Autor : Aleksandra Kurowska
2020-12-15 12:10
Na liście braków jest 18 pozycji, które mogą być krytyczne z punktu widzenia chorych. Rok temu w grudniu było ich aż 50. Ale generalnie sytuacja w aptekach nie pogarsza się. Czego szukają pacjenci?
Ukazał się nowy raport Gdziepolek.pl. Sytuacja w aptekach jest dość stabilna, a wśród odnotowanych zmian są braki leku Viregyt-K, który stosowany jest w chorobie Parkinsona, którego jednak zaczęło brakować z powodu epidemii koronawirusa (jeden z polskich lekarzy twierdzi, że lek ten jest skuteczny w COVID-19 - o tym więcej dalej). - Pacjenci nadal poszukują szczepionki przeciwko grypie, pomimo sprowadzenia w ramach importu interwencyjnego preparatu VaxiFlu 4. Nasiliły się także problemy pacjentów z chorobami zapalnymi jelit, a na naszą listę trafiły kolejne leki stosowane w tym wskazaniu - czytamy w opracowaniu.
Raport uwzględnia niesezonowe leki na receptę, których dostępność w aptekach spadła co najmniej o połowę i nie mają łatwo dostępnych zamienników.
Liczba brakujących leków w raportach z ostatnich 18 miesięcy
Źródło: GdziePoLek
Jeśli chodzi o lek mający działać u pacjentów chorujących na COVID, jak informowaliśmy, MZ wprowadziło reglamentację jego przepisywania i sprzedaży. Preparat może być ordynowany i wydawany wyłącznie w przypadku parkinsonizmu, w ograniczonej liczbie opakowań na jednego pacjenta.
Agencja Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji opublikowała 17 listopada 2020 roku przegląd doniesień naukowych dla amantadyny stosowanej w leczeniu COVID-19. Nie dostarcza ono jednak żadnych konkretów: Z uwagi na ograniczoną liczbę dowodów naukowych oraz ich niską wiarygodność, wnioskowanie o skuteczności i profilu bezpieczeństwa amantadyny w leczeniu COVID-19 obarczone jest wysoką niepewnością.
Badania nad lekiem są prowadzone także w Polsce. Prof. Konrad Rejdak, neurolog z kliniki w Lublinie, otrzymał zgodę komisji bioetycznej na badania kliniczne z wykorzystaniem amantadyny w leczeniu COVID-19 u pacjentów ze współistniejącymi chorobami neurologicznymi. Wstępne wyniki są obiecujące.
Aktualna lista braków
Obecna lista braków liczy 18 pozycji. Na liście debiutuje 7 produktów.
Lista brakujących leków na grudzień 2020
Żródło: GdziePoLek
Nadal bardzo słabo dostępny jest preparat Asmanex Twisthaler. Gdziepolek.pl ma informację o tymczasowym wstrzymaniu produkcji leku, brak natomiast danych o wznowieniu dostaw na polski rynek.
Najbardziej wyczekiwane leki
Przez ostatnie dwa miesiące największą reprezentację wśród leków wyczekiwanych przez pacjentów miały w dalszym ciągu cztery szczepionki przeciwko grypie.
Leki według liczby osób zapisanych na powiadomienia od 1 października
Źródło: GdziePoLek
Pacjenci czekają także na powrót leków stosowanych w chorobach zapalnych jelit Asamax i Salofalk oraz na szczepionkę przeciwko pneumokokom Prevenar 13.
Zainteresowanie pulsoksymetrami i związane z nim trudności z zaopatrzeniem przełożyło się na pojawienie się na liście dwóch produktów tego typu.
Czy można jeszcze kupić szczepionkę przeciwko grypie?
Szczepionkę donosową Fluenz Tetra posiada aktualnie na stanie około 34% aptek zintegrowanych z GdziePoLek. Stosuje się ją u dzieci i młodzieży w wieku od 24 miesięcy do poniżej 18 lat.
Ponadto pod koniec listopada Minister Zdrowia udzielił zgody na czasowe dopuszczenie do obrotu szczepionki przeciw grypie o nazwie handlowej VaxiFlu 4.
Do Polski trafiło 10 tysięcy dawek ze składem aktualnym na ten sezon grypowy, do zastosowania u osób dorosłych oraz dzieci powyżej 6. miesiąca życia. Cena: od 129,99 zł do189,00 zł.
Pojawiły się także sygnały, że ze względu na fakt, iż VaxiFlu 4 jako lek importowany nie figuruje w Rejestrze Produktów Leczniczych, lekarze mają problem z wystawieniem na ten produkt e-recepty. Szczepionkę posiada bardzo niewielka liczba aptek, jednak nadal istnieje możliwość zamówienia jej w hurtowni.
Pacjenci w wieku 75+ mogą także zainteresować się bezpłatną szczepionką, jaka trafiła do punktów szczepień w przychodniach.
Pogarsza się sytuacja pacjentów z chorobami zapalnymi jelit
Do grudniowej listy dołączył preparat Salofalk 500 mg w tabletkach, kolejny - po preparacie Asamax - lek na choroby zapalne jelit, którego zaczyna brakować w aptekach. Kandydatami były także preparat Salazopyrin EN (sulfasalazyna) 500 mg oraz Salofalk 1 gram w postaci czopków.
W przypadku produktów z mesalazyną problematyczna jest kwestia zamienności i możliwości wydania zamiennika. Mesalazyna z produktu Pentasa uwalniana jest z tabletek w sposób ciągły na całej długości jelita, niezależnie od wartości pH. Pentasa działa zatem już od żołądka i dwunastnicy. Salofalk uwalnia substancję w jelicie krętym i grubym, a Asamax - tylko w obrębie jelita grubego.
