Autor : Agata Szczepańska
2024-02-12 13:34
Za pokój jednoosobowy w uzdrowisku pacjent dopłacać nie powinien - koszty zakwaterowania są bowiem odgórnie określone przez ministra zdrowia w rozporządzeniu. Jednak już kwestia opłaty za parking czy korzystanie z telewizora pozostaje w gestii kierownictwa placówki. Kuracjusz, akceptując regulamin uzdrowiska, musi się z tego typu kosztami liczyć.
O warunki korzystania z sanatoriów pytała w interpelacji poselskiej Anita Kucharska-Dziedzic (Lewica). Odpowiedział jej wiceminister zdrowia Wojciech Konieczny. Z odpowiedzi wynika, że prowadzone w poprzedniej kadencji prace nad nowelizacją przepisów dotyczących leczenia uzdrowiskowego zarzucono, i na razie nie podjęto decyzji o ich kontynuacji.
Przypominamy:
10 kroków do wyjazdu do sanatorium: skierowanie, koszty, wybór miejsca
A jakie uprawnienia mają kuracjusze na podstawie obowiązujących regulacji?
„Osoby korzystające z sanatoriów uzdrowiskowych często skarżą się na jakość posiłków i ilość pożywienia. W jaki sposób Ministerstwo planuje rozwiązać problem zbyt małych porcji, ograniczonej ilości warzyw czy monotonii menu? Pragnę zauważyć, że w przypadku niektórych kuracjuszy i podmiotów położonych poza centrami miast/ wsi dostęp do miejsc, w których mogliby oni nabyć jedzenie i zaspokoić głód jest ograniczony” - napisała posłanka.
Wiceminister wskazał, że uzdrowiska udzielające świadczeń stacjonarnie są zobowiązane do zapewnienia pacjentowi całodziennego wyżywienia w trakcie turnusu, jednak przepisy nie regulują kwestii dotyczących sposobu serwowania posiłków, ich wielkości i różnorodności. Nie określają też średnich stawek żywieniowych na jednego pacjenta.
Żywienie pacjentów w zakładach lecznictwa uzdrowiskowego jest finansowane w ramach kontraktów z NFZ, które obejmują zarówno świadczenia medyczne, jak i towarzyszące. Dzienną stawkę żywieniową ustalają kierownictwo placówki. Jednak jej obowiązkiem jest zapewnienie kuracjuszom wyżywienia adekwatnego do stanu zdrowia.
Przypominamy:
Skierowanie do sanatorium? Od 1 lipca tylko elektronicznie
Pacjentowi skierowanemu na leczenie uzdrowiskowe lekarz uzdrowiskowy zaleca odpowiednią dietę, biorąc pod uwagę jego stan zdrowia, współistniejące choroby, jak i przeprowadzony wywiad żywieniowy. Nad całością żywienia oraz jego prawidłowością czuwa i odpowiada dietetyk zatrudniony w zakładzie uzdrowiskowym.
- Jeżeli pacjent wymaga szczególnej diety, musi ona wynikać ze stanu zdrowia potwierdzonego rozpoznaniem. Pacjent powinien ten fakt zgłosić lekarzowi prowadzącemu, zaś podmiot leczniczy powinien ten rodzaj żywienia uwzględnić w dobowym jadłospisie z uwzględnieniem norm żywieniowych. Nie musi jednak dostosowywać się do indywidualnych życzeń i preferencji żywieniowych pacjentów wynikających z obecnie stosowanych popularnych diet, nie związanych z potwierdzonym medycznie stanem zdrowia pacjenta, szczególnie jeśli nie mają one istotnego znaczenia dla wartości odżywczej i energetycznej posiłku - wskazuje wiceminister w odpowiedzi na interpelację.
