Autor : Agata Szczepańska
2023-11-16 15:16
Wielodyscyplinarna opieka w jednym ośrodku, który zapewnia sprawną koordynację na każdym etapie leczenia, obejmująca także monitorowanie efektów – taki jest cel uruchomienia programu pilotażowego KOS-BMI 30 PLUS, czyli kompleksowej opieki specjalistycznej nad pacjentami leczonymi z powodu otyłości.
Projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie programu pilotażowego w zakresie kompleksowej opieki specjalistycznej nad świadczeniobiorcami leczonymi z powodu otyłości KOS-BMI 30 PLUS został skierowany do konsultacji. Na uwagi resort czeka 21 dni.
Projekt określa warunki realizacji programu KOS-BMI 30 PLUS. - Koncepcja kompleksowej diagnostyki i leczenia świadczeniobiorców z rozpoznaną otyłością opiera się na scentralizowanym, wielodyscyplinarnym leczeniu w jednym ośrodku, który zapewnia sprawną koordynację na każdym etapie leczenia, obejmuje także monitorowanie efektów leczenia oraz całego procesu leczenia – czytamy w jego uzasadnieniu.
Przypominamy: Otyłość – jest oferta dla chorych, ale statystyki niepokoją
Resort przypomina, że 24 października 2022 r. powołano zespół do spraw koordynowanej opieki nad pacjentami z rozpoznaną otyłością, który miał opracować dwie odrębne propozycje programów pilotażowych skierowanych do dzieci oraz osób dorosłych, mających na celu stworzenie modelowej ścieżki postępowania z chorymi na otyłość, które pozwolą na uniknięcie rozwoju otyłości olbrzymiej i towarzyszących jej leczeniu zabiegów bariatrycznych. Działania zespołu miały na celu wypracowanie rozwiązań, które będą stanowiły uzupełnienie systemu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej oraz podstawowej opieki zdrowotnej.
Projektowane rozporządzenie stanowi zatem wykonanie jednego z zadań zespołu.
Celem programu jest poprawa jakości i efektywności leczenia pacjentów w wieku od 18. roku życia z rozpoznaniem - według klasyfikacji ICD-10 - E66.0, czyli z otyłością spowodowaną nadmierną podażą energii, u których wskaźnik masy ciała BMI wynosi 30 i więcej oraz u których rozpoznano przynajmniej jedno z wymienionych powikłań otyłości:
stan przedcukrzycowy,
cukrzyca typu 2,
nadciśnienie tętnicze,
dyslipidemia,
obturacyjny bezdech senny wymagający wspomagania oddechu (CPAP),
zespół policystycznych jajników,
zespół metaboliczny,
upośledzenie funkcji wątroby (podwyższone transaminazy),
konieczność redukcji masy ciała przed planowaną endoprotezoplastyką lub innym leczeniem zabiegowym.
Podstawowym kryterium kwalifikacji do programu mają być wiek i BMI. Nie mogą być nim objęci pacjenci, u których stwierdzono:
chorobę nieuleczalną prowadzącą do wyniszczenia;
chorobę stanowiącą zagrożenie dla życia;
czynne uzależnienie od alkoholu, narkotyków lub innych substancji psychotropowych;
chorobę psychiczną niepoddającą się kontroli mimo leczenia i farmakoterapii;
upośledzenie umysłowe ciężkiego stopnia;
okres 12 miesięcy poprzedzający planowaną ciążę oraz okres ciąży i karmienia piersią;
inne przeciwskazania zdrowotne stwierdzone przez lekarza.
Okres realizacji programu pilotażowego obejmuje:
1) etap organizacji, obejmujący zawarcie umów z NFZ przez ośrodki koordynujące, trwający trzy miesiące od dnia wejścia w życie rozporządzenia;
2) etap realizacji, czyli udzielania świadczeń w okresie 24 miesięcy od dnia podpisania umów;
3) etap ewaluacji, trwający trzy miesiące od dnia zakończenia etapu realizacji.
Kompleksowa opieka specjalistyczna w pilotażu obejmuje udzielanie świadczeń w okresie 24 miesięcy od zakwalifikowania pacjenta.
W pilotażu przewidziano IV moduły postępowania diagnostyczno-leczniczego:
1) moduł I – diagnostyka wstępna i ustalenie indywidualnego planu opieki;
2) moduł II – leczenie specjalistyczne i monitorowanie;
3) moduł III – rehabilitacja lecznicza;
4) moduł IV – przekazanie lekarzowi podstawowej opieki zdrowotnej informacji dotyczącej realizacji programu i zaleceń dalszego postępowania.
