Przypomnijmy - sejmowa komisja zdrowia, do której trafił po pierwszym czytaniu rządowy projekt ustawy o jakości w opiece zdrowotnej i bezpieczeństwie pacjenta, zdecydowała w zeszłym tygodniu o powołaniu nadzwyczajnej podkomisji do jego rozpatrzenia. - Wydaje się, że jednak wymaga przed rozpatrzeniem jeszcze szczegółowego przeprocedowania, słyszałem o sporej ilości poprawek, które będą zgłoszone - argumentował poseł Tomasz Latos.

Podczas konferencji w siedzibie samorządu Klaudiusz Komor podkreślił, że średni wiek specjalisty w Polsce to 58 lat, a dla lekarzy sam aspekt finansowy pracy nie jest już najważniejszy. - Patrzą oni na bezpieczeństwo wykonywania zawodu. Za każdy, nawet niezawiniony błąd, lekarz może być karany z kodeksu karnego. Ratowanie życia to nie przestępstwo - mówił.

Według niego projekt ustawy, który wpłynął do sejmu w grudniu, odbiega od projektu przesłanego do konsultacji tak bardzo, że właściwie można uznać, że projekt nie był z samorządem konsultowany. Za sukces lekarze uznają, że projekt trafił do podkomisji - mają nadzieję, że ich poprawki zostaną teraz wzięte pod uwagę.

Lekarze mają swoje oczekiwania

Sebastian Goncerz, szef Porozumienia Rezydentów przyznał, że "zdaje sobie sprawę, że nie jest nieomylny, że sprzęt, na którym będzie pracował nie jest niezawodny, że w wieloosobowych, wielodyscyplinarnych zespołach będą niedociągnięcia, które będą się kumulować i efektem tego wszystkiego będą zdarzenia pożądane". - To jest więcej niż pewne, że będę uczestnikiem takiego zdarzenia w przyszłości. W związku z tą świadomością mam pewne oczekiwania. Chciałbym w takiej sytuacji móc podejść do mojego pacjenta, wyjaśnić mu, do czego doszło, jak do tego doszło. Chciałbym wyjaśnić, jakie to ma konsekwencje dla jego zdrowia, wyrazić żal i współczucie, pomóc mu uzyskać świadczenie finansowe, rekompensatę, a nie stawać z nim w szranki na sali sadowej, przeciwko niemu - przekonywał.

Podczas konferencji padły dane: w roku 2019 odbyło się 326 mln porad ambulatoryjnych i 7,5 mln hospitalizacji. Szacuje się, że zdarzenia niepożądane to 10 proc. - czyli w przypadku hospitalizacji w 2019 r. było to 750 tys. takich zdarzeń.

Szef Porozumienia Rezydentów stwierdził, że dostrzega kulturę strachu w swoim zawodzie. - Przez 6 lat nauki cały czas słyszymy, jak mamy się obawiać konsekwencji prawnych. Gdy ktoś się przyznaje, że interesuje go ginekologia i położnictwo, nie usłyszy, że to ważna dziedzina, tylko: "ale będziesz miał spraw sądowych".

Rozwiązania typu no-fault funkcjonują na świecie od 30 lat. - Ile byśmy więcej wiedzieli dziś, gdyby ktoś to raportował i analizował u nas? - pytał.

Jak powinno wyglądać no-fault?

Zdaniem lekarzy system no-fault, czyli bezpieczeństwa w ochronie zdrowia, powinien opierać się na trzech głównych filarach:

• dobrze działający, sprawny rejestr zdarzeń niepożądanych,

• prawidłowy system rekompensat dla pacjentów za niepożądane zdarzenia medyczne,

• zniesienie z personelu medycznego nadmiernego obciążenia, nadmiernego stresu w pracy, wynikającego z zagrożenia w postaci kary, z karą więzienia włącznie.

- Mamy nadzieję, że prace, które w tej chwili toczą się w sejmie, pozwolą przyjąć w Polsce system oparty na prawdziwych zasadach no-fault, ponieważ obecny projekt nie spełnia założeń: ani poprawy jakości w opiece zdrowotnej, ani oczekiwań pacjentów, którzy chcą szybkiej kompensaty za niepożądane zdarzenia medyczne - stwierdził Komor.

Głównym adresatem jest pacjent

Prezes ORL w Warszawie Piotr Pawliszak w kontekście funduszu kompensacyjnego powiedział, że wypłata powinna odbywać się bez orzekania winy. - To skraca czas trwania procesu, a także bez wskazywania konkretnego pracownika medycznego poszerza krąg uprawnionych osób do otrzymania danego świadczenia. W tej idei osią, sercem i głównym adresatem jest pacjent - stwierdził.

Ponadto zwrócił uwagę, że przy galopującej obecnie inflacji, częściej należy rewaloryzować kwoty rekompensat, a przyjęte mechanizmy powinny dotyczyć również prywatnej ochrony zdrowia.

- Ważny jest też koordynator poważnych następstw zdrowotnych, który pomaga pacjentowi poruszanie się po meandrach systemu po zdarzeniu niepożądanym i ułatwia powrót do zdrowia - dodał.

Niezbędna jest pełna transparentność

- Powinniśmy dążyć do kultury sprawiedliwego traktowania i ograniczania sankcji na rzecz poprawy bezpieczeństwa. Nie chodzi tu o bezkarność. Nie chcemy wywracać aktualnego porządku prawnego do góry nogami. Inspirujemy się na rozwiązaniach, które już funkcjonują w polskim systemie. Na klauzuli dobrego samarytanina z przepisów covidowych - tłumaczył Pawliszak, dodając, że atmosfera prawna powinna służyć pełnej transparentności.

- Zgodnie z zaleceniami rady Unii Europejskiej z czerwca 2009 roku, kraje członkowskie powinny zachęcać pracowników opieki zdrowotnej do czynnego zgłaszania zdarzeń niepożądanych przez zapewnienie atmosfery otwartości, uczciwości i niewymierzania sankcji - tłumaczył, dodając, że nieuchronność wykrycia zdarzenia niż widmo kary funkcjonuje lepiej.

Wspomniał, że co 4 badanie i co 5 konsultacja specjalistyczna zlecane są przez lekarzy ze strachu - przed konsekwencjami ewentualnego braku zlecenia.

Wskazał, że w latach 2018-2022 w prokuraturze było 14 tys. spraw, z czego 5 proc. prokuratorzy skierowali do sądu. Z kolei w pionie odpowiedzialności zawodowej w tym samym czasie rzecznicy zajmowali się ponad 12 tys. spraw, a oskarżenie do sądu skierowali w przypadku 14,5 proc. spraw.

W statystykach padła liczba spraw w prokuraturze i u ROZ oraz odsetki wniosków o ukaranie. Ale tu chyba by się przydały też odsetki ukaranych?
— Milena Kruszewska (@MKruszewska_) January 31, 2023
 

- Błądzić jest rzeczą ludzką - podsumował Pawliszak. - Aby wyeliminować błędy, należałoby wyeliminować lekarzy - dodał przewrotnie. - Musimy sobie jednak radzić inaczej. Patrzenie na błędy jak na pojedyncze ogniwa, nie odzwierciedla całego procesu zdarzenia - wyjaśnił. Klaudiusz Komor podkreślił, że idea no-fault nie oznacza ucieczki spod prawa: "W Konstytucji jako najwyższe wartości wskazane są życie i zdrowie i to ma wzmacniać system no-fault".

Polecamy także:

Wiosenna rekrutacja na specjalizacje – ile miejsc?

Padł niechlubny rekord liczby prób samobójczych dzieci i młodzieży

Sejm przyjął ustawę o Krajowej Sieci Onkologicznej

Foto: TT NIL