu (40,6 proc.), niż że ten temat pojawiał się w trakcie wizyt lekarskich (34,9 proc.). Co czwarta kobieta nie pamiętała, czy temat alkoholu był poruszany podczas wizyty (24,6 proc.). Co trzecia kobieta przyznała (33,3 proc.), że lekarz zalecał im niespożywanie alkoholu w czasie ciąży. Nieco mniej (26,7 proc.) kobiet wskazało, że lekarz zalecał im abstynencję w czasie karmienia piersią.
Przypominamy - lekarze podkreślają, że nie istnieje bezpieczna ilość alkoholu spożywana przez kobiety w ciąży. Prenatalna ekspozycja na alkohol może powodować u dzieci problemy fizyczne, poznawcze i behawioralne, a każdy z nich może być składową spektrum zaburzeń alkoholowych u płodu. Picie alkoholu w czasie ciąży może również zwiększać ryzyko porodu przedwczesnego.
Jak podaje amerykański Narodowy Instytut ds. Uzależnień, w ciągu ostatnich 20 lat w Ameryce kobiety odnotowały większy wzrost liczby wizyt na oddziałach ratunkowych, hospitalizacji i zgonów związanych z alkoholem w porównaniu z mężczyznami.
Instytut przypomina, że kobiety, które regularnie nadużywają alkoholu, są bardziej narażone na alkoholowe zapalenie wątroby niż mężczyźni pijący takie same ilości. Długotrwałe nadużywanie alkoholu jest główną przyczyną chorób serca - kobiety są bardziej podatne na choroby serca spowodowane alkoholem niż mężczyźni, mimo że spożywają mniej alkoholu w ciągu życia niż mężczyźni.
Badania sugerują, że nadużywanie alkoholu powoduje uszkodzenia mózgu szybciej u kobiet niż u mężczyzn.
Ponadto coraz więcej dowodów wskazuje, że alkohol może zakłócać prawidłowy rozwój mózgu w okresie dojrzewania, a także mogą występować różnice we wpływie alkoholu na mózgi pijących nastolatków. U nastoletnich dziewcząt, które dużo piły, zaobserwowano większe zmniejszenie rozmiaru ważnych obszarów mózgu odpowiedzialnych za pamięć i podejmowanie decyzji niż nastoletni chłopcy, którzy pili dużo.
Istnieje też związek pomiędzy piciem alkoholu a rozwojem raka piersi. Badania pokazują, że kobiety, które wypijają około 1 drinka dziennie, mają o 5-9 proc. większe ryzyko zachorowania na raka piersi niż kobiety, które w ogóle nie piją. Ryzyko to wzrasta z każdym dodatkowym napojem wypijanym dziennie.
Polecamy także:
Kto częściej się bada, kto więcej pije - portret Polek i Polaków
Potrzebna pilna nowelizacja przepisów regulujących „odwykówki”