Autor : Marta Markiewicz
2020-09-14 21:43
Rzecznik Praw Dziecka Mikołaj Pawlak zabrał głos w sprawie problemów z realizacją zabiegów kardiochirurgii interwencyjnej u nienarodzonych dzieci. W ocenie RPD realizowany od sześciu lat program uległ zamrożeniu, a w jego tle pojawił się konflikt na linii lekarze-dyrekcja szpitala. Z taką argumentacją nie zgadza się resort zdrowia i wskazuje, że operacje kardiochirurgiczne u nienarodzonych dzieci są cały czas realizowane w pięciu wysokospecjalistycznych ośrodkach.
- W Polsce wstrzymane są operacje kardiologiczne u nienarodzonych dzieci. Prowadzony od niemal dekady program był wzorem dla świata, ratował zdrowie i życie dzieci. Poprosiłem ministra zdrowia Adama Niedzielskiego o pilna interwencją- tak dramatycznym apelem podzielił się w mediach społecznościowych Mikołaj Pawlak, Rzecznik Praw Dziecka. W liście skierowanym do Adama Niedzielskiego RPD wyjaśnił, że interwencji podjął się na wniosek rodziców najmniejszych pacjentów, którzy alarmowali o problemach z dostępnością do wyskospecjalistycznych świadczeń, a także apelu Fundacji "Serce Dziecka", która poprosiła o interwencję w sprawie przywrócenia realizacji programu interwencji kardiologicznych u płodów.
Unikalny program zakończony w kwietniu 2020
Kreśląc sytuację wokół programu interwencji kardiologicznych i płodów, Mikołaj Pawlak przypomniał, że projekt rozpoczęty został w 2011 roku przez trójkę ekspertów prof. dr hab. Joannę Szymkiewicz-Dangel, dr hab. Marzenę Dębską oraz dr n. med. Adama Koleśnika z Pracowni Interwencji Sercowo-Naczyniowych Centrum Zdrowia Dziecka. Do kwietnia tego roku w ramach projektu (który w 2014 roku włączono do "Programu kompleksowej diagnostyki i terapii wewnątrzmacicznej w profilaktyce następstw i powikłań wad rozwojowych i chorób płodu- jako element poprawy stanu zdrowia płodów i noworodków") przeprowadzono 128 zabiegów w krytycznych wadach serca stwierdzonych u 119 płodów. Co więcej program interwencji szczycił się aż 90 proc. skutecznością i był trzecim co do wielkości programem na świecie.
Zdaniem głównych pomysłodawców i realizatorów projektu - program został praktycznie przerwany w kwietniu tego roku. Wszystko przez konflikt kadrowy, którego tło nakreśliła prof. Joanna Szymkiewicz-Dangel.
- W dniu 25.03.2020 dyrektor szpitala w rozmowie telefonicznej odmówiła mi i dr Koleśnikowi wstępu na teren szpitala i tym samym wykonania zabiegu u pacjentki obywatelstwa amerykańskiego, która specjalnie przyjechała w tym celu do Polski. Stwierdziła,że zabiegi te wykonuje prof. CMKP Marzena Dębska i kardiolodzy nie są potrzebni, stąd też brak umowy z nami. Zabieg plastyki zastawki płucnej u płodu ostatecznie został przeprowadzony w dniu 27.03.2020 roku dzięki pisemnej zgodzie Kierownika Kliniki prof. Łukasza Wicherka po mojej osobistej interwencji. Jednak w dniu 02.04.2020 roku program został definitywnie zakończony, gdyż prof. Marzena Dębska zmuszona została do zmiany miejsca zatrudnienia. (...) Nikt nie przekazał mi, jaka jest przyczyna zmiany miejsca pracy prof. M. Dębskiej i tym samym braku możliwości dalszej realizacji programu interwencji kardiologicznych u płodów w Szpitalu Bielańskim.(...) Prof. M. Dębska jest jednym z niewielu polskich specjalistów, który posiada certyfikat terapii płodu londyńskiej Fundacji Medycyny Płodu. Jej wiedza i umiejętności na obecnym etapie realizacji programu są nie do zastąpienia, tak jak nie ma innych kardiologów, którzy mogliby do programu dołączyć. (...) Pragnę podkreślić, że zgodnie z programem Ministerstwa Zdrowia, program terapii płodów,w tym interwencji kardiologicznych, nadal jest realizowany w Szpitalu Bielańskim w Warszawie- czytamy przytoczoną wypowiedź prof. Szymkiewicz-Dangel w liście RPD.
Szpital Bielański: umowa z prof. Dębską rozwiązana za porozumieniem stron
Argumentując swoje decyzje dyrekcja Szpitala Bielańskiego wskazała, że wspomniane zabiegi - N08A Terapia wewnątrzmaciczna- 1 kategoria (ICD-9; 75.3616) - wymagają właściwej infrastruktury, specyficznych urządzeń i materiałów, a także doświadczonego zespołu. Niestety zdaniem władz dyrekcji - bielańska placówka nie jest właściwie przygotowana do realizacji programu.
Szpital broniąc swoich racji wskazał również, że umowa z prof. Marzeną Dębską rozwiązana została na zasadzie porozumienia stron. A placówka obecnie dysponuje zespołem perinatologów (dr hab. med. Marcin Wiecheć i dr Szymon Kozłowski), którzy przeprowadzają zabiegi in utero te, co do których wskazania są jednoznaczne i rekomendowane przez Polskie Towarzystwo Ginekologów i Położników, a ich efekty potwierdzone są badaniami klinicznymi. Przykładem takich zabiegów jest założenie shuntu do układu moczowego w przypadku wodonercza. - Wykonanie tych zabiegów nie budzi obecnie żadnych wątpliwości terapeutycznych- zauważa dyrekcja Szpitala Bielańskiego.
Z Warszawy do Łodzi?
Jednym z zaproponowanych rozwiązań patowej sytuacji byłoby przeniesienie realizacji programu do Instytutu Centrum Zdrowia Matki Polki, gdzie kierownikiem Kliniki Ginekologii, Rozrodczościi Terapii Płodu jest prof. Krzysztof Szaflik deklarujący chęć wsparcia. Niestety zespół kierowany przez prof. Joannę Szymkiewicz-Dangel nie zdecydował się na taki krok, argumentując to koniecznością sprawowania opieki po wykonanej operacji. Zdaniem medyków byłoby to niemożliwe z uwagi na fakt, iż wszyscy zaangażowani w program lekarze są silnie związani z podmiotami leczniczymi w Warszawie.
- Obecnie sytuacja związana z dalszym przeprowadzaniem operacji prenatalnych u nienarodzonych jeszcze dzieci z poważnymi problemami kardiologicznymi stała się patowa z uwagi na brak miejsca do ich realizacji- wskazał Mikołaj Pawlak i dodał, że dotychczas każda próba znalezienia rozwiązania okazała się nieudana.
RPD zaapelował również do Adama Niedzielskiego o organizacje spotkania i skonfrontowanie wszystkich stanowisk, jakie zostały przytoczone w tej sprawie.
MZ: operacje kardiochirurgiczne płodów są realizowane
W odpowiedzi na wątpliwości Rzecznika Praw Dziecka resort zdrowia zapewnił, że operacje kardiologiczne u nienarodzonych dzieci są cały czas przeprowadzane.
- Zabiegi finansuje centrala NFZ oraz Ministerstwo Zdrowia w ramach programu dotyczącego kompleksowej diagnostyki i terapii wewnątrz macicznej. Mogą być one wykonywane w pięciu wysokospecjalistycznych ośrodkach w Polsce- wskazał resort zdrowia. Jednocześnie zapewniono, że stosowane wyjaśnienia zostaną przekazane w oficjalnej odpowiedzi na pismo Mikołaja Pawlaka.