„Sanatoria uzdrowiskowe obciążają kuracjuszy dodatkowymi opłatami. Najczęściej są to dopłaty do pokoi jednoosobowych, koszty parkingu, użytkowania sprzętu telewizyjnego znajdującego się w pokoju czy wymiany pościeli i ręczników w trakcie pobytu. Nie są to usługi bezpośrednio związane z lecznictwem, lecz jednak stanowią one pewien standard, który powinien być oferowany kuracjuszom bezpłatnie. Czy w ramach zawieranych kontraktów regulowane są maksymalne kwoty, jakimi kuracjusze mogą zostać obciążeni np. za dietę wegetariańską, zaparkowanie pojazdu na terenie sanatorium czy użytkowanie telewizora? Czy kontrakty te regulują również kwestie posiłków (definiują jak mają być zróżnicowane) czy kwestie utrzymania czystości w pokojach i wymiany bielizny pokojowej?” - pytała posłanka.
Narodowy Fundusz Zdrowia płaci za świadczenia medyczne udzielane pacjentowi w trakcie turnusu leczenia uzdrowiskowego albo rehabilitacji uzdrowiskowej oraz ponosi całkowite lub częściowe koszty zakwaterowania i wyżywienia. Zgodnie z art. 33 ust. 3 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, kuracjusz ponosi częściową odpłatność za wyżywienie i zakwaterowanie w sanatorium uzdrowiskowym.
Przypominamy:
Leczenie uzdrowiskowe: będą nowe wymogi dla sanatoriów
Poziom tej odpłatności został określony w rozporządzeniu Ministra Zdrowia w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu lecznictwa uzdrowiskowego - za jeden dzień pobytu, w zależności od standardu pokoju i sezonu rozliczeniowego. Zatem koszty wyżywienia i zakwaterowania są odgórnie określone i pacjenci nie mogą zostać obciążeni wyższymi dopłatami do wyżywienia i zakwaterowania, niż te wynikające z tych przepisów, co dotyczy również dopłaty do pokoju jednoosobowego.
Placówka jest więc zobligowana do zapewnienia kuracjuszom opieki medycznej i zabiegów ukierunkowanych na leczenie schorzenia będącego podstawą skierowania do uzdrowiska, a także świadczeń towarzyszących, do których zalicza się zakwaterowanie i wyżywienie.
Pozostałe kwestie, tj. koszty parkingu, użytkowania sprzętu znajdującego się w pokoju (telewizora, lodówki, czajnika itp.), czy wymiany pościeli i ręczników w trakcie pobytu, nie zostały uregulowane w przepisach, gdyż pozostają w wyłącznej kompetencji kierownika placówki. Te obszary są regulowane w regulaminie organizacyjnym uzdrowiska.
- Ingerencja w określone wewnętrznym regulaminem spółki uzdrowiskowej przepisy dotyczące ewentualnych opłat za dodatkowe usługi niezwiązane bezpośrednio ze świadczeniem opieki zdrowotnej nie leży we właściwości resortu zdrowia i Funduszu - wskazał wiceminister. Jednak, jak dodał, regulacje wewnętrzne placówek nie mogą być sprzeczne z obowiązującymi przepisami, jak również wpływać na umowę zawartą z NFZ.
Wysokość opłat pobieranych za wszelkie dodatkowe usługi jest ustalana indywidulanie przez każdego świadczeniodawcę i zarówno Minister Zdrowia, jak i NFZ nie zajmują stanowiska w tym zakresie.
W dniu przyjęcia do sanatorium kuracjusze są informowani o dodatkowych opłatach i dobrowolnie podejmują decyzję o wypożyczeniu sprzętu na czas pobytu, podpisując oświadczenie o wyrażeniu zgody na uiszczenie dodatkowej opłaty. Wzajemne rozliczenia kuracjusza i uzdrowiska, które nie są finansowane ze środków NFZ, pozostają poza kompetencjami Ministerstwa Zdrowia oraz NFZ – w przypadku tych rozliczeń zastosowanie będą miały wyłącznie ogólne przepisy dotyczące umów cywilnoprawnych regulowane przepisami prawa cywilnego.