Szczegółowy zakres każdego z modułów został określony w projekcie rozporządzenia. Moduł II oraz moduł III, trwający 23 miesiące, są realizowane w tym samym okresie. W zakresie modułu IV lekarz podstawowej opieki zdrowotnej ma możliwość konsultacji z lekarzem specjalistą lub z ośrodkiem koordynującym, który przekazał informacje na temat pacjenta.
Program będzie realizowany przez ośrodki koordynujące, w załączniku do projektu rozporządzenia określono wykaz 21 ośrodków koordynujących. W większości są to placówki, które dotychczas realizują program KOS-BAR (opieki nad pacjentami z otyłością olbrzymią).
Przypominamy: Ekspert: program KOS-bar to sukces, ale co dalej?
Dodatkowo zespół zarekomendował dodanie do wykazu Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego w Poznaniu oraz Klinicznego Szpitala Wojewódzkiego nr 2 w Rzeszowie.
Ośrodek koordynujący realizować ma umowę o udzielanie świadczeń w rodzaju ambulatoryjna opieka specjalistyczna w zakresie poradni specjalistycznej chorób
metabolicznych lub poradni endokrynologicznej lub poradni chirurgicznej oraz spełniać warunki określone w rozporządzeniu. Jednym z nich jest opracowanie, wdrażanie i stosowanie sformalizowanej procedury określającej zasady współpracy, w szczególności między koordynatorem procesu leczenia a specjalistami biorącymi udział w programie (udzielających konsultacji dietetycznych i psychologicznych oraz rehabilitacji).
- Intencją jest zastosowanie katalogu otwartego, aby ośrodki koordynujące mogły opracować procedurę i sprawdzić jej efektywność w ramach programu pilotażowego. W związku z tym również ośrodki koordynujące będą podejmować współpracę z różnymi specjalistami w zależności od procedury, którą przygotują – czytamy w uzasadnieniu projektu. Również w kwestii tworzenia grup wsparcia celowo nie został wskazany ich zakres, który będzie określony przez ośrodek koordynujący, tak by był on spójny z całą opracowywaną procedurą.
Ośrodek koordynujący zobowiązany będzie również do zapewnienia wyposażenia dostosowanego do indywidualnych potrzeb osób chorujących na otyłość. Jednym z przykładowych utrudnień może być brak możliwości wykonania niektórych badań, z uwagi na masę ciała świadczeniobiorcy (np. tomografii komputerowej).
Rozliczanie świadczeń opieki zdrowotnej w programie pilotażowym będzie następowało po zrealizowaniu poszczególnych modułów, określonych w rozporządzeniu.
Koszt nowego pilotażu oszacowano na ponad wynosi około 97 mln zł, przy założeniu, że w ciągu 24 miesięcy obejmie około 10 tys. pacjentów.
Jak przekonują autorzy projektu, nadwaga i otyłość to zjawiska o zasięgu globalnym, w wielu krajach otyłość przybrała rozmiary epidemii.
Z raportu Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego PZH – Państwowego Instytutu Badawczego z 2022 r. wynika, że rozpowszechnienie zbyt wysokiej masy ciała (BMI ≥ 25) wśród osób w wieku 20 lat lub więcej wynosi 62 proc. dla mężczyzn i 43 proc. dla kobiet, zaś otyłości odpowiednio 16 proc. i 12 proc.
Dla obu płci rozpowszechnienie nadwagi oraz otyłości rośnie z wiekiem, osiągając maksimum w przedziale 75–84 lata. Problemy te znacznie częściej dotyczą mężczyzn, wyjątek stanowi wiek 75–84 lata, kiedy otyłość dotyka ponad jednej czwartej Polek, co wyraźnie przewyższa odsetek obserwowany wśród mężczyzn (19 proc.). Wśród kobiet zagrożenie nadwagą, a także otyłością silnie zależy od poziomu wykształcenia – dla osób z wykształceniem wyższym jest ono około dwukrotnie niższe niż w przypadku zasadniczego zawodowego lub niższego.
Polecamy także:
Zastępczyni redaktor naczelnej; specjalizuje się w tematach związanych z prawem medycznym i procesem legislacyjnym, szczególnie zainteresowana psychiatrią. Wcześniej dziennikarka i redaktorka w Dzienniku Gazecie Prawnej oraz Polskiej Agencji Prasowej. Kontakt: agata.szczepanska@cowzdrowiu.pl