Autor : Anna Rokicińska
2022-03-17 09:15
Ministerstwo Zdrowia zgodnie z zapowiedziami powołało Radę Organizacji Pacjentów. Ma on m.in. „zachęcać” organizacje pacjentów do udziału w procesie legislacyjnym. Co ciekawe, minister zdrowia w każdej chwili może odwołać każdego członka tej Rady.
To już kolejna odsłona poprawienia dialogu pomiędzy organizacjami pacjentów, a resortem zdrowia. Przypomnijmy, że 10 lutego minister zdrowia Adam Niedzielski zapowiedział powołanie Rady podczas XVI Forum Organizacji Pacjentów. Warto jednak zaznaczyć, że w MZ od kilku miesięcy działa już zespół organizacji pacjentów. Jak pisaliśmy wcześniej, część organizacji nie do końca jest zadowolonych z dotychczasowych spotkań zespołu. Początkowo zaproszenie otrzymało szersze grono organizacji, potem zostało ono zawężone. Część organizacji mówi o tym, że w głównej mierze jest to reprezentacja tych organizacji, które sprzyjają resortowi. Podkreślmy, że standardy współpracy organizacji pacjentów z MZ zostały opracowane w resorcie w czasie, gdy wiceministrem w resorcie była Józefa Szczurek-Żelazko. Obecnie za dialog z organizacjami pacjentów odpowiada wiceminister zdrowia Piotr Bromber.
Co do zasady Rada jest organem pomocniczo-doradczym ministra zdrowia, zwanym dalej w zakresie prowadzenia dialogu w sprawach systemowych w ochronie zdrowia. Do jej zadań należy koordynowanie współpracy organizacji pacjentów z ministrem. Ma też omawiać sprawy systemowe w ochronie zdrowia, które przekażą organizacje pacjentów. Rada ma również przyjmować propozycje zmian legislacyjnych do projektów aktów normatywnych od organizacji pacjentów po to, by wypracować wspólne stanowiska i przedstawić je ministrowi. Co ciekawe Rada ma też zachęcać organizacji pacjentów do czynnego udziału w procesie legislacyjnym. Problem w tym, że część organizacji wskazuje, że jeśli się jest zbyt krytycznym wobec pomysłów resortu, MZ przestaje się z taką organizacją kontaktować. Rada ma również koordynować po stronie organizacji pacjentów działania w zakresie prowadzonych przez urząd obsługujący ministra prekonsultacji oraz konsultacji publicznych projektów aktów normatywnych i innych dokumentów rządowych. Do zadań Rady należy również współpraca z innymi radami zrzeszającymi organizacje pacjentów. Przypomnijmy, że tego rodzaju Rady działają już przy Rzeczniku Praw Pacjenta oraz Narodowym Funduszu Zdrowia.
W zarządzeniu nie wymienia się ich enumeratywnie. Określa ono jedynie, że w skład Rady wchodzi nie więcej niż 15 członków, powołanych na okres 5 lat przez ministra, spośród kandydatów zgłoszonych przez organizacje pacjentów. Minister może więc sam zdecydować, przedstawiciele których organizacji znajdą się w Radzie, czy te bardziej spolegliwe, czy te bardziej „krnąbrne”. Jest jednak kilka warunków dotyczących organizacji. Muszą one działać w obszarze ochrony zdrowia. Ich działalność musi mieć ogólnopolski zasięg. Organizacje muszą także być zarejestrowane od co najmniej 5 lat. Potrzebne jest też złożenie kopii dokumentów statutowych albo innych dokumentów potwierdzających, że działają zgodnie z przepisami prawa. Organizacje muszą też złożyć pisemne oświadczenie, że w swoich działaniach kierują się wartościami określonymi w Karcie Zasad Dobrego Zarządzania Organizacji Pacjentów.
Karta jest załącznikiem do zarządzenia i określa zasady, jakimi musie się kierować organizacja pacjentów. Karta mówi m.in. o tym, że nadrzędną wartością organizacji pacjentów są podejmowane działania dla dobra pacjentów. Organizacje te muszą działać w oparciu o prowadzoną cyklicznie rzeczywistą diagnozę oczekiwań i potrzeb środowiska swoich interesariuszy. Co więcej w Karcie zapisano, że organizacje pacjentów funkcjonują nie tylko w oparciu o przepisy obowiązującego prawa, lecz również zobowiązane są do przestrzegania standardów etycznych. Zdarza się, że część organizacji jest postrzegana jako lobby firm farmaceutycznych. Co więcej w Karcie zapisano, że organizacje pacjentów w swoich działaniach mają się kierować zasadą rzetelności i uczciwości w szczególności mając na względzie jawność i przejrzystość. Mają się cechować niezależnością, która opiera się na niezależności finansowej (dywersyfikacji źródeł i form finansowania) i demokratycznych procedurach zarządzania. Natomiast działalność merytoryczna i finansowa organizacji pacjentów ma być jawna z uwagi na szczególną troskę o posiadane przez nie pieniądze publiczne, bądź pochodzące od instytucji prywatnych. Każda organizacja pacjentów zobowiązana jest rozróżnić w swoim statucie funkcje zarządzające i nadzorcze.
Są też jeszcze inne wymagania dotyczące współpracy. Chodzi o to by we współpracy dominowało wzajemne poszanowania misji. „Instytucje i biznes farmaceutyczny nie mogą wykorzystywać swojej przewagi prawnej i finansowej, lecz współpracować z organizacjami, jako społecznymi ekspertami i rzecznikami interesów pacjentów” – zapisano w Karcie.
W posiedzeniach tego grona ma uczestniczyć sekretarz albo podsekretarz stanu w resorcie zdrowia wskazany przez ministra. Sekretarzem ma być przedstawiciel Departamentu Dialogu Społecznego w MZ. Pracami Rady kieruje jej przewodniczący lub w przypadku jego nieobecności zastępca. Rada dokonuje wyboru przewodniczącego i zastępcy w drodze głosowania większością głosów w obecności co najmniej połowy ogólnej liczby członków. Do czasu wyboru pracami Rady kieruje osoba z tego grona wskazana przez ministra.
Jeśli zaś chodzi o członków Rady każdy może zostać odwołany przez ministra „w każdym czasie”. Musi to jednak nastąpić pisemnie. Ogłoszenie o naborze kandydatów na członków Rady oraz formularz zgłoszenia kandydatów na członków Rady jest udostępniany na stronie internetowej MZ. Członkiem Rady może być osoba, która: posiada pełną zdolność do czynności prawnych, nie jest skazana prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe, korzysta z pełni praw publicznych, posiada udokumentowane doświadczenie w zakresie działalności w obszarze ochrony zdrowia oraz strukturach organizacji pozarządowych, wyraziła na to zgodę.
Pierwsze posiedzenie Rady ma się odbyć nie później niż do dnia 30 czerwca 2022 r.
Całość zarządzenia tutaj
Polecamy także:
Jedzenie w szpitalach - MZ ma już propozycje diet
Prof. Jędrzejczak: chorym na padaczkę brakuje kompleksowej opieki
Pomoc pacjentom onkologicznym z Ukrainy: polskie NGO prężnie działają