Autor : Anna Gumułka
2023-07-14 01:18
Senat RP odrzucił 14 lipca ustawę o jakości w opiece zdrowotnej i bezpieczeństwie pacjenta. Przyjął natomiast nowelizację ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (RPP) oraz ustawę o niektórych zawodach medycznych.
Ustawa o jakości i nowela ustawy o prawach pacjenta i RPP to projekty, wniesione jako poselskie po tym, jak w kwietniu parlament odrzucił rządowy projekt forsowany przez ministra zdrowia Adama Niedzielskiego.
Ustawa o jakości przepadła też w Sejmie. Co na to Niedzielski?
Odrzucenie przez Senat ustawy o jakości i bezpieczeństwie pacjenta oznacza, że w Sejmie będzie potrzebna bezwzględna większość do jej przyjęcia. Projekt ten określa zasady funkcjonowania systemu jakości w opiece zdrowotnej i bezpieczeństwa pacjenta. Dotyczy wewnętrznego systemu zarządzania jakością i bezpieczeństwem, autoryzacji, akredytacji i rejestrów medycznych. Według autorów ma poprawić skuteczność diagnostyki i leczenia dzięki systematycznej ocenie klinicznych wskaźników jakości, a także bezpieczeństwa i satysfakcji pacjenta poprzez rejestrowanie i monitorowanie zdarzeń niepożądanych. Efektem ma być porównywalność podmiotów udzielających świadczeń pod względem jakości i skuteczności oferowanej opieki. Wprowadza m.in. obowiązek posiadania wewnętrznego systemu zarządzania jakością i bezpieczeństwem/ monitorowania zdarzeń niepożądanych. Ma to zapobiegać błędom medycznym. Wydłuża okres ważności akredytacji do 5 lat i tworzy system monitorowania wniosków o udzielanie akredytacji.
O odrzucenie tego projektu w całości wnioskowali podczas senackiej debaty przewodnicząca senackiej komisji zdrowia Beata Małecka – Libera (Koalicja Obywatelska – KO), senator Alicja Chybicka (KO) oraz senator – sprawozdawca Wojciech Konieczny (Klub Parlamentarny Lewicy).
Druga z ustaw „jakościowych” - ustawa o zmianie ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta oraz niektórych innych ustaw - została przez Senat przyjęta z poprawkami.
Wprowadza ona dwuinstancyjny pozasądowy system rekompensaty za szkody z tytułu zdarzeń medycznych bez orzekania o winie, obsługiwany przez Rzecznika Praw Pacjenta zamiast obecnych wojewódzkich komisji ds. orzekania o zdarzeniach medycznych. System ma zapewniać szybszą i sprawniejszą wypłatę świadczeń niż w postępowaniach sądowych lub przed komisjami wojewódzkimi. Nowela zakłada także powołanie Funduszu Kompensacyjnego Zdarzeń Medycznych. Wnioski o przyznanie świadczenia kompensacyjnego, z opłatą 300 zł, będzie można składać w ciągu 1 roku od dnia dowiedzenia się o zdarzeniu medycznym, ale nie dłużej niż do 3 lat od zdarzenia. W noweli określono zakres wysokości świadczenia kompensacyjnego z tytułu poszczególnych kategorii zdarzeń medycznych, np. zakażenie biologicznym czynnikiem chorobotwórczym oraz uszkodzenie ciała lub rozstrój zdrowia – od 2 tys. zł do 200 tys. zł; śmierć pacjenta – od 20 tys. zł do 100 tys. zł.
Senatorowie wprowadzili do tej ustawy 5 poprawek. Pierwsza umożliwia uzyskiwanie rekompensat za szkody wynikające z błędów medycznych popełnionych nie tylko w szpitalach opłacanych ze środków publicznych, ale we wszystkich podmiotach wykonujących działalność leczniczą, niezależnie od źródeł ich finansowania i formy organizacyjno-prawnej. Druga przewiduje, że co najmniej 3/4 składu Zespołu ds. Świadczeń z Funduszu Kompensacyjnego Zdarzeń Medycznych będą stanowić lekarze. Dwie kolejne zmiany dotyczą odwoływania członka zespołu ds. świadczeń z funduszu kompensacyjnego. Ostatnia poprawka ma charakter legislacyjny.
Senat przyjął też - z 20 poprawkami – rządowy projektu ustawy o niektórych zawodach medycznych, która reguluje warunki i zasady wykonywania zawodów medycznych, które dotychczas nie były objęte regulacjami ustawowymi - w projekcie uwzględniono asystenta i higienistę stomatologicznego, dietetyka, elektroradiologa, instruktora terapii uzależnień, opiekuna medycznego, optometrystę, ortoptystę, podiatrę, profilaktyka, protetyka słuchu, technika dentystycznego, technika farmaceutycznego, technika masażystę, technika ortopedę, technika sterylizacji medycznej, terapeutę zajęciowego.
Wprowadzone przez Senat poprawki wyłączają z ustawy dietetyków i techników dentystycznych; przewidują rezygnację z jawnego charakteru informacji w Centralnym Rejestrze Osób Uprawnionych do Wykonywania Zawodu Medycznego o przyczynie utraty uprawnienia do wykonywania zawodu medycznego; nałożenie na instruktora terapii uzależnień, który nie wykonywał tego zawodu dłużej niż 5 lat w ciągu ostatnich 6 lat, obowiązku pracy przez 6 miesięcy pod nadzorem specjalisty psychoterapii uzależnień; rezygnacji z liczbowego określenia składu komisji odpowiedzialności zawodowej.
Doprecyzowano też przepisy dotyczące zasad wykonywania zawodu przez psychoterapeutów; mają one wejść w życie dopiero 1 stycznia 2024 r. Dookreślono, że praca higienistki stomatologicznej w zakresie profilaktyki i promocji zdrowia jamy ustnej odbywa się pod nadzorem lekarza dentysty. Skreślone ponadto zostały przepisy, dodane w trakcie pierwszego czytania projektu ustawy, które wykraczają poza jego materię. Przyjęte zostały również poprawki legislacyjne.
Zawody medyczne w Senacie – projekt wraca do komisji
Zgodnie z ustawą ma powstać mechanizm zapewniający dostęp do wykonywania zawodu medycznego tylko profesjonalistom o odpowiednich kwalifikacjach, co ma zagwarantować zatrudnianie w systemie ochrony zdrowia wysoko wykwalifikowanej i kompetentnej kadry medycznej. Ustawa przewiduje utworzenie Centralnego Rejestru Osób Uprawnionych do Wykonywania Zawodu Medycznego, który umożliwi weryfikację osób wykonujących zawody medyczne zarówno przez pracodawców, jak i pacjentów. Pozwoli także uzyskać informacje o aktualnej liczbie osób wykonujących zawód medyczny i sposobie jego wykonywania. Będzie również źródłem informacji o potrzebach kadrowych w tych zawodach w poszczególnych rejonach kraju.
Foto: Kancelaria Senatu, Tomasz Paczos
Polecamy także:
Samorządowe poprawki do ustawy o jakości: są propozycje ZPP
Podwyżki i ustawa o jakości - priorytety ministra na koniec kadencji
Dziennikarka z blisko 25-letnim doświadczeniem. W latach 1999-2022 w PAP relacjonowała wydarzenia na Śląsku i w kraju, specjalizując się w tematyce zdrowotnej, społecznej, naukowej i kulturalnej. W 2004 była korespondentką PAP w Londynie. Kontakt: anna.gumulka@cowzdrowiu.pl