- Wymagający wielu wyzwań okres wdrażania NSO zbiegł się w czasie z pandemią COVID-19 (lata 2020-2022), której konsekwencje wpłynęły na znaczne obciążenie systemu ochrony zdrowia. Ponadto, trudna sytuacja geopolityczna spowodowana wojną w Ukrainie rozpoczętą w lutym 2022 r., wymusiła konieczność sprostania nowym wyzwaniom w sferze społeczno-gospodarczej, obejmującej także system ochrony zdrowia. W tak niecodziennych warunkach terminowa i pełna realizacja zadań zaplanowanych do wykonania, zgodnie z założeniami NSO, była znacznie utrudniona i wymagała szczególnego wysiłku i zaangażowania na wszystkich szczeblach systemu. Niemniej jednak, w wyniku mobilizacji i intensyfikacji działań, zapoczątkowano implementację i konsekwentnie realizowano zadania przewidziane w harmonogramach wdrażania Strategii na lata 2020-2023. Część z zadań Strategii wymaga jednak zmiany terminu lub zakresu ich realizacji – przekonuje ministerstwo.

Do wykazu prac legislacyjnych rządu wpisano trzy projekty dotyczące zmian w NSO:

• Projekt uchwały Rady Ministrów zmieniającej uchwałę w sprawie przyjęcia programu wieloletniego pn. Narodowa Strategia Onkologiczna na lata 2020–2030

• Projekt uchwały Rady Ministrów zmieniającej uchwałę w sprawie przyjęcia harmonogramu wdrażania Narodowej Strategii Onkologicznej na 2023 r.

• Projekt uchwały Rady Ministrów w sprawie przyjęcia harmonogramu wdrażania Narodowej Strategii Onkologicznej na 2024 rok

Jakie zmiany w uchwale dotyczącej NSO?

W uchwale w sprawie przyjęcia NSO na lata 2020–2030 mają zostać zaktualizowane terminy i zakresy działań realizowanych w ramach Strategii.

Projektowana nowela przewiduje także rozszerzenie odpowiedzialności za realizację niektórych zadań Strategii, „celem precyzyjnego wskazania wykonawców podejmowanych działań”.

Polecamy: Krajowa Sieć Onkologiczna – nowy obowiązek sprawozdawczy

Jakie zmiany w tegorocznym harmonogramie NSO?

Harmonogram działań przewidzianych na bieżący rok ma zostać zaktualizowany, m.in. przez dodanie do harmonogramu zadania 9.1. - „Opracowanie podstaw (prawnych, finansowych) do funkcjonowania Centrów Zdrowia Publicznego w Polsce, które będą pełniły rolę podmiotów lokalnie realizujących, wspierających i koordynujących działania edukacyjne w zakresie profilaktyki pierwotnej” - rozpoczętego w 2021 r. i nieujętego pierwotnie w harmonogramie na 2023 r., a które wymaga kontynuacji w tym roku.
Ponadto zostanie usunięte zadanie 10.1. – „Realizacja pilotażu metod zwiększania udziału w badaniach profilaktycznych mammograficznych i cytologicznych (w wybranych województwach/regionach)” - przewidziane w harmonogramie do realizacji w 2023 r.

Projektowana uchwała przewiduje także modyfikację 24 zadań, w sposób odzwierciedlający zaplanowaną, faktyczną formę oraz zakres ich realizacji, uwzględniających aktualne potrzeby i możliwości ich wykonania.

Polecamy: Profilaktyka dla większej grupy kobiet. Rozporządzenie podpisane

Zmieniono brzmienia następujących zadań:

1. 1.7. z „Dokonanie przeglądu i nowelizacja standardów kształcenia na studiach dla kierunku pielęgniarstwo i położnictwo w sposób gwarantujący zdobycie umiejętności związanych z profilaktyką onkologiczną oraz opieką nad osobami w trakcie i po zakończonym leczeniu przeciwnowotworowym” na „Dokonanie przeglądu i prowadzenie prac nad nowelizacją standardów kształcenia na studiach dla kierunku pielęgniarstwo i położnictwo w sposób gwarantujący zdobycie umiejętności związanych z profilaktyką onkologiczną oraz opieką nad osobami w trakcie i po zakończonym leczeniu przeciwnowotworowym”,

2. 1.10. z „Rozpoczęcie, przy udziale uprawnionych podmiotów, certyfikacji co najmniej 20 umiejętności związanych z profilaktyką, diagnostyką i terapią onkologiczną” na „Rozpoczęcie, przy udziale uprawnionych podmiotów, certyfikacji umiejętności związanych z profilaktyką, diagnostyką i terapią onkologiczną”,

3. 1.12. z „Opracowanie programu kształcenia podyplomowego dla psychoonkologów, koordynatorów opieki onkologicznej, specjalistów fizyki medycznej, techników elektroradiologii” na „Opracowanie programu kształcenia podyplomowego dla psychoonkologów, koordynatorów opieki onkologicznej, specjalistów fizyki medycznej oraz prowadzenie prac nad opracowaniem programu kształcenia podyplomowego dla techników elektroradiologii”,

4. 5.1. z „Wprowadzenie nowych standardów dla żywienia pacjentów w podmiotach leczniczych” na „Prowadzenie prac nad wprowadzeniem nowych standardów dla żywienia pacjentów w podmiotach leczniczych”,

5. 6.2. z „Utworzenie Poradni Pomocy Palącym, koordynujących działania edukacyjne w zakresie profilaktyki antytytoniowej w ramach Ogólnopolskiej Sieci Pomocy Palącym” na „Prowadzenie prac nad utworzeniem Poradni Pomocy Palącym, koordynujących działania edukacyjne w zakresie profilaktyki antytytoniowej w ramach Ogólnopolskiej Sieci Pomocy Palącym”,

6. 8.2. z „Wdrożenie narzędzi motywacyjnych dla zespołów medycyny pracy, mające na celu objęcie pracowników z grup podwyższonego ryzyka badaniami przesiewowymi” na „Zwiększenie zaangażowania zespołów medycyny pracy mające na celu podniesienie świadomości pracowników odnośnie znaczenia badań przesiewowych i możliwości ich realizacji w ramach badań profilaktycznych”,

7. 8.4. z „Opracowanie rozwiązań mających na celu wdrożenie obowiązku dla zespołów POZ objęcia „lokalnych” populacji osób z grup podwyższonego ryzyka badaniami przesiewowymi” na „Opracowanie rozwiązań mających na celu objęcie „lokalnych” populacji osób z grup podwyższonego ryzyka badaniami przesiewowymi przez zespoły POZ”,

8. 10.4. z „Wprowadzenie rozwiązań prawnych i informatycznych zapewniających pełną wiedzę o realizowanych w Polsce badaniach przesiewowych” na „Opracowanie rozwiązań prawnych i informatycznych zapewniających pełną wiedzę o realizowanych w Polsce badaniach przesiewowych”,

9. 11.2. z „Wprowadzenie testu FIT jako testu alternatywnego dla kolonoskopii, finansowanego ze środków publicznych (NFZ)” na „Opracowanie rozwiązań pozwalających na wprowadzenie testu FIT jako testu alternatywnego dla kolonoskopii, finansowanego ze środków publicznych (NFZ)”,

10. 11.5. z „Prowadzenie programu badań w kierunku wykrywania raka płuca oraz prac nad wprowadzeniem finansowania ze środków publicznych (NFZ) badań w kierunku wykrywania nowotworów płuca i nowotworów gruczołu krokowego, w grupach wysokiego ryzyka” na „Prowadzenie programu badań w kierunku wykrywania raka płuca oraz prac nad wprowadzeniem finansowania ze środków publicznych (NFZ) badań w kierunku wykrywania nowotworów płuca w grupach wysokiego ryzyka”,

11. 12.4. z „Prowadzenie kontroli jakości badań cytologicznych, wykonywanych w ramach „Programu profilaktyki raka szyjki macicy”, u świadczeniodawców realizujących etap diagnostyczny oraz u świadczeniodawców realizujących etap podstawowy oraz zaostrzenie kryteriów realizacji „Programu profilaktyki raka szyjki macicy”” na „Prowadzenie kontroli jakości badań cytologicznych, wykonywanych w ramach „Programu profilaktyki raka szyjki macicy”, u świadczeniodawców realizujących etap diagnostyczny oraz u świadczeniodawców realizujących etap podstawowy oraz opracowywanie rozwiązań legislacyjnych mających na celu zaostrzenie kryteriów realizacji „Programu profilaktyki raka szyjki macicy””,

12. 12.7. z „Koordynowanie i monitorowanie jakości profilaktyki, szczególnie w kierunku nowotworów: piersi, szyjki macicy oraz jelita grubego” na „Monitorowanie jakości profilaktyki, szczególnie w kierunku nowotworów: piersi, szyjki macicy oraz jelita grubego”,

13. 16.2. z „Wypracowanie zasad gromadzenia i analizy danych dotyczących skuteczności innowacyjnych terapii stosowanych w Polsce” na „Prowadzenie prac mających na celu wypracowanie zasad gromadzenia i analizy danych dotyczących innowacyjnych terapii stosowanych w Polsce”,

14. 17.2. z „Wdrożenie nowego modelu organizacyjnego opieki nad pacjentami („Cancer Units”) dla raka płuca oraz nowotworów ginekologicznych i urologicznych” na „Prowadzenie prac nad utworzeniem nowego modelu organizacyjnego opieki nad pacjentami („Cancer Units”) dla raka płuca oraz nowotworów ginekologicznych i urologicznych”,

15. 17.3. z „Wdrożenie efektywnego modelu organizacyjnego opieki nad pacjentami („Cancer Units”) dla nowotworów wieku dziecięcego” na „Prowadzenie prac nad utworzeniem efektywnego modelu organizacyjnego opieki nad pacjentami z nowotworami wieku dziecięcego”,

16. 17.4. z „Wdrożenie nowego modelu organizacyjnego opieki nad pacjentami („Cancer Units”) dla nowotworów rzadkich u dorosłych” na „Prowadzenie prac nad utworzeniem nowego modelu organizacyjnego opieki nad pacjentami z wybranymi nowotworami rzadkimi u dorosłych”,

17. 18.2. z „Wprowadzenie obowiązkowej akredytacji pracowni/zakładów patomorfologii wykonujących diagnostykę onkologiczną finansowaną ze środków publicznych” na „Objęcie finansowaniem ze środków publicznych świadczeń diagnostyki patomorfologicznej w chorobach nowotworowych wykonywanych przez akredytowane jednostki diagnostyki patomorfologicznej”,

18. 18.3. z „Opracowanie standardów akredytacyjnych dla zakładów diagnostyki genetycznej w zakresie udzielania świadczeń oraz przygotowanie zakładów diagnostyki genetycznej i wizytatorów akredytacyjnych do procesu obowiązkowej akredytacji” na „Opracowanie systemu kontroli nad realizacją standardów organizacyjnych i wymaganych badań diagnostycznych w poszczególnych grupach nowotworów, w odniesieniu do udzielanych świadczeń diagnostyki genetycznej w zakresach onkologicznych”,

19. 19.2. z „Zapewnienie efektywnych mechanizmów kontrolnych, w tym wyszkolonych zasobów kadrowych, a także efektywnych narzędzi informatycznych, do weryfikacji przestrzegania standardów i wytycznych postępowania diagnostyczno-terapeutycznego” na „Opracowywanie efektywnych mechanizmów kontrolnych, w tym wyszkolonych zasobów kadrowych, a także efektywnych narzędzi informatycznych, do weryfikacji przestrzegania standardów i wytycznych postępowania diagnostyczno-terapeutycznego”,

20. 19.3. z „Opracowanie i wprowadzenie procedur diagnostyczno-terapeutycznych i standardów organizacyjnych w radiologii interwencyjnej i leczeniu małoinwazyjnym nowotworów” na „Opracowanie warunków realizacji procedur diagnostyczno-terapeutycznych w radiologii interwencyjnej i leczeniu małoinwazyjnym nowotworów”,

21. 19.4. z „Opracowanie i wprowadzenie wytycznych postępowania diagnostyczno-terapeutycznego w okresie przejściowym z wieku dziecięcego w wiek dorosły” na „Opracowanie rozwiązań systemowych w opiece nad pacjentem onkologicznym w okresie przejścia z opieki wieku dziecięcego w opiekę wieku dorosłego”,

22. 21.1. z „Opracowanie i wdrożenie badania ankietowego potrzeb i satysfakcji pacjenta onkologicznego wykonywanego w placówkach onkologicznych udzielających świadczeń w trybie stacjonarnym i ambulatoryjnym, w tym w zakresie formy udzielonej pomocy społecznej pacjentom onkologicznym po zakończonym leczeniu” na „Prowadzenie prac nad opracowaniem i wdrożeniem badania ankietowego potrzeb i satysfakcji pacjenta onkologicznego wykonywanego w placówkach onkologicznych udzielających świadczeń w trybie stacjonarnym i ambulatoryjnym, w tym w zakresie formy udzielonej pomocy społecznej pacjentom onkologicznym po zakończonym leczeniu”,

23. 23.1. z „Realizacja inwestycji infrastrukturalnych oraz modernizacja istniejących podmiotów leczniczych” na „Finansowanie inwestycji infrastrukturalnych oraz modernizacji istniejących podmiotów leczniczych”,

24. 23.2. z „Realizacja inwestycji w uzupełnienie i wymianę wyeksploatowanych wyrobów medycznych służących do kształcenia, diagnostyki i leczenia nowotworów, celem zagwarantowania wykrywania większej liczby nowotworów we wczesnych stadiach zaawansowania choroby, skuteczniejszego leczenia pacjentów onkologicznych oraz poprawę jakości życia chorych na nowotwory” na „Finansowanie inwestycji w uzupełnienie i wymianę wyeksploatowanych wyrobów medycznych służących do kształcenia, diagnostyki i leczenia nowotworów, celem zagwarantowania wykrywania większej liczby nowotworów we wczesnych stadiach zaawansowania choroby, skuteczniejszego leczenia pacjentów onkologicznych oraz poprawę jakości życia chorych na nowotwory”.

Projekt przewiduje także zmiany o charakterze porządkowym w części dotyczącej finansowania, w celu eliminacji problemów interpretacyjnych.

Polecamy: MZ podsumowało realizację strategii onkologicznej. Ile i na co wydano?

Co w przyszłorocznym harmonogramie NSO?

Harmonogram wdrażania zadań Strategii na 2024 r. obejmuje zadania, których realizacja rozpoczęła się w latach 2020–2023 i jest kontynuowana oraz zadania, których implementacja rozpocznie się w 2024 r.
Jakie to zadania? Jak deklarują projektodawcy, realizowane będą działania mające na celu poprawę sytuacji kadrowej w dziedzinie onkologii, kontynuowane będą działania edukacyjno-promocyjne, prowadzone będą działania polegające na zwiększeniu potencjału badań naukowych i projektów innowacyjnych w Polsce, a także, w dalszym ciągu, realizowane będą inwestycje infrastrukturalne oraz modernizacja istniejących podmiotów leczniczych oraz inwestycje w uzupełnianie i wymianę wyeksploatowanych wyrobów medycznych służących do diagnostyki i leczenia nowotworów.

Polecamy także:

Profilaktyka onkologiczna: tu nadal jest pole do poprawy

Jakie kryteria by wejść do sieci onkologicznej? Jest projekt