Autor : Anna Gumułka
2024-04-24 16:41
Mija 50 lat od rozpoczęcia przez WHO Rozszerzonego Programu Szczepień. W tym czasie udało się dzięki nim uratować 154 mln istnień i zmniejszyć liczbę zgonów niemowląt o 40 proc. Obecnie znacznie więcej dzieci dożywa pierwszych urodzin niż kiedykolwiek w historii ludzkości - wskazywali uczestnicy środowej konferencji online z udziałem szefów WHO, UNICEF i innych agend działających na rzecz szczepień.
Prowadzony od 1974 r. Expanded Programme on Immunisation (EPI), przyczynił się do zmniejszenia śmiertelności najmłodszych o ponad 80 proc. Dzięki tej inicjatywie udało się całkowicie zlikwidować występowanie przypadków ospy prawdziwiej i prawie zupełnie wyeliminowano zachorowania na polio.
- Dzięki Rozszerzonemu Programowi Szczepień dziecko urodzone dziś ma o 40 proc. większe szanse dożyć swoich pierwszych urodzin, niż 50 lat temu. Można powiedzieć, że przez te 50 lat szczepionki ratowały 6 osób co minutę. Przez 50 lat osiągnęliśmy tak wiele, ale nie możemy brać tych osiągnięć za pewnik. Pojawiają się konflikty społeczne, a miliony ludzi się nie szczepią - powiedział podczas konferencji dyrektor generalny WHO dr Tedros Adhanom Ghebreyesus.
- Wraz z coraz większą liczbą szczepień, dzięki niedawnemu opracowaniu szczepionek przeciwko takim chorobom, jak malaria i rak szyjki macicy, przesuwamy granice chorób. Dzięki ciągłym badaniom, inwestycjom i współpracy możemy uratować życie kolejnych milionów ludzi dzisiaj i w ciągu najbliższych 50 lat - dodał.
Przypominamy także:
KE, WHO Europa i UNICEF: nie ma zdrowia publicznego bez szczepień
- Program od początku miał na celu zapewnienie każdemu dziecku - gdziekolwiek żyje i jakikolwiek nie byłby dochód jego rodziny - dostępu do ratujących życie szczepień. Współcześnie mamy szczepionki dla każdego, nie tylko dla dzieci. Pojawiają się nowe szczepionki. Chcemy też, aby przemysł farmaceutyczny, który ich dostarcza, był bardziej zróżnicowany pod względem rozmieszczenia na mapie świata - powiedział dr Ephrem Tekle Lemango, zastępca dyrektora globalny szef ds. szczepień UNICEF.
Violaine Mitchell, dyrektor zespołu ds. szczepień Fundacji Billa i Melindy Gatesów podkreśliła, że szczepienia to jedno z największych osiągnięć ludzkości. - Jednoczmy się, by chronić ten sukces. Pracując razem, możemy ratować kolejne życia. Zapewnijmy kontynuację badań nad kolejnymi szczepionkami - apelowała.
Opublikowane przez The Lancet badanie prowadzone pod przewodnictwem Światowej Organizacji Zdrowia pokazało znaczenie poszczególnych szczepionek dla zdrowia dzieci na całym świecie. Spośród preparatów objętych badaniem, szczepionka przeciwko odrze miała największy wpływ na zmniejszenie śmiertelności noworodków - 60 proc. istnień ludzkich to jej "zasługa". Szczepionka ta prawdopodobnie pozostanie głównym czynnikiem przyczyniającym się do zapobiegania zgonów w przyszłości.
W ciągu ostatnich 50 lat szczepienia przeciwko 14 chorobom (błonica, Haemophilus influenzae typu B, wirusowe zapalenie wątroby typu B, japońskie zapalenie mózgu, odra, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych A, krztusiec, inwazyjna choroba pneumokokowa, polio, rotawirus, różyczka, tężec, gruźlica i żółta febra) zwiększyły się bezpośrednio przyczyniły się do zmniejszenia liczby zgonów niemowląt o 40 proc. na świecie i o ponad 50 proc. w regionie Afryki.
Badanie wykazało też, że na każde życie uratowane dzięki szczepieniu, zyskano średnio 66 lat pełnego zdrowia, co daje łącznie 10,2 miliarda lat pełnego zdrowia w ciągu pięciu dekad. Dzięki szczepieniom przeciwko polio ponad 20 milionów ludzi, którzy w przeciwnym razie byliby sparaliżowani, może dziś chodzić, a świat jest o krok od wykorzenienia polio raz na zawsze.
Polecamy także:
Szczepienia przeciw HPV od września w szkołach?
Pierwotnym celem EPI było zaszczepienie wszystkich dzieci przeciwko błonicy, odrze, krztuścowi, polio, tężcowi, gruźlicy, a także ospie prawdziwej, jedynej ludzkiej chorobie, którą kiedykolwiek udało się wyeliminować. Obecnie EPI obejmuje uniwersalne zalecenia dotyczące szczepień przeciwko 13 chorobom oraz zalecenia kontekstowe w przypadku kolejnych 17 chorób, rozszerzając zasięg szczepień również na młodzież i dorosłych.
W badaniu podkreślono, że w chwili wprowadzenia EPI mniej niż 5 proc. niemowląt na całym świecie miało dostęp do rutynowych szczepień. Obecnie 84 proc. niemowląt jest chronionych trzema dawkami szczepionki przeciwko błonicy, tężcowi i krztuścowi (DTP).
Podczas konferencji podkreślano, że pandemia COVID-19 przyczyniła się do poważnych zaburzeń w procesie szczepień. Tylko w 2022 r. 33 mln dzieci nadal nie otrzymało dawki szczepionki przeciw odrze: prawie 22 mln opuściły pierwszą dawkę, a dodatkowe 11 milionów nie otrzymało drugiej dawki.
Polecamy także:
Sejm: zmiana planu NFZ, plany wobec uzdrowisk i zdrowie kobiet
Dziennikarka z blisko 25-letnim doświadczeniem. W latach 1999-2022 w PAP relacjonowała wydarzenia na Śląsku i w kraju, specjalizując się w tematyce zdrowotnej, społecznej, naukowej i kulturalnej. W 2004 była korespondentką PAP w Londynie. Kontakt: anna.gumulka@cowzdrowiu.pl