Autor : Aleksandra Kurowska
2022-03-16 11:37
Ustawa o medycynie laboratoryjnej to jeden z wolniej procedowanych projektów w resorcie zdrowia i rządzie. W tej grupie można by wymienić na pewno ustawę o jakości w ochronie zdrowia. Spytaliśmy więc po raz kolejny MZ, co dzieje się z projektem kluczowym dla diagnostów.
Środowisko diagnostów laboratoryjnych niecierpliwi się i trudno się temu dziwić, bo równocześnie w szybkim tempie przeprowadzane są ustawy dotyczące innych zawodów medycznych.
Na razie pod koniec stycznia projekt ustawy o medycynie laboratoryjnej został rozpatrzony i przyjęty przez Stały Komitet Rady Ministrów.
Z informacji, jakie mamy od MZ wynika, że Komisja Prawnicza w Rządowym Centrum Legislacji ma pracować nad ustawa właśnie dzisiaj - 16 marca. Prace takie rządowi prawnicy prowadzili już 3 i 4 marca.
Aktualna wersja projektu jest zamieszczona w Biuletynie Informacji Publicznej Rządowego Centrum Legislacji pod adresem: Projekt (legislacja.gov.pl).
- Planuje się przedłożyć projekt ustawy o medycynie laboratoryjnej pod obrady Rady Ministrów pod koniec I kwartału 2022 r., natomiast do Sejmu RP projekt powinien trafić na początku II kwartału 2022 r. - odpowiada na nasze pytanie Ministerstwo Zdrowia.
Spytaliśmy też, czy jakiekolwiek inne regulacje dotyczące diagnostów są obecnie procedowane lub planowane. Okazuje się, że nie.
Choć praca diagnostów jest kluczowa nie tylko przy określaniu, jaki problem zdrowotny ma pacjent, ale też np. czy leczenie jest skuteczne, takich medyków - jak podaje MZ, mamy w kraju 17 363. Niewiele. Dodatkowo jest to jedna z najgorzej wynagradzanych grup zawodowych w systemie ochrony zdrowia.
Według ostatnich danych GUS zarabiają ponad 6 tys. zł brutto, ale to już jako cała pensja, a wiele laboratoriów, zwłaszcza szpitalne, jest całodobowych, więc to uśredniona stawka już razem z dyżurami i różnymi dodatkami. W praktyce większość zarabia na etacie tyle lub niewiele więcej niż wymaga tego ustawa o minimalnych wynagrodzeniach - diagnosta zarabia ok. 5 tys. zł brutto. Jeżeli poza studiami magisterskimi zrobił także specjalizację, w tym roku zarabia nie mniej niż 5 477 zł, a po 1 lipca zarabiałby 7 304,66 zł brutto - tak przewiduje porozumienie ze związkami zawodowymi i pracodawcami, nieprzekute jeszcze w ustawę. O tabeli zarobków dla różnych zawodów medycznych i planowanych podwyżkach od 1 lipca tego roku szerzej piszemy tutaj: Podwyżki w ochronie zdrowia od 1 lipca: GUS podał kluczową informację.
Porównać można to z pracą np. w sieci sklepów Biedronka. Jak podaje ta sieć, początkujący sprzedawca-kasjer (za 40 godz. tygodniowo) zarabia od 3 460 zł do 3 800 zł brutto, inspektor ds. administracyjno-magazynowych - od 4 650 do 4 950 zł, a początkujący kierownik sklepu - minimum 5 100 zł.
Praca diagnosty laboratoryjnego wymaga studiów medycznych oraz ciągłego podnoszenia kwalifikacji - tymczasem diagności muszą robić to w czasie urlopu wypoczynkowego i na dodatek zwykle sami za swoje szkolenia płacą. Ustawa ma zmienić m.in. tę kwestię.
Nowa ustawa zamiast kolejnych szczątkowych nowelizacji potrzebna jest m.in. dlatego, że ta działająca teraz - o diagnostyce laboratoryjnej - pochodzi z 2001 r. I ze względu choćby na rozwój medycyny już nie przystaje do potrzeb. W nowej mają być m.in. zapisy dotyczące warunków i zasad wykonywania czynności medycyny laboratoryjnej, zasad i warunków wykonywania zawodu diagnosty laboratoryjnego oraz zasad nadzoru i kontroli medycznych laboratoriów.
Zobacz także:
A.Gierszon: czego doczekali się diagności laboratoryjni? (rozmowa)
Wśród kwestii, które zostały "załatwione" dla innych zawodów medycznych, a dla diagnostów nie, jest też możliwość wykonywania zawodu w ramach praktyki zawodowej.
- Ta forma udzielania świadczeń zdrowotnych jest przystosowana do prowadzenia działalności leczniczej osobiście i w zależności od jej zakresu nie wymaga spełniania wszystkich wymagań organizacyjnych, które są stawiane podmiotom wykonującym działalność leczniczą - przypomina MZ w ocenie skutków regulacji. Po zmianie będzie możliwe wykonywanie zawodu diagnosty laboratoryjnego w formie jednoosobowej działalności gospodarczej jako indywidualna i grupowa praktyka zawodowa.
Uaktualnienie i doprecyzowanie zakresu czynności medycyny laboratoryjnej.
Określenie zasad kształcenia przeddyplomowego, przygotowującego do wykonywania zawodu diagnosty laboratoryjnego, które uwzględniają rozwój medycyny laboratoryjnej. Przepisy odnoszące się do kształcenia podyplomowego zostały uaktualnione i doprecyzowane.
Powielono obecne zapisy o tym, że diagnosta laboratoryjny ma prawo i obowiązek ustawicznego rozwoju zawodowego przez pogłębianie wiedzy i umiejętności zawodowych. Ustawiczny rozwój zawodowy może być realizowany przez doskonalenie zawodowe lub szkolenie specjalizacyjne.
Nowym rozwiązaniem ma być to, by szef resortu zdrowia mógł na wniosek osoby legitymującej się dorobkiem naukowym lub zawodowym na podstawie opinii ekspertów, uznać ten dorobek za równoważny ze zrealizowaniem programu szkolenia specjalizacyjnego.
Wprowadzenie do 6 dni roboczych płatnego urlopu szkoleniowego, który diagnosta laboratoryjny może wykorzystać na realizację ustawicznego rozwoju zawodowego. Urlop taki ma być płatny według zasad obowiązujących przy obliczaniu wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy.
Wprowadzenie obowiązku doskonalenia zawodowego dla innych osób uprawnionych do wykonywania określonych czynności medycyny laboratoryjnej w laboratorium. Osobom realizującym ustawiczny rozwój zawodowy, także przysługuje urlop szkoleniowy w wymiarze do 6 dni roboczych rocznie, płatnego według zasad obowiązujących przy obliczaniu wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy.
Osobą uprawniona do samodzielnego wykonywania czynności medycyny laboratoryjnej w medycznym laboratoriom diagnostycznym jest diagnosta laboratoryjny - taka regulacja znajdzie się w nowej ustawie. Natomiast osobą uprawnioną do wykonywania określonych czynności medycyny laboratoryjnej w laboratorium jest osoba, która posiada tytuł zawodowy technika analityki medycznej lub tytuł zawodowy licencjata uzyskany na kierunku analityka medyczna, lub ukończyły studia magisterskie lub studia pierwszego i drugiego stopnia w zakresie biologii, biologii medycznej, mikrobiologii lub mikrobiologii medycznej i uzyskała tytuł zawodowy magistra albo biotechnologii, biotechnologii medycznej i uzyskała tytuł zawodowy magistra lub magistra inżyniera.
Umożliwienie wykonywanie zawodu diagnosty laboratoryjnego w formie jednoosobowej działalności gospodarczej jako indywidualna i grupowa praktyka zawodowa. Diagności laboratoryjni wykonujący zawód w ramach praktyki zawodowej podlegaliby wpisowi do rejestru podmiotów wykonujących działalność leczniczą prowadzonego przez Krajową Radę Diagnostów Laboratoryjnych.
Doprecyzowanie różnych przepisów np. o Krajowej Radzie nadzoru nad wykonywaniem zawodu diagnosty laboratoryjnego, a także dotyczących obowiązku odbycia przeszkolenia, dla osób, które ukończą studia na kierunku analityka medyczna lub medycyna laboratoryjna, ale w okresie 5 lat od dnia ukończenia tych studiów, nie złożą wniosku o przyznanie prawa wykonywania zawodu diagnosty laboratoryjnego - osoby takie będą obowiązane odbyć przeszkolenie w trybie i zakresie ustalonym przez Krajową Radę.
Wprowadzenie zmian w zakresie uprawnień do pełnienia funkcji kierownika laboratorium. Będzie nim mogła być osoba posiadającą tytuł specjalisty w jednej z dziedzin medycyny mających zastosowanie w medycynie laboratoryjnej, odpowiedzialna za organizację i funkcjonowanie laboratorium, w tym za spełnianie wymogów określonych w przepisach prawa.
Zobacz także:
NIK: laboratoria źle wykorzystywane, a pracownicy słabo opłacani
Medycy: zakażenia i zgony wśród lekarzy, pielęgniarek, fizjoterapeutów
Szczepienia medyków: lekarze nadal prowadzą. Kto się ociąga?
Redaktor naczelna, od ponad 20 lat pracuje w mediach. Była redaktor naczelna Polityki Zdrowotnej, redaktor m.in. w Rzeczpospolitej, Dzienniku Gazecie Prawnej. Laureatka branżowych nagród dla dziennikarzy i mediów medycznych oraz Polskiej Izby Ubezpieczeń. Kontakt: aleksandra.kurowska@cowzdrowiu.pl