Przypominamy:
GUS: Rośnie liczba kuracjuszy w zakładach lecznictwa uzdrowiskowego
„Z sanatoryjnego leczenia uzdrowiskowego korzystają często osoby starsze i samotne. Obecnie stosowane rozwiązanie polegające na autonomiczności lekarza w zakresie przydziału odpowiedniego sanatorium uzdrowiskowego, powoduje często, że osobom takim przydzielane jest miejsce pobytu oddalone o kilkaset kilometrów od ich miejsca zamieszkania. Stanowi to dla nich olbrzymią trudność w dotarciu do miejsca leczenia i jest jednocześnie znaczącym kosztem w ich domowym budżecie. Czy Ministerstwo rozważało wprowadzenie możliwość wskazania przez kuracjusza preferencji odnośnie przydzielenia sanatorium położonego najbliżej miejsca zamieszkania (z poszanowaniem kryterium specjalizacji zdrowotnej/ rodzaju świadczonych przez takie sanatorium usług)?” - pytała posłanka.
Takie rozwiązania były planowane w projekcie ustawy o zmianie ustawy o lecznictwie uzdrowiskowym, uzdrowiskach i obszarach ochrony uzdrowiskowej oraz o gminach uzdrowiskowych - przypomniał wiceminister. Jednak w związku z licznymi uwagami kierowanymi ze strony branży uzdrowiskowej (m.in. krytycznym odniesieniem się do zmiany sposobu kierowania na leczenie, z pominięciem oddziałów wojewódzkich NFZ) odstąpiono od tych prac.
W obowiązującym stanie prawnym realizacja skierowania w dogodnym dla świadczeniobiorcy miejscu i terminie jest możliwa w zakresie leczenia uzdrowiskowego w trybie ambulatoryjnym. Z kolei w przypadku leczenia uzdrowiskowego w warunkach stacjonarnych, po uzyskaniu kwalifikacji do leczenia na podstawie złożonego skierowania na leczenie uzdrowiskowe (czyli po otrzymaniu z oddziału NFZ informacji o numerze ewidencyjnym oraz rodzaju i profilu przyznanego leczenia), pacjent ma możliwość skorzystania z tzw. zwrotów skierowań i dokonania wyboru miejsca i terminu leczenia spośród wyznaczonych w potwierdzonych skierowaniach dostępnych w puli zwrotów.
- Decyzja o skorzystaniu z leczenia uzdrowiskowego ostatecznie należy do pacjenta, który po przeanalizowaniu różnych aspektów dotyczących realizacji świadczeń lecznictwa uzdrowiskowego, powinien podjąć najwłaściwszą dla siebie decyzję - podkreślił wiceminister.
Posłanka Anita Kucharska-Dziedzic pytała również o to, z jaki sposób Ministerstwo lub Narodowy Fundusz Zdrowia weryfikują jakość świadczonych usług przez uzdrowiska finansowane z publicznych pieniędzy oraz czy jest nad nimi sprawowana kontrola w sposób ciągły.
Wiceminister Konieczny poinformował, że nadzór nad lecznictwem uzdrowiskowym jest sprawowany przy pomocy naczelnego lekarza uzdrowiska, który może być powołany dla więcej niż jednego uzdrowiska na terenie danego województwa.
Przeprowadzone w zeszłym roku kontrole oraz wizytacje nie ujawniły istotnych uchybień w uzdrowiskach. W nielicznie stwierdzonych nieprawidłowościach wydano zalecenia dla placówek dotyczące m.in. opracowania procedur wykonywania zabiegów leczniczych w zakładach przyrodoleczniczych, umieszczenia tablic informacyjnych z opisami stosowanych zabiegów i wskazań/ przeciwwskazań do zabiegów, przestrzegania zasad higieny i bezpieczeństwa pracy personelu zakładu ze szczególnym uwzględnieniem mycia i dezynfekcji wanien balneologicznych i pozostałych sprzętów zgodnie z obowiązującymi procedurami, stosowania do zabiegów podstawowych wyłącznie surowców pochodzenia naturalnego przechowywanych z zastosowanie zasad higieny.
Polecamy także:
Leczenie uzdrowiskowe: e-skierowania dla nowej grupy pacjentów
Zastępczyni redaktor naczelnej; specjalizuje się w tematach związanych z prawem medycznym i procesem legislacyjnym, szczególnie zainteresowana psychiatrią. Wcześniej dziennikarka i redaktorka w Dzienniku Gazecie Prawnej oraz Polskiej Agencji Prasowej. Kontakt: agata.szczepanska@cowzdrowiu.pl