Autor : Agata Szczepańska
2024-02-11 14:26
Prezes GUS ogłosił wysokość średniej krajowej w zeszłym roku – wiadomo już, ile wyniosą tegoroczne minimalne płace w ochronie zdrowia, ustalane zgodnie z ustawą wynagrodzeniową. Obywatelski projekt nowelizacji tej ustawy został zaś skierowany do specjalnie powołanej podkomisji. Komisja zdrowia przyjęła projekt ustawy dotyczącej antykoncepcji awaryjnej w wersji zaproponowanej przez rząd, rząd natomiast przyjął projekt nowelizacji ustawy o Krajowej Sieci Onkologicznej. Zapraszamy na legislacyjny przegląd tygodnia.
Być może nowy rząd postanowił zwolnić legislacyjne tempo, by nie zarzucano mu – jak poprzednikom – że przepycha ustawy kolanem, bez uzgodnień i konsultacji. A może – dłuższy etap uzgodnień, przynajmniej w gronie koalicjantów, okazuje się po prostu niezbędny? W mijającym tygodniu dwa ważne projekty, które wystartowały jak burza i rządowy etap prac przeszły w tempie ekspresowym, złapały zadyszkę.
Pierwszym jest ustawa o KSO, która miała być procedowana w trybie pilnym i prosto z wykazu prac legislacyjnych trafiła na komitet stały Rady Ministrów. Rząd przyjął ją we wtorek, jednak projekt nie pojawił się na rozpoczętym w środę posiedzeniu Sejmu, choć jeszcze w zeszłym tygodniu minister zdrowia Izabela Leszczyna przekonywała parterów społecznych, że trzeba go uchwalić jak najszybciej, co usprawiedliwia pominiecie etapu konsultacji. Pytana przez redakcję CowZdrowiu.pl, dlaczego projekt nie trafił do Sejmu, minister powiedziała tylko, że nie minęło jeszcze siedem dni. Cóż, kalendarz parlamentarny jest w tym przypadku łaskawy, do końca marca – nowela powinna wejść w życie przed 1 kwietnia – zaplanowane są jeszcze trzy posiedzenia Sejmu i dwa Senatu, więc powinno się udać uchwalić ją w terminie, nawet biorąc pod uwagę, że prezydent ma na jej podpisanie 21 dni.
Kolejnym projektem, który w tym tygodniu spowodował pewną konsternację, była nowelizacja Prawa farmaceutycznego znosząca wymóg recepty przy antykoncepcji awaryjnej. Sejmowa komisja zdrowia opowiedziała się ze wersją zaproponowaną przez rząd, w tym samym dniu odbyło się drugie czytanie projektu. Ponieważ padł wniosek o odrzucenie go, projekt został ponownie skierowany do komisji. Ta nie zajęła się nim jednak od razu, choć spodziewano się, że ustawa zostanie uchwalona na bieżącym posiedzeniu Sejmu (które trwało do piątku – był więc na to czas). Co prawda po tym, jak przesunięto posiedzenie komisji, na którym odbyć się miało pierwsze czytanie (pierwotnie zaplanowane było na środę), pojawiły się głosy, że nie ma zgody w koalicji co do wieku, od którego pigułka może być dostępna bez recepty, jednak przebieg posiedzenia tego nie potwierdził. W komisji koalicjanci głosowali zgodnie, a minister Leszczyna zapewniała, że 15 lat jest uzgodnionym kompromisem. Opóźnienie jednak zdaje się temu przeczyć, a nieoficjalnie posłowie przyznają, że PSL ma inne zdanie na ten temat.
Z wydarzeń pozaparlamentarnych - jednym z najważniejszych w tym tygodniu było ogłoszenie przez prezesa Głównego Urzędu Statystycznego komunikatu w sprawie przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w 2023 r. To kluczowa dana dla wyliczania płac w ochronie zdrowia. Zgodnie bowiem z ustawą o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych oraz niektórych innych ustaw, stawki te stanowią iloczyn wskaźnika przypisanego do określonych grup zawodowych oraz średniej krajowej.
Co jeszcze przyniósł mijający tydzień?
Jak już wspomnieliśmy, sejmowa komisja zdrowia przyjęła projekt nowelizacji Prawa farmaceutycznego, znoszącego wymóg recepty przy antykoncepcji awaryjnej. Większość posłów opowiedziała się ze wersją zaproponowana przez rząd - odrzucono zarówno poprawki podnoszące granicę wieku do 18 lat, jak i znoszące to ograniczenie. Pigułka dzień po miałaby więc być dostępna bez recepty od 15 lat. W tym samym dniu odbyło się drugie czytanie projektu. Ponieważ Konfederacja złożyła wniosek o odrzucenie go, projekt został ponownie skierowany do komisji zdrowia. Nie wyznaczono jeszcze terminu jej posiedzenia.
Posłowie z komisji zdrowia oraz finansów publicznych, do których po pierwszym czytaniu w listopadzie, skierowano obywatelski projekt ustawy o zmianie ustawy o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych, zdecydowali o powołaniu komisji nadzwyczajnej, która będzie nad nim pracować. Pielęgniarki i położne, z inicjatywy których przygotowano tę nowelizację, mają nadzieję, że nie jest to sposób na to, by przeciągnąć procedowanie projektu. Tym bardziej, że posłowie nie przyjęli wniosku (klubu PiS), by zobowiązać podkomisję do przedstawienia sprawozdania z prac w ciągu 30 dni. A od pierwszego czytania minęły już ponad dwa miesiące. Z rozpoczęciem dalszych prac czekano bowiem najpierw do powołania nowego rządu, potem do uchwalenia budżetu. Zasadniczym celem zmian zawartych w projekcie jest powiązanie płac pracowników objętych ustawą z faktycznie posiadanymi kwalifikacjami (a nie wymaganymi) - jako podstawą ustalenia współczynników pracy. Współczynniki te służą do wyliczania minimalnych stawek wynagrodzeń. To już drugie podejście do tego projektu, który trafił do Sejmu w poprzedniej kadencji.
Rada Ministrów przyjęła nowelizację ustawy o Krajowej Sieci Onkologicznej. Jak już również wspominaliśmy, to ekspresowa nowelizacja, która ma wejść w życie do 31 marca 2024 r. Rząd podkreśla, że naprawia w ten sposób zaniedbania poprzedników, którzy nie przygotowali należycie wdrożenia KSO i jej uruchomienie w planowanym terminie mogłoby pozbawić opieki tysiące pacjentów onkologicznych. Projekt przesunąć ma o rok - do 31 marca 2025 r. pierwszą kwalifikację na dany poziom zabezpieczenia opieki onkologicznej KSO. Tym samym podmioty niewchodzące w skład KSO nie będą uprawnione do realizacji opieki onkologicznej w ramach NFZ od 1 kwietnia 2025 r. (pierwotnie przepis miał wejść w życie już 1 kwietnia 2024 r.). Również do 1 kwietnia 2025 r. odroczone mają obowiązki sprawozdawcze, dotyczące przekazywania danych do systemu KSO, który jest modułem Systemu Informacji Medycznej. Opóźni się także uruchomienie centralnej infolinii dla pacjentów onkologicznych, wymaga to bowiem centralnego prowadzenia grafików. Wdrożenie tych przepisów zaplanowano na 1 lipca 2025 r.
Ministerstwo Zdrowia wysłało w tym tygodniu do konsultacji:
Projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie ustawicznego rozwoju zawodowego osób wykonujących niektóre zawody medyczne. Jest ono aktem wykonawczym do ustawy z dnia 17 sierpnia 2023 r. o niektórych zawodach medycznych. Zobowiązała ona przedstawicieli uregulowanych w niej zawodów do doskonalenia zawodowego realizowanego w formach kursów doskonalących oraz samokształcenia. Projekt ma na celu określenie form samokształcenia, liczby punktów edukacyjnych za poszczególne formy ustawicznego rozwoju zawodowego wraz z dokumentami potwierdzającymi ich realizację oraz liczby punktów niezbędnych do zaliczenia obowiązku doskonalenia zawodowego oraz wzoru karty rozwoju zawodowego osoby wykonującej zawód medyczny.
Projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia zmieniający rozporządzenie w sprawie ogólnych warunków umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej. Projektowana zmiana umożliwi wydłużenie do końca 2024 r. okresu, w którym szpitale powinny rozliczyć kwoty otrzymane jako dodatki do ryczałtu za 2023 r., poprzez wypracowanie nadwykonań tego ryczałtu, zaliczanych na poczet spłaty otrzymanych kwot. Pozwoli to placówkom, które skorzystały z dodatków, a nie zdołały osiągnąć w zeszłym roku odpowiednio wysokich nadwykonań ryczałtu, uniknąć konieczności zwrotu do Narodowego Funduszu Zdrowia części środków wypłaconych za 2023 r. – w przypadku wypracowania odpowiednich nadwykonań w kolejnym okresie rozliczeniowym.
Projekt Rozporządzenia Ministra Zdrowia zmieniającego rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu leczenia szpitalnego. Przewiduje ono, że w koszyku świadczeń gwarantowanych pojawią się nowe świadczenia w obszarze leczenia szpitalnego – to nowoczesne metody leczenia chorych na nowotwory – termoablacja i krioablacja - stosowane zarówno w celu wyleczenia choroby, jak i w ramach terapii paliatywnej.
Projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia zmieniający rozporządzenie w sprawie leczenia uzdrowiskowego osób zatrudnionych przy produkcji wyrobów zawierających azbest. Zgodnie z nim pacjentom, którym pobyt w uzdrowisku przysługuje z racji pracy z azbestem, skierowania będą wystawiane w postaci elektronicznej. Ponieważ mają oni prawo do korzystania raz w roku z leczenia uzdrowiskowego oraz zwolnienia z odpłatności związanej z leczeniem uzdrowiskowym – jednak na podstawie innych przepisów niż reszta pacjentów, nie dotyczył ich dotąd wymóg wystawiania e-skierowań. A ten, przypomnijmy, co do zasady w przypadku leczenia uzdrowiskowego, obowiązuje od 17 marca zeszłego roku.
Z kolei Ministerstwo Obrony Narodowej skierowało do konsultacji rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie określenia liczby osób, które w 2024 r. mogą być powołane do czynnej służby wojskowej oraz liczby osób, które mogą pełnić służbę wojskową w rezerwie w ramach odbywania ćwiczeń wojskowych. Określa ono, ile osób może być w tym roku powołanych do czynnej służby wojskowej, ile osób może pełnić służbę wojskową w rezerwie w ramach odbywania ćwiczeń wojskowych. Wśród tych osób zwykle ważną grupę stanowią medycy.
Natomiast do publikacji skierowano rozporządzenie Ministra Zdrowia zmieniające rozporządzenie w sprawie zakresu niezbędnych informacji przetwarzanych przez świadczeniodawców, szczegółowego sposobu rejestrowania tych informacji oraz ich przekazywania podmiotom zobowiązanym do finansowania świadczeń ze środków publicznych. Wprowadza ono m.in. przepisy umożliwiające przekazanie informacji o przyczynach współistniejących w przypadku udzielania porad osobom objętym opieką koordynowaną, uwzględnienie zawodu pedagoga oraz psychoterapeuty dzieci i młodzieży w wykazie kodów przynależności do danej grupy zawodowej, poszerzenie katalogu przypadków, w których przekazywana jest informacja o stopniu zaawansowania choroby nowotworowej oraz nowego kodu pozwalającego na identyfikację nowej grupy osób, które uzyskały prawo do korzystania poza kolejnością ze świadczeń opieki zdrowotnej.
Nadal trwają prace nad projektem rozporządzenia Ministra Zdrowia zmieniającego rozporządzenie w sprawie leków, które mogą być traktowane jako surowce farmaceutyczne przy sporządzaniu leków recepturowych. Zakłada on, że znacząco wzrośnie stawka za sporządzenie leku w aptece, tzw. taksa laborum. Nie będzie już określona kwotowo, ale zależeć będzie od minimalnego wynagrodzenia za pracę (0,75 proc. albo 1,5 proc.). Farmaceuci od dawna czekali na tę zmianę, bowiem kwota ta nie była podwyższana od 11 lat. Zmianie tej jednak sprzeciwiło się Ministerstwo Finansów, tłumacząc, że spowodowałoby to wzrost stawek o ok. 250 proc. i przekonując, że lepiej określić stałą kwotę. Po wymianie korespondencji pomiędzy resortami zdrowia i finansów projekt uznano za uzgodniony, jednak zmienionej wersji na razie nie opublikowano, nie wiadomo więc do końca, co uzgodniono.
W Dzienniku Ustaw opublikowano Protokół w sprawie wyeliminowania nielegalnego obrotu wyrobami tytoniowymi do Ramowej Konwencji Światowej Organizacji Zdrowia o Ograniczeniu Użycia Tytoniu, sporządzonej w Genewie dnia 21 maja 2003 r., sporządzony w Seulu dnia 12 listopada 2012 r. oraz Oświadczenie rządowe z dnia 1 grudnia 2023 r. w sprawie mocy obowiązującej Protokołu w sprawie wyeliminowania nielegalnego obrotu wyrobami tytoniowymi do Ramowej Konwencji Światowej Organizacji Zdrowia o Ograniczeniu Użycia Tytoniu, sporządzonej w Genewie dnia 21 maja 2003 r., sporządzonego w Seulu dnia 12 listopada 2012 r. Oba dokumenty ogłoszono dopiero w tym tygodniu – 8 lutego, choć wydane zostały w zeszłym roku. Protokół wszedł w życie 21 grudnia 2023 r.
Opublikowane zostało także rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 25 stycznia 2024 r. w sprawie zakresu świadczeń zdrowotnych udzielanych przez ratownika medycznego wykonującego zadania zawodowe w podmiotach leczniczych będących jednostkami budżetowymi albo jednostkami wojskowymi, dla których podmiotem tworzącym jest Minister Obrony Narodowej, oraz w jednostkach organizacyjnych podległych Ministrowi Obrony Narodowej lub przez niego nadzorowanych niebędących podmiotami leczniczymi. Wejdzie w życie 21 lutego.
Natomiast w Monitorze Polskim opublikowano:
Komunikat Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 9 lutego 2024 r. w sprawie przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w 2023 r. Wyniosło ono 7155,48 zł. To, jak już wspominaliśmy, kluczowa dana dla wyliczania minimalnych płac w ochronie zdrowia. Zgodnie bowiem z ustawą o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych stawki te nie mogą być niższe od kwoty, jaka wynika z przemnożenia kwoty bazowej (równej średniej krajowej z poprzedniego roku) przez współczynnik przypisany danej grupie. To oznacza, że od 1 lipca br. zasadnicza płaca lekarza specjalisty nie będzie mogła być niższa niż 10375,45 zł brutto, pielęgniarki z tytułem magistra i specjalizacją - 9230,57 zł, fizjoterapeuty oraz diagnosty laboratoryjnego z wyższym wykształceniem na poziomie magisterskim - 7298,59 zł, a pracownika działalności podstawowej z wykształceniem średnim - 5581,27 zł.
Obwieszczenie Ministra Zdrowia z dnia 31 stycznia 2024 r. w sprawie maksymalnej wysokości opłaty za pobyt w izbie wytrzeźwień, placówce lub jednostce Policji, po waloryzacji. Zgodnie z nim maksymalna wysokość opłaty za pobyt w izbie wytrzeźwień wynosi 437,81 zł.
Obwieszczenie Ministra Zdrowia z dnia 1 lutego 2024 r. w sprawie wysokości jednorazowej kwoty kar określonych w wystąpieniu pokontrolnym dla danego podmiotu kontrolowanego, w dniu podpisania wystąpienia pokontrolnego, powyżej której Prezes Narodowego Funduszu Zdrowia pobiera lub dochodzi należności wynikających z kar w nim określonych oraz w sprawie wysokości łącznej kwoty należności niepobranych lub niedochodzonych określonych dla danego podmiotu kontrolowanego w okresie roku kalendarzowego, po przekroczeniu której Prezes Narodowego Funduszu Zdrowia pobiera lub dochodzi należności wynikających z kar określonych w wystąpieniu pokontrolnym w pełnej wysokości. Stanowi ono, że jednorazowa kwota kar wynosi 692,47 zł, a łączna kwota należności niepobranych lub niedochodzonych wynosi 2769,89 zł.
W tym tygodniu minister zdrowia wydała:
Obwieszczenie zmieniające obwieszczenie w sprawie algorytmu zbierania wywiadu medycznego przez dyspozytora medycznego. Wprowadza ono odrębne procedury dla sytuacji zatrzymania krążenia u dorosłego i u dziecka.
Z kolei Prezes Narodowego Funduszu Zdrowia opublikował:
Zarządzenie nr 14/2024/GPF zmieniające zarządzenie w sprawie regulaminu organizacyjnego Centrali Narodowego Funduszu Zdrowia. Wprowadza ono zmiany dotyczące nadzoru prezesa i jego zastępców nad komórkami organizacyjnymi Centrali NFZ. Mają one związek z wyborem nowego prezesa NFZ (dotychczas Filip Nowak miał jedną zastępczynię, w tym tygodniu rozstrzygnięto konkurs na kolejnego wiceprezesa, a trwa nabór na zastępcę ds. służb mundurowych). Nowela weszła w życie 7 lutego.
Zarządzenie nr 13/2024/DSOZ zmieniające zarządzenie w sprawie umów o realizację programu pilotażowego w zakresie koordynowanej opieki medycznej nad chorymi z neurofibromatozami oraz pokrewnymi im rasopatiami. Dostosowuje ono stan prawny do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 19 stycznia 2024 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie programu pilotażowego w zakresie koordynowanej opieki medycznej nad chorymi z neurofibromatozami oraz pokrewnymi im rasopatiami. Rozszerzyło ono wykaz realizatorów programu o nowych świadczeniodawców - ośrodki koordynujące. Zgodnie z nowym zarządzeniem oddział wojewódzki Funduszu w terminie 21 dni od dnia wejścia w życie rozporządzenia zobowiązany jest do weryfikacji, spełniania przez te ośrodki warunków wymaganych do realizacji pilotażu. Zarządzenie weszło w życie 6 lutego.
Polecamy także:
Legislacyjny przegląd tygodnia (29 stycznia - 4 lutego)
Zastępczyni redaktor naczelnej; specjalizuje się w tematach związanych z prawem medycznym i procesem legislacyjnym, szczególnie zainteresowana psychiatrią. Wcześniej dziennikarka i redaktorka w Dzienniku Gazecie Prawnej oraz Polskiej Agencji Prasowej. Kontakt: agata.szczepanska@cowzdrowiu.pl