Autor : Agata Szczepańska
2023-04-26 16:54
Waloryzacja zasiłku pogrzebowego na analogicznych zasadach, na jakich waloryzowane są renty i emerytury? To propozycja sejmowej komisji do spraw petycji.
Komisja skierowała do Sejmu przewidujący takie rozwiązanie projekt nowelizacji ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
Nowela dotyczy wprowadzenia waloryzacji zasiłku pogrzebowego na zasadach, na jakich są waloryzowane m.in. renty i emerytury. Projekt został skierowany do zaopiniowania przez Biuro Legislacyjne oraz Biuro Analiz Sejmowych. Przekazano go również do konsultacji, m.in. do Sądu Najwyższego, ZUS, RDS oraz partnerów społecznych.
Obecnie, na podstawie art. 80 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, zasiłek pogrzebowy przysługuje w wysokości 4 tys. zł. – Kwota ta jest określona jako stała. Nie przewidziano waloryzacji wysokości świadczenia ani jakiegokolwiek mechanizmu podnoszenia jego wysokości – wskazują autorzy projektu. Przypominają, że aktualne brzmienie tego przepisu ma zastosowanie do wysokości wszystkich zasiłków pogrzebowych przysługujących po osobach, których śmierć nastąpiła po 28 lutego 2011 r., jest więc oczywiste, że realna wartość tego świadczenia, w szczególności w relacji do kosztów pogrzebów, znacznie zmalała od czasu ustalenia tej kwoty. – Kwota ta obecnie nie pozwala na spełnienie podstawowej funkcji zasiłku pogrzebowego - nie zapewnia bowiem możliwości godnego pochówku. Bardzo często rodziny muszą się zapożyczać, aby zorganizować nawet skromny pogrzeb – czytamy w uzasadnieniu projektowanej nowelizacji.
Komisja uznała, że po prawie 12 latach „zamrożenia” kwoty zasiłku pogrzebowego konieczne jest wprowadzenie systemowych zmian. Dlatego zaproponowała stosowanie zasady ogólnej, realizowanej w odniesieniu do wielu świadczeń społecznych i przyjęcie, że zasiłek pogrzebowy powinien być waloryzowany w terminach i na zasadach identycznych jak waloryzacja emerytur i rent.
Warto nadmienić, że autorzy petycji proponowali, by jego kwota była równa 200 proc. średniej krajowej.
Według Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej zaproponowane rozwiązanie, przy założeniu pierwszej waloryzacji w marcu 2021 r. (odpowiedź na dezyderat komisji została wysłana w 2021 r.), kosztowałoby 27,3 mln zł w 2021 r., 82,8 mln zł w 2022 r. i łącznie, w kolejnych ośmiu latach (2023-2030) - 2,25 mld zł.
Jednak, jak podkreślają autorzy projektu, kwota zasiłku pogrzebowego zwiększonego w sposób proponowany w ustawie nadal byłaby niewielka w porównaniu np. do kwoty przeciętnej emerytury - nie przekraczając równowartości takiego świadczenia za ok. 1,5 miesiąca.
W obecnej wersji projektu przewiduje się, że nowe regulacje miałyby obowiązywać od początku 2024 r.
Jakie skutki przewidują projektodawcy? Niewielki pozytywny wpływ na finanse podmiotów gospodarczych z branży pogrzebowej, kwiaciarń oraz zakładów kamieniarskich. Poza tym - pozytywny wpływ na budżety gospodarstw domowych członków rodzin osób zmarłych, ponieważ pozwoli im uniknąć zadłużania się. I dlatego. jak podkreślają jej autorzy, projektowana regulacja może zmniejszyć zainteresowanie krótkoterminowymi pożyczkami, zwykle z bardzo wysokim oprocentowaniem.
- Jej skutki społeczne są bardzo ważne: dzięki waloryzacji ustawa przywróci istotę zasiłku pogrzebowego - możliwość zorganizowania godnego pochówku osoby ubezpieczonej, która m.in. na ten cel przez okres całej swojej aktywności zawodowej płaciła składki na ubezpieczenie społeczne – czytamy w uzasadnieniu.
Jakie będą losy tej regulacji, przekonamy się wkrótce. Czasu na jej rozpatrzenie nie zostało już zbyt wiele, kadencja parlamentu dobiega końca i w sejmowym kalendarzu robi się ciasno. Ale prace nad projektem trwają od 2020 r., więc może skierowanie do opiniowania oznacza wolę przeprowadzenia go przez proces legislacyjny, tym bardziej, że cała regulacja składa się z zaledwie dwóch artykułów i liczy niespełna pół strony.
Polecamy także:
Zastępczyni redaktor naczelnej; specjalizuje się w tematach związanych z prawem medycznym i procesem legislacyjnym, szczególnie zainteresowana psychiatrią. Wcześniej dziennikarka i redaktorka w Dzienniku Gazecie Prawnej oraz Polskiej Agencji Prasowej. Kontakt: agata.szczepanska@cowzdrowiu.pl