Autor : Anna Gumułka
2024-01-31 18:10
Komisja Europejska przedstawiła w środę zalecenie w sprawie wsparcia państw członkowskich w ich wysiłkach na rzecz zapobiegania nowotworom przez szczepienia. Zalecenia to jest częścią Europejskiego Plany Walki z Rakiem. Szacuje się, że ok. 40 proc. zachorowań na raka w Unii Europejskiej można zapobiec.
Komisja w szczególności koncentruje się na zwiększeniu liczby zaszczepionych przeciwko zakażeniom wirusowym, które mogą prowadzić do rozwoju nowotworu, czyli przeciwko wirusom brodawczaka ludzkiego (HPV) i wirusowi zapalenia wątroby typu B (HBV). Tymczasem z opublikowanego również dzisiaj sprawozdania wynika, że państwa członkowskie Unii Europejskiej w 2021 r. przeznaczyły na działania profilaktyczne jedynie ok. 5 proc. środków kierowanych na ochronę zdrowia.
Izabela Leszczyna z pakietem dla kobiet – bezpieczeństwo i świadomość
Aby wyeliminować raka szyjki macicy i inne nowotwory wywołane przez HPV, takie jak niektóre nowotwory głowy i szyi czy prącia u mężczyzn, w europejskim planie walki z rakiem wyznaczono państwom członkowskim cel, polegający na osiągnięciu wskaźnika wyszczepienia na HPV na poziomie 90 proc. w przypadku dziewcząt oraz na znacznym zwiększeniu liczby szczepień chłopców do 2030 r.
Od czerwca ubiegłego roku w Polsce dostępne są szczepienia przeciw HPV dla nastolatków, jednak przy obecnym tempie szczepienia mamy niewielkie szanse na osiągnięcie zakładanego przez KE celu - dotychczas preparat przyjęło ok. 20 proc. z grupy uprawnionych do bezpłatnych szczepień roczników. KE przyznaje, że w wielu państwach członkowskich odsetek dziewcząt objętych szczepieniami przeciwko HPV jest znacznie niższy niż 50 proc.
Tydzień Walki z Rakiem Szyjki Macicy: prof. M. Bidziński o HPV
Plan walki z rakiem ma również na celu zapewnienie dostępu do szczepień przeciwko HBV i zwiększenie ich stosowania, w szczególności w celu zapobiegania rakowi wątroby. Szczepionki te mają zasadnicze znaczenie dla ochrony zdrowia publicznego i wspierania odpornych systemów opieki zdrowotnej - podkreśla Komisja Europejska.
Wydane właśnie zalecenie obejmuje środki, które państwa członkowskie mogłyby podjąć w celu szerszego stosowania tych szczepionek, określanych jako "ratujące życie". Obejmują one m.in.:
Zapewnienie nieodpłatnego lub pełnego zwrotu kosztów szczepień;
Zapewnienie łatwego dostępu do szczepień, w szczególności dla grup docelowych oraz grup szczególnie wrażliwych lub zagrożonych;
Włączenie szczepień przeciwnowotworowych zwalczanych drogą szczepień do krajowych planów walki z rakiem;
Wzmocnienie działań komunikacyjnych, w szczególności poprzez podkreślanie korzyści płynących ze szczepień dla rodziców, młodych ludzi i grup docelowych oraz zajęcie się problemem dezinformacji i wprowadzania w błąd;
Poprawa monitorowania stanu zaszczepienia i sprawozdawczości w tym zakresie w celu określenia obszarów, w których konieczne może być wyeliminowanie luk;
Wyznaczenie konkretnego celu w zakresie szczepień chłopców przeciwko HPV;
95 % stanu zaszczepienia (trzecia dawka) w przypadku szczepień przeciwko HBV u dzieci;
95 % kobiet w ciąży poddanych badaniu przesiewowemu pod kątem wirusowego zapalenia wątroby typu B;
Wprowadzenie elektronicznych rejestrów szczepień;
Wymiana najlepszych praktyk z innymi państwami członkowskimi w celu usprawnienia działań krajowych.
Komisja zapewni również państwom członkowskim wsparcie we wdrażaniu zalecenia. W szczególności zapewni model kampanii komunikacyjnych, dostosowany do potrzeb krajowych i uwzględniający specyfikę krajową, aby zwiększać świadomość na temat znaczenia tych szczepień. Komisja będzie również pomagać w pracach nad poprawą monitorowania w całej UE, natomiast Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC) opracuje do końca 2024 r. nową tablicę wskaźników szczepień przeciwko HPV i HBV, aby zapewnić lepszy ogląd sytuacji.
Jednocześnie Program UE dla zdrowia nadal zapewnia znaczne wsparcie finansowe państwom członkowskim w ich wysiłkach na rzecz zwiększenia liczby szczepień i walki z rakiem. W 2024 r. uruchomione zostanie wspólne działanie wspierające państwa członkowskie w zwiększaniu liczby szczepień przeciwko HPV, a także w zwalczaniu chorób zakaźnych, takich jak wirusowe zapalenie wątroby i HIV/AIDS, finansowane z budżetu UE w wysokości 20 mln euro.
Polecamy także:
Leki: minister Leszczyna zapowiada system określający refundację
Dziennikarka z blisko 25-letnim doświadczeniem. W latach 1999-2022 w PAP relacjonowała wydarzenia na Śląsku i w kraju, specjalizując się w tematyce zdrowotnej, społecznej, naukowej i kulturalnej. W 2004 była korespondentką PAP w Londynie. Kontakt: anna.gumulka@cowzdrowiu.pl