Autor : Agata Szczepańska
2023-08-02 16:49
Kolejki do lekarza specjalisty, długi czas oczekiwania na badania diagnostyczne i zabiegi planowe w szpitalu - to bolączki polskiego systemu ochrony zdrowia, które najbardziej niepokoją pacjentów. Często wskazywanym problemem są też wysokie ceny leków.
To wnioski z badania przeprowadzonego na zlecenie Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Lekarzy.
Kluczowym zastrzeżeniem dorosłych Polaków do funkcjonowania systemu ochrony zdrowia jest długi czas oczekiwania w szczególności na:
– wizytę u lekarza specjalisty (71 proc. wskazań),
– badania diagnostyczne (50 proc.),
– zabiegi planowe w szpitalu (50 proc.)
Ponad jedna czwarta badanych zwraca uwagę też na czas oczekiwania na wizytę u lekarza rodzinnego (28 proc.). Pacjenci mają też duże zastrzeżenia wobec czasu spędzanego w kolejkach przed gabinetami (42 proc.).
Drugim, często wskazywanym problemem opieki zdrowotnej są wysokie ceny leków (55 proc.).
Kolejki do opieki długoterminowej: ile trzeba czekać na miejsce
Presja związana z czasem przekłada się na wrażenie, że lekarz poświęca pacjentowi zbyt mało uwagi – pacjenci mają poczucie bycia traktowanym po macoszemu (35 proc.). W percepcji Polaków czas oczekiwania na wizytę jest niewspółmiernie długi w stosunku do czasu dla pacjenta, w szczególności zwracają na to uwagę osoby starsze (w wieku 55 lat i więcej), emeryci i renciści oraz rodzice.
Blisko jedna trzecia badanych (29 proc.) zwraca też uwagę na brak partnerskiego traktowania – czyli małą otwartość lekarzy na dyskusję z pacjentem i wspólne omawianie planu leczenia.
Szpital nie wyznacza terminu, rzecznik interweniuje. Z jakim skutkiem?
Zdiagnozowane problemy nie dotyczą wyłącznie specyficznych regionów Polski, co potwierdza brak znaczących różnic w wynikach ze względu na wielkość miejsca zamieszkania, czy pomiędzy województwami.
W wielkich miastach bardziej przeraża kolejka mniej ceny leków. Te zaś są bolączką zwłaszcza emerytów – wysokie ceny niepokoją ich bardziej niż długie kolejki na badania czy planowe zabiegi.
Jedynie co dziesiąty dorosły Polak nie widzi żadnych poważnych problemów w funkcjonowaniu systemu opieki zdrowotnej – częściej są to osoby, które mają rzadszy, bądź mocno ograniczony kontakt z ochroną zdrowia: młodzi w wieku 18-24 lata (18 proc.) i mężczyźni (14 proc.).
Badanie przeprowadzono na ogólnopolskiej próbie 1054 dorosłych Polaków.
Kolejki do radioterapii będą dłuższe? RPO interweniuje u ministra
To, że długość kolejek jest niepokojąca, potwierdzają również inne badania i dane, niezależnie od przyjętej metodologii.
Czas oczekiwania na poszczególne świadczenia analizuje cyklicznie m.in. Fundacja Watch Health Care. Jak wynika z ostatniego Barometru WHC, ogólnie na świadczenia zdrowotne (w Barometrze to łącznie porada lekarska, badanie, zabieg, operacja) czeka się 3,6 mies. Kolejka do lekarza specjalisty to 4,1 mies., a na badania diagnostyczne - 2,5 mies.
Najdłużej pacjenci muszą czekać na świadczenia w dziedzinie neurochirurgii, gdzie średni czas oczekiwania to ok. 10,4 mies. Długo w kolejce będziemy też czekać do świadczeń z zakresu ortopedii i traumatologii ruchu - 10,2 mies. Oraz stomatologii (8,4 mies.) i chirurgii plastycznej (8,4 mies.).
Trzy miesiące - tyle średnio czeka kobieta w kolejce do lekarza
Najkrócej czeka się na realizację świadczeń z zakresu neonatologii - 0,7 mies. oraz radiologii onkologicznej, gdzie średni czas oczekiwania nie przekracza pół miesiąca.
- Zbieramy już dane dotyczące tego roku. Aktualny Barometr WHC ukaże się we wrześniu, tak żeby zdążyć przed wyborami - informuje prezes fundacji, Milena Kruszewska. Redakcja Cowzdrowiu.pl opublikuje wyniki raportu jako pierwsza.
Czas oczekiwania na badania obrazowe, istotne przy diagnozowaniu i leczeniu nowotworów regularnie sprawdza też Onkofundacja Alivia. Z jej danych wynika, że na rezonans magnetyczny w trybie normalnym pacjenci czekają 75 dni, a na “cito” 56 dni. Pacjenci muszą też wykazać się cierpliwością, czekając w kolejce na wykonanie badania PET-CT. Ze skierowaniem w trybie zwykłym to średnio 42 dni, a w trybie pilnym 28 dni. Występują też duże różnice pomiędzy regionami. W niektórych województwach pacjenci w trybie normalnym czekają nawet 126 dni na rezonans magnetyczny, 81 dni na tomografię komputerową i 152 dni na PET-CT.
Według Narodowego Funduszu Zdrowia najdłuższe kolejki są do fizjoterapeuty i okulisty. Fundusz bada jednak nie czas oczekiwania, ale liczbę czekających.
Pacjent uprawniony do obsługi bez kolejki: jak zorganizować mu termin?
W I kwartale br. w ambulatoryjnej opiece specjalistycznej najwięcej osób zakwalifikowanych jako „przypadek stabilny” oczekiwało do poradni: okulistycznej (452 481 osób) i stomatologicznej (324 575 osób). Jeśli chodzi o szpitale, najwięcej pacjentów „stabilnych” oczekiwało na przyjęcie do oddziałów: otorynolaryngologicznego (84 309 osób) oraz chirurgii urazowo-ortopedycznej (81 526 osób). W przypadku pozostałych usług medycznych najwięcej osób czekało na: fizjoterapię ambulatoryjną (738 695 osób), rezonans magnetyczny (209 159 osób), kolonoskopię (139 165 osób), leczenie protetyczne (123 662 osoby).
Zastępczyni redaktor naczelnej; specjalizuje się w tematach związanych z prawem medycznym i procesem legislacyjnym, szczególnie zainteresowana psychiatrią. Wcześniej dziennikarka i redaktorka w Dzienniku Gazecie Prawnej oraz Polskiej Agencji Prasowej. Kontakt: agata.szczepanska@cowzdrowiu.pl