Nowe produkty na liście
Combigan – przeciwjaskrowe, dwuskładnikowe krople do oczu zawierające brymonidynę i tymolol. Jest to jedyny dostępny na rynku lek oczny o tym składzie. Pomimo rejestracji, nie widać dostępności zamienników Brimoplus czy Britisan. Z naszych informacji wynika, że spadek dostępności produktu związany jest ze zmianami na poziomie dystrybucji. Lek nie jest już zamawiany do aptek bezpośrednio z hurtowni, a jedynie przez przedstawiciela. W takiej sytuacji proces dostawy może być nieco wydłużony. Ostatecznie dostępność zauważalnie spadła, co jest ciekawym exemplum regulacji rynkowych, mogących mieć wpływ na podaż leku z punktu widzenia pacjenta.
Dormicum - widoczny spadek dostępności dawki 7,5 mg po 10 tabletek. Utrzymuje się dostępność Dormicum w dawce 15 mg, jednak opakowanie to aż 100 tabletek, a linia podziału na tabletce ułatwia tylko jej przełamanie w celu łatwiejszego połknięcia, a nie podział na równe dawki. Lek zawiera midazolam, preparat może być stosowany w krótkotrwałym leczeniu bezsenności i w przygotowaniu do zabiegów jako produkt wyciszający. W ostatnim czasie na listę leków zagrożonych brakiem dostępności trafiły leki w postaci iniekcji z tym składnikiem czynnym.
Nodisen – to stosunkowo nowy lek stosowany w łagodzeniu przejściowych zaburzeń snu. Zawiera chlorowodorek difenhydraminy, który zaliczany jest do leków przeciwhistaminowych wywołujących senność. Relatywnie krótka data ważności leków które już są w sprzedaży jest najprawdopodobniej przyczyną, dla której apteki nie decydują się na zamawianie tego leku na swoje stany magazynowe, a hurtownia nie oferuje produktów z dłuższym terminem. Z punktu widzenia pacjenta dostępność leku "od ręki" istotnie z tej przyczyny maleje.
Pridinol Alvogen – zawiera chlorowodorek prydynolu – substancję stosowaną we wszystkich postaciach parkinsonizmu.
Salofalk – tabletki w dawce 500 mg, to lek z mesalazyną stosowaną we wrzodziejącym zapaleniu jelita grubego oraz w chorobie Leśniowskiego-Crohna.
Viregyt K – preparat zawiera chlorowodorek amantadyny, związek z grupy pochodnych adamantanu. Jest to substancja pobudzająca przekaźnictwo dopaminergiczne – ten efekt jest wykorzystywany w łagodzeniu objawów choroby Parkinsona. Lek ponadto ma wskazania w leczeniu grypy typu A. Nie jest jednak od dawna stosowana w tym wskazaniu, ponieważ większość szczepów grypy jest na nią oporna. Ponadto pojawiły się skuteczniejsze leki przeciwgrypowe takie jak oseltamiwir czy zanamiwir.
Viru-POS – maść do oczu z acyklowirem. Wskazaniem do stosowania preparatu jest zapalenie rogówki wywołane wirusem opryszczki zwykłej. Lek dostarczany jest z Niemiec, planowana data dostawy to styczeń-luty 2021 roku.
Poprzednia lista braków - 7 leków usunięto
W widoczny sposób poprawiła się podać leku Anticol, stosowanego w chorobie alkoholowej, leku Oprymea podawanego w chorobie Parkinsona, Peritolu ze wskazaniami w chorobach alergicznych i przy jadłowstręcie psychicznym oraz długo wyczekiwanej szczepionki przeciwko pneumokokom Prevenar 13.
Autorzy raportu wykreślili też produkt Noctofer, ponieważ jak informuje producent, lek nie jest obecnie produkowany i nie jest znana data powrotu produktu do aptek. Podobne informacje dotyczą preparatu Solcoseryl żel do oczu - produkcja leku została wstrzymana do końca 2021 roku.
Nie poprawiła się istotnie dostępność leku Oxycardil 180 - lek miał się pojawić ponownie w aptekach w grudniu, jednak nic na razie nie wskazuje na poprawę sytuacji. W miarę dobrze dostępny (ok. 27%) jest natomiast produkt leczniczy Dilzem 180 Retard. Właściwości farmakokinetyczne obu leków są analogiczne.
Lista braków z października 2020 z naniesionymi zmianami w grudniu
Źródło: GdziePoLek
Z niewymienionych powyżej, problemy dotyczą też leku przeciwcukrzycowego preparatu Synjardy 12,5mg/1000 mg po 60 tabletek poinformował, że lek nie będzie już produkowany. Produkt w tej dawce będzie sprzedawany do wyczerpania zapasów. W aptekach dostępne jest nowe opakowanie leku Synjardy 5mg/1000 mg 60 tabl.
Z dniem 30 czerwca 2020 roku nastąpiło stałe wstrzymanie obrotu produktem Undestor Testocaps, zawierające go hormon stosowany w testosteronowej terapii zastępczej.
Brakuje leków przeciwlękowych Xanax i Xanax XR. Nastąpiła zmiana podmiotu odpowiedzialnego, teraz za lek odpowiedzialna jest firma Upjohn. Zgodnie z deklaracją od producenta, preparaty te powoli wracają na rynek.
Redaktor naczelna, od ponad 20 lat pracuje w mediach. Była redaktor naczelna Polityki Zdrowotnej, redaktor m.in. w Rzeczpospolitej, Dzienniku Gazecie Prawnej. Laureatka branżowych nagród dla dziennikarzy i mediów medycznych oraz Polskiej Izby Ubezpieczeń. Kontakt: aleksandra.kurowska@cowzdrowiu.pl