Autor : Magdalena Kopystyńska
2021-02-16 14:08
Trzecia edycja projektu MedKompas potrwa do końca września 2023. Na czym się koncertuje?
Medkompas to inicjatywa Ogólnopolskiej Izby Gospodarczej Wyrobów Medycznych POLMED, której głównym założeniem od momentu jej rozpoczęcia tj. od 2010 roku, jest promowanie zasad etycznej współpracy pomiędzy przedstawicielami rynku wyrobów medycznych a przedstawicielami ochrony zdrowia.
Trzecia edycja projektu MedKompas, która potrwa do końca września 2023, koncertuje się na:
prowadzeniu warsztatów pt. „Zapobieganie zagrożeniom korupcyjnym w jednostce leczniczej. Standardy prawno-etyczne współpracy branży medycznej z sektorem ochrony zdrowia” .
wdrażaniu systemów antykorupcyjnych w jednostkach ochrony zdrowia.
Co ważne, w świetle niewystarczających funduszy jakimi dysponują polskie placówki ochrony zdrowia, zarówno udział w warsztatach jak i wdrożenie systemu antykorupcyjnego w szpitalach jest całkowicie bezpłatne w ramach projektu MedKompas. W związku z obecną sytuacją epidemiologiczną, istnieje możliwość organizowania warsztatów online oraz zdalnego przeprowadzania procesu wdrożenia systemu antykorupcyjnego.
Czym tak naprawdę jest korupcja?
Organizatorzy akcji przypominają, że w polskim kodeksie karnym wyróżnia się następujące rodzaje przestępstw korupcyjnych:
• sprzedajność pełniącego funkcję publiczną – art. 228,
• przekupstwo / łapownictwo czynne – art. 229,
• płatna protekcja bierna – art. 230,
• płatna protekcja czynna (handel wpływami) – art. 230a,
• nadużycie uprawnień przez funkcjonariusza – art. 231,
• korupcja wyborcza – art. 250a,
• łapownictwo na stanowisku kierowniczym – art. 296a,
• pranie brudnych pieniędzy – art. 299,
• korupcja wierzycieli – art. 302.
Należy jednak pamiętać, że nie obejmują one wszystkich przypadków, w których może wystąpić korupcja. Złożoność życia, w szczególności gospodarczego, oraz pomysłowość przestępców, często wyprzedzają regulacje prawne. A co w przypadku nepotyzmu, kumoterstwa czy konfliktu interesów? Te formy korupcji nie są penalizowane przez polskie prawo.
Jakie są skutki korupcji w ochronie zdrowia?
Analizując skutki występowania korupcji, w szczególności w służbie zdrowia, dochodzimy do wniosku, że:
Ogranicza dostępne zasoby finansowe przez ich nieefektywne wykorzystanie np. zakup produktów medycznych po zawyżonych cenach.
Obniża jakość świadczonych usług, poprzez, jak wyżej, nieefektywne wykorzystanie dostępnych zasobów finansowych np. zakup produktów medycznych o niskich parametrach jakościowych czy zatrudnianie pracowników w oparciu o znajomości (kumoterstwo) a nie ich kompetencje.
Konsekwencje wyżej wymienionych praktyk korupcyjnych mogą być bardzo daleko idące. Przede wszystkim znaczne ograniczenie dostępu, zwłaszcza uboższej części społeczeństwa, do opieki medycznej. Niewydolność systemu opieki zdrowotnej (źle zarządzane procesy, braki kadrowe, braki sprzętowe) i ograniczenia finansowe ludzi ubogich – uniemożliwiają im uzyskanie niezbędnej pomocy. Nieformalne płatności na rzecz pracowników niewydolnej służby zdrowia, czy też skorzystanie z prywatnych porad, przekracza możliwości finansowe tych ludzi. Jak można jej zapobiegać? Leczenie, jak również zapobieganie korupcji, wydają się być nie mniej trudne niż leczenie i zapobieganie infekcjom wirusowym. Podobnie jak wirusy, korupcja może przyjmować różne formy. Jej objawy, zwłaszcza w początkowej fazie, mogą być widoczne od razu, ale sama choroba może być trudna do zdiagnozowania. Drobne przysługi, drobne uchybienia, podobnie jak lekki katar, zwykle nie wzbudzają niczyich podejrzeń. Niestety, czasem prowadzą do poważnych nadużyć i narażają także uczciwych, nieświadomych zagrożenia ludzi, na poważne konsekwencje.
Lekarstwem na korupcję są wszelkie, jak najszybsze działania ograniczające straty spowodowane działalnością korupcyjną. W tym celu, zarówno prawo krajowe jak i prawo Unii Europejskiej, są modyfikowane w celu tworzenia narzędzi dla wymiaru sprawiedliwości i organów ścigania ułatwiające wykrywanie i zwalczanie korupcji.
Jednym z najnowszych przykładów takich zmian w prawie jest dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1937 z dnia 23 października 2019 r. w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii, czyli tzw. dyrektywa o sygnalistach.
Finansowanie projektu Medkompas zapewnia globalny program Siemens Integrity Initiative, który został powołany do życia na mocy ugody Siemens AG z Bankiem Światowym w dniu 2 lipca 2009. Celem tego programu jest promocja przejrzystych i etycznych zasad prowadzenia działalności biznesowej, czyli jest spójny z celem projektu MedKompas.
Osoby zainteresowane zapraszamy do odwiedzenia strony projektu.
magdalena.kopystynska@cowzdrowiu.pl