Autor : Anna Gumułka
2023-04-20 09:56
Ważny wkład polskich naukowców z Polskiej Akademii Nauk w leczenie alergii na białko jaj - jeśli „doświadczy się” białe krwinki kontaktem z alergizującym białkiem jaja i przeszczepi do innego organizmu, potrafi on lepiej bronić się przed tym białkiem.
Wyniki badań przeprowadzonych w Instytucie Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności (IRZiBŻ) PAN w Olsztynie ukazały się właśnie w czasopiśmie „International Journal od Molecular Science”. - Mogą stanowić krok w stronę opracowania metod leczenia pacjentów z alergią – podkreśla ich autorka dr hab. Dagmara Złotkowska z Zakładu Immunologii i Mikrobiologii Żywności IRZiBŻ PAN w Olsztynie.
"Trening" białych krwinek
Alergia pokarmowa to nieprawidłowa reakcja układu odpornościowego organizmu na specyficzny związek, jakim jest alergen. Jest to więc rodzaj nadwrażliwości pokarmowej, która powoduje niepożądane reakcje pokarmowe, angażując układ immunologiczny. Z kolei limfocyty to białe krwinki, które regulują pracę układu odpornościowego. W zwalczaniu alergii pokarmowych istotną rolę odgrywają limfocyty T. – To grupa komórek specjalizująca się w obronie naszego organizmu przed niepożądanym działaniem potencjalnych alergenów – tłumaczy dr hab. Dagmara Złotkowska. Naukowcy PAN wykazali, że przeszczepione komórki T CD4+, które miały kontakt z białkiem jaja kurzego, wzmocniły odpowiedź immunologiczną na nie.
- Gdybyśmy „nauczyli” komórki, jak rozpoznawać i neutralizować konkretne alergizujące białka, można by transferować tych „nauczycieli” (np. w postaci szczepionek) do organizmu alergików, by zminimalizowali jego odpowiedź immunologiczną. Można to porównać do mechanizmu szczepionki mRNA przeciw COVID-19, gdzie – w dużym uproszczeniu – nie podaje się komórkom wirusa, ale „instrukcję w pigułce”, jak wytwarzać przeciwciała – wskazuje badaczka.
MZ o postępowaniu w szkole z chorymi m.in. na AZS, astmę, alergie
Eksperymentalny transfer
Zespół z Zakładu Immunologii i Mikrobiologii Żywności IRZiBŻ PAN w Olsztynie skupił się na alergii na białko jaja kurzego i możliwości krzyżowej reaktywności z białkami mięsa kurczaka. Mięso to jest powszechnym składnikiem współczesnej diety; alergia na nie jest stosunkowo rzadka i występuje niezależnie lub właśnie u osób uczulonych na białko jaj (OVA, czyli owalbumina, to główne białko występujące w białku jaj). Z kolei komórki T CD4+ to specjalne komórki odpornościowe, które rozpoznają alergeny, w tym białko OVA.
Eksperyment polegał na przeszczepieniu doświadczonych (czyli tych, które już miały kontakt z OVA) komórek T CD4+ do organizmu zwierzęcia, które wykazywało alergię na OVA i któremu podawano mięso kurcząt. – Okazało się, że taki transfer pomógł poprawić negatywną odpowiedź immunologiczną na OVA, czyli wzmocnił reakcję immunologiczną organizmu na białko OVA, które wcześniej nie było rozpoznawane i zwalczane przez układ odpornościowy. Mówiąc wprost, organizm zaczął się lepiej bronić przed tym białkiem – wskazuje dr hab. Dagmara Złotkowska.
Lek na alergię pokarmową?
Badania naukowców PAN z Olsztyna mogą przyczynić się do opracowania metod leczenia pacjentów z alergią.
– Jak dotąd najskuteczniejszym sposobem na leczenie alergii pokarmowej jest metoda diety eliminacyjnej – która eliminuje nie tylko alergeny, ale także te inne białka reagujące krzyżowo. Wątpię, czy w najbliższym czasie znajdziemy „lek” na alergię, ponieważ wciąż wiele czynników i mechanizmów na nią wpływających nie jest jeszcze poznanych. Wyniki naszych badań mogą jednak stanowić krok w stronę opracowania metod leczenia pacjentów z alergią np. poprzez podawanie im „nauczonych” grup komórek, które mogłyby obniżać odpowiedź immunologiczną na dany alergen. Jeszcze wiele lat badań przed nami, ale kierunek wydaje się być obiecujący – podsumowuje Dagmara Złotkowska.
O wynikach badań Polaków można przeczytać w „International Journal of Molecular Science”.
Dziennikarka z blisko 25-letnim doświadczeniem. W latach 1999-2022 w PAP relacjonowała wydarzenia na Śląsku i w kraju, specjalizując się w tematyce zdrowotnej, społecznej, naukowej i kulturalnej. W 2004 była korespondentką PAP w Londynie. Kontakt: anna.gumulka@cowzdrowiu.pl