Autor : Aleksandra Kurowska
2020-06-24 08:57
Jest już projekt ustawy o Funduszu Medycznym, który wczoraj prezydent złożył w Sejmie.
Projekt dostępny jest tutaj: http://orka.sejm.gov.pl/Druki9ka.nsf/Projekty/9-020-196-2020/$file/9-020-196-2020.pdf
Fundusz będzie składać się z części dotyczącej zwiększenia dostępu do świadczeń, w tym lekowych, z części inwestycyjnej (dla placówek medycznych) oraz subfunduszu rozwoju profilaktyki.
Projekt ustawy wyodrębnia cztery takie subfundusze: infrastruktury strategicznej, modernizacji podmiotów leczniczych, rozwoju profilaktyki i terapeutyczno-innowacyjny. Dodatkowo, plan przewiduje przeznaczenie 1 proc. przychodów Funduszu w danym roku na pokrycie kosztów obsługi samego Funduszu i obsługi zadań finansowanych z niego - czyli na pensje i inne wydatki administracyjne. Przy 4 mld zł będzie to 40 mln zł.
Podziału środków Funduszu na poszczególne subfundusze dokonuje Minister Zdrowia.
Deklarowane cele
Celem Funduszu jest wsparcie działań zmierzających do poprawy zdrowia i jakości życia w Polsce przez zapewnienie dodatkowych źródeł finansowania dla: profilaktyki, wczesnego wykrywania, diagnostyki i leczenia chorób cywilizacyjnych, w tym nowotworowych i rzadkich; infrastruktury ochrony zdrowia; dostępu do wysokiej jakości świadczeń opieki zdrowotnej; rozwoju systemu opieki zdrowotnej przez koncentrację działań wokół pacjenta i jego potrzeb; świadczeń opieki zdrowotnej udzielanych osobom do ukończenia 18 r.ż.; świadczeń opieki zdrowotnej udzielanych świadczeniobiorcom poza granicami kraju.
Finansowanie Funduszu
Na ten rok zaplanowano 2 mld zł, a na każdy kolejny do 2029 r. włącznie - po 4 mld zł. To jednak maksymalny limit wydatków i jak pokazały różne rządowe programy i Fundusze - rzeczywiste wydatki mogą być nawet znacznie niższe.
Z wcześniejszych zapowiedzi wynikało, że Fundusz będzie mieć środki z budżetu państwa. Można było nawet sądzić, że będą one całkiem dodatkowe, poza mechanizmem 6 proc. PKB na zdrowie. Ale jak już mówił u nas na debacie wiceminister zdrowia Sławomir Gadomski, COVID-19 weryfikuje wcześniejsze plany i możliwości.
Jakie źródła finansowania wpisano w ustawie? Budżet państwa wymieniono na drugim miejscu, ale źródeł ma być kilka.
Wspomniane opłaty dotyczą instytucji i firm planujących np. inwestycje np. budowę szpitala czy nowego oddziału.
Art ten - wskazany w źródłach finansowania Funduszu Medycznego, przewiduje, że
"Złożenie wniosku o wydanie opinii, o której mowa w art. 95d opinia o celowości inwestycji ust. 1, podlega opłacie:
1) w przypadku inwestycji o wartości poniżej 1 000 000 zł – w wysokości 2000 zł;
2) w przypadku inwestycji o wartości co najmniej 1 000 000 zł:
a) jeżeli dotyczy jednej dziedziny medycyny – w wysokości 4000 zł,
b) jeżeli dotyczy kilku dziedzin medycyny – w wysokości określonej w lit. a, powiększonej o 1000 zł za każdą kolejną dziedzinę medycyny"
Teraz te pieniądze trafiały po prostu do budżetu państwa.
Podział środków
O podziale pieniędzy decydować będzie minister zdrowia, ale po konsultacjach z ekspertami. Tu niestety pierwotne zapowiedzi mogą boleśnie rozjechać się z rzeczywistością. Bo skoro pieniądze mają trafiać jednak nie tylko na leczenie, ale i na infrastrukturę, to na leczenie zostać może znacznie mniej.
Wraz z wpisanie w Fundusz inwestycji maleją wbrew pozorom szanse na polepszenie pacjentom dostępności do leczenia, w tym onkologicznego. Bo choć inwestycje w modernizacje budynków czy budowy są potrzebne, to ratowaniem życia zajmują się medycy i technologie... A inwestycje w placówki onkologiczne np. Narodowy Instytut Onkologii, i tak finansowano w dużej mierze z budżetu państwa. Więc może się okazać, że te 4 mld zł to w dużej mierze nie dodatkowe środki, a przesunięcia do Funduszu wydatków już i tak finansowanych, by zwiększyć jego wartość, co nie oznacza, że pieniędzy będzie realnie znacząco więcej.
Profilaktyka
Pieniędzy Funduszu dofinansowane będą mogły być m.in. zadania związane z wzmocnieniem roli lekarza podstawowej opieki zdrowotnej oraz położnej POZ, w zakresie związania zgłaszalności kobiet i mężczyzn na badania profilaktyczne. Placówki POZ będą dostawać wyższe środki poprzez wykorzystanie przez NFZ wskaźników korygujących.
Z pieniędzy będą też mogły korzystać samorządy - tu chodzi o realizację programów zdrowotnych, w określanych przez ministra zdrowia obszarach priorytetowych na dany rok.
Innowacyjne leki
Z Funduszu będą finansowane innowacyjne terapie. Z uzasadnienia wynika, że celem Funduszu będzie m.in. finansowanie leków dla indywidualnych pacjentów w ramach ratunkowego dostępu do technologii lekowych, czyli RDTL. To zadanie jest już realizowane, ale pieniądze są z NFZ. Nowe zadanie to finansowanie technologii lekowych o wysokiej wartości klinicznej oraz technologii lekowych o wysokim poziomie innowacyjności.
W ciągu trzech miesięcy od wejścia w życie ustawy, Agencja Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji przedstawi pierwszy wykaz technologii lekowych o wysokim poziomie innowacyjności.
Subfundusz infrastruktury strategicznej: dla kogo pieniądze?
Propozycje projektu strategicznego mogą składać onkologiczne, pediatryczne, pulmonologiczne i ogólnopolskie podmioty lecznicze oraz uczelnie medyczne w ramach konkursu organizowanego i realizowanego przez Ministra Zdrowia. Prezes rady Ministrów zatwierdza jedynie przedstawioną mu listę rankingową. W celu realizacji zadań Minister Zdrowia, w przypadku zidentyfikowania zasadności wsparcia innych obszarów strategicznych w ochronie zdrowia może opracować projekt programu wieloletniego.
Założenia programu obejmują: wsparcie rozwoju infrastruktury udzielania świadczeń oraz ratownictwa medycznego, wsparcie procesów konsolidacyjnych pomiotów leczniczych, wymiana łózek szpitalnych. Opracowany przez Ministra Zdrowia projekt programu wieloletniego jest ustanawiany przez Radę Ministrów. Wtedy o dofinansowanie mogą ubiegać się podmioty lecznicze finansowane ze środków publicznych. Dofinansowanie następuje w formie dotacji celowej i obejmuje projekty wyłonione na drodze konkursu. Minister ponownie przygotowuje listę rankigową, a następnie publikuje na stronie internetowej MZ listę wniosków wybranych do dofinansowania.
Pieniądze przynajmniej częściowo z Funduszu będą rozdzielane przez konkursy. "Minister do spraw zdrowia przeprowadza przewidziane konkursy w sposób przejrzysty, rzetelny i bezstronny, zapewniając przy tym wnioskodawcą równy dostęp do informacji o warunkach i sposobie naboru oraz wyboru projektów".
Redaktor naczelna, od ponad 20 lat pracuje w mediach. Była redaktor naczelna Polityki Zdrowotnej, redaktor m.in. w Rzeczpospolitej, Dzienniku Gazecie Prawnej. Laureatka branżowych nagród dla dziennikarzy i mediów medycznych oraz Polskiej Izby Ubezpieczeń. Kontakt: aleksandra.kurowska@cowzdrowiu